Skoczanka
| Desmodillus | |||
| O. Thomas & Schwann, 1904[1] | |||
| Okres istnienia: pliocen–obecnie, 5,1–0 mln lat temu | |||
 Przedstawiciel rodzaju – skoczanka przylądkowa (D. auricularis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
skoczanka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Gerbillus auricularis A. Smith, 1834 | |||
| Gatunki | |||
| |||
Skoczanka[2] (Desmodillus) – rodzaj ssaków z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Jest to południowoafrykański rodzaj, znany ze skamieniałości z RPA od wczesnego pliocenu po holocen[3][4]. W plejstocenie występował także w Namibii[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 86–129 mm, długość ogona 70–98 mm, długość ucha 10–14 mm, długość tylnej stopy 21–29 mm; masa ciała 29–82 g[4][6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniowali w 1904 roku angielscy zoolodzy Oldfield Thomas i Harold Schwann na łamach Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Na gatunek typowy wyznaczyli (oryginalne oznaczenie) skoczankę przylądkową (D. auricularis).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Desmodillus: stgr. δεσμός desmos ‘połączenie’, jako że „łączy” ona w sobie cechy myszoskoczki i tłustogona; łac. przyrostek zdrabniający -illus[1].
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek[7][6][3][2]:
- Desmodillus auricularis (A. Smith, 1834) – skoczanka przylądkowa
W 2017 roku został opisany wymarły gatunek, którego szczątki liczące ok. 5,1 miliona lat (zankl) znaleziono w Langebaanweg w RPA. Gryzoń ten był większy niż współczesna skoczanka przylądkowa, ale poza tym podobny do niej. Cechy anatomiczne budowy zębów i czaszki wskazują, że skoczanki oddzieliły się od pokrewnych myszoskoczków (Gerbilliscus) jeszcze 5–6 milionów lat temu[8]:
- Desmodillus magnus Denys & Matthews, 2017
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Oldfield Thomas, Harold Schwann. On a Collection of Mammals from British Namaqualand presented to the National Museum by Mr. C. D. Rudd. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 1, s. 177–178, 1904. DOI: 10.1111/j.1469-7998.1904.tb08284.x. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 260. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 448. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 624. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Desmodillus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-03].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 286. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).
- ↑ Christiane Denys, Thalassa Matthews. A new Desmodillus (Gerbillinae, Rodentia) species from the early Pliocene site of Langebaanweg (South-western Cape, South Africa). „Palaeovertebrata”. 41 (1), 2017. DOI: 10.18563/pv.41.1.e1. (ang.).