Janusz Ostrogski: Różnice pomiędzy wersjami

Janusz Ostrogski
	; Ostrogski
Rodzina	Ostrogscy
Data urodzenia	ok. 1554
Data i miejsce śmierci	12 lub 13 września 1620 ; Tarnów
Ojciec	Konstanty Wasyl Ostrogski
Matka	Zofia Tarnowska

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 17:34, 11 kwi 2018

Janusz Konstantynowicz Ostrogski herbu Ostrogski (ur. ok. 1554, zm. w nocy z 12 na 13 września 1620 w Tarnowie) – książę, kasztelan krakowski, wojewoda wołyński, starosta białocerkiewski, czerkaski, włodzimierski, kaniowski, perejasławski, bohusławski, jeden z najbogatszych magnatów Rzeczypospolitej, pierwszy ordynat ostrogski.

Janusz Ostrogski był synem Konstantego Wasyla i Zofii z Tarnowskich, wnukiem hetmana Konstantego Ostrogskiego. Kształcił się w ojcowskim Dubnie i na dworze wiedeńskim. W 1577 roku dowodził obroną Dubna przed Tatarami. W 1579 wraz z ojcem wziął udział w kampanii inflanckiej. W tym samym roku przeszedł, jako pierwszy przedstawiciel rodu, na katolicyzm, co pogorszyło jego stosunki z rodziną.

W latach 1584-1593 wojewoda wołyński. W 1587 roku podpisał elekcję Maksymiliana III Habsburga^[1]. W 1589 roku był sygnatariuszem traktatu bytomsko-będzińskiego^[2]. W 1593 roku został kasztelanem krakowskim. 2 lutego tegoż roku, wspólnie z Aleksandrem Wiśniowieckim pokonał w bitwie pod Piątkiem zbuntowanych Kozaków, którymi dowodził Krzysztof Kosiński. W 1607 roku walczył po stronie wiernej królowi Zygmuntowi III przeciwko rokoszanom Zebrzydowskiego w bitwie pod Guzowem. W 1609 roku z części swych dóbr utworzył Ordynację Ostrogską.

Był protektorem jezuitów, których sprowadził na Wołyń w 1612 roku. Hojnie uposażał świątynie katolickie: kościół św. Anny w Połonnem (1607), kościoła św. Uriela Archanioła w Ostrowcu (1614). W 1612 odebrał prawosławnym wzniesioną przez jego dziadka Konstantego cerkiew obronną Trójcy Świętej w Międzyrzeczu Ostrogskim, polecił zaadaptować ją na kościół i przekazał budynek franciszkanom, dla których ufundował też klasztor^[3]. W kolegiacie w odziedziczonym po matce Tarnowie ufundował dla siebie i swej pierwszej żony Zuzanny monumentalny manierystyczny nagrobek.

Jego żonami były:

Zuzanna Seredi (1582) − pochodzącą z Węgier
ks. Katarzyna Lubomirska (1597) − córka kasztelana Sebastiana Lubomirskiego
Teofila Tarło (1612) − córka kasztelana sądeckiego Zygmunta Scipiona Tarło i Barbary Drohojowskiej.

Z Zuzanną miał córki: Elenorę (1582−1618) − żonę wojewody podolskiego Hieronima Jazłowieckiego a potem księcia Jana Jerzego Radziwiłła - kasztelana trockiego i Eufrozynę − żonę księcia Aleksandra Zasławskiego. Książę Janusz zmarł w 1620 roku, nie pozostawiając męskiego potomka (jedyny syn z małżeństwa z Teofilą Tarłowną, Janusz Włodzimierz, zmarł w niemowlęctwie). Ordynacja i większość dóbr przeszła w ręce książąt Zasławskich.

Przypisy

↑ Akt elekcji arcyksięcia Maksymiliana Habsburga na króla polskiego z 22 VIII 1587 roku, AGAD
↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1758, t. I, s. 231.
↑ J. Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.160-162

Bibliografia

Barbara Sawczyk, Maria Sąsiadowicz, Ewa Stańczyk, Ocalić od zapomnienia... Patroni tarnowskich ulic. Tom 2, Tarnów 2004, ISBN 83-915445-6-7

[1] Akt elekcji arcyksięcia Maksymiliana Habsburga na króla polskiego z 22 VIII 1587 roku, AGAD

[2] Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1758, t. I, s. 231.

[3] J. Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.160-162

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 Janusz Ostrogski był synem [[Konstanty Wasyl Ostrogski|Konstantego Wasyla]] i [[Zofia Tarnowska|Zofii z Tarnowskich]], wnukiem hetmana [[Konstanty Ostrogski (hetman)|Konstantego Ostrogskiego]]. Kształcił się w ojcowskim [[Dubno (miasto)|Dubnie]] i na dworze wiedeńskim. W 1577 roku dowodził obroną Dubna przed [[Tatarzy|Tatarami]]. W 1579 wraz z ojcem wziął udział w [[wojna polsko-rosyjska (1577–1582)#Kampania połocka|kampanii inflanckiej]]. W tym samym roku przeszedł, jako pierwszy przedstawiciel rodu, na [[katolicyzm]], co pogorszyło jego stosunki z rodziną.
-W 1584 roku został wojewodą wołyńskim. W [[1587]] roku podpisał elekcję [[Maksymilian III Habsburg|Maksymiliana III Habsburga]]<ref>[https://onedrive.live.com/redir?resid=7B3D22B9FE1CFCEA!1473&authkey=!ANt79ZrIDuoa-q0&ithint=file%2cpdf Akt elekcji arcyksięcia Maksymiliana Habsburga na króla polskiego z 22 VIII 1587 roku, AGAD]</ref>. W [[1589]] roku był sygnatariuszem [[Traktat bytomsko-będziński|traktatu bytomsko-będzińskiego]]<ref>Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1758, t. I, s. 231.</ref>. W 1593 roku został kasztelanem krakowskim. 2 lutego tegoż roku, wspólnie z [[Aleksander Wiśniowiecki (ok. 1560 - 1593)|Aleksandrem Wiśniowieckim]] pokonał w [[bitwa pod Piątkiem (1593)|bitwie pod Piątkiem]] zbuntowanych [[Kozacy|Kozaków]], którymi dowodził [[Krzysztof Kosiński]]. W 1607 roku walczył po stronie wiernej królowi [[Zygmunt III Waza|Zygmuntowi III]] przeciwko [[rokosz Zebrzydowskiego|rokoszanom Zebrzydowskiego]] w [[bitwa pod Guzowem|bitwie pod Guzowem]]. W 1609 roku z części swych dóbr utworzył Ordynację Ostrogską.
+W latach 1584-1593 wojewoda wołyński. W [[1587]] roku podpisał elekcję [[Maksymilian III Habsburg|Maksymiliana III Habsburga]]<ref>[https://onedrive.live.com/redir?resid=7B3D22B9FE1CFCEA!1473&authkey=!ANt79ZrIDuoa-q0&ithint=file%2cpdf Akt elekcji arcyksięcia Maksymiliana Habsburga na króla polskiego z 22 VIII 1587 roku, AGAD]</ref>. W [[1589]] roku był sygnatariuszem [[Traktat bytomsko-będziński|traktatu bytomsko-będzińskiego]]<ref>Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1758, t. I, s. 231.</ref>. W 1593 roku został kasztelanem krakowskim. 2 lutego tegoż roku, wspólnie z [[Aleksander Wiśniowiecki (ok. 1560 - 1593)|Aleksandrem Wiśniowieckim]] pokonał w [[bitwa pod Piątkiem (1593)|bitwie pod Piątkiem]] zbuntowanych [[Kozacy|Kozaków]], którymi dowodził [[Krzysztof Kosiński]]. W 1607 roku walczył po stronie wiernej królowi [[Zygmunt III Waza|Zygmuntowi III]] przeciwko [[rokosz Zebrzydowskiego|rokoszanom Zebrzydowskiego]] w [[bitwa pod Guzowem|bitwie pod Guzowem]]. W 1609 roku z części swych dóbr utworzył Ordynację Ostrogską.
 Był protektorem jezuitów, których sprowadził na Wołyń w 1612 roku. Hojnie uposażał świątynie katolickie: kościół św. Anny w [[Połonne]]m (1607), [[kolegiata św. Michała Archanioła w Ostrowcu Świętokrzyskim|kościoła św. Uriela Archanioła]] w [[Ostrowiec Świętokrzyski|Ostrowcu]] (1614). W 1612 odebrał prawosławnym wzniesioną przez jego dziadka [[Konstanty Ostrogski (hetman)|Konstantego]] cerkiew obronną Trójcy Świętej w Międzyrzeczu Ostrogskim, polecił zaadaptować ją na kościół i przekazał budynek franciszkanom, dla których ufundował też [[monaster Trójcy Świętej w Międzyrzeczu Ostrogskim|klasztor]]<ref>J. Tokarski, ''Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie'', t.2, Burchard Edition 2001, {{ISBN|83-87654-11-6}}, s.160-162</ref>. W [[bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie|kolegiacie]] w odziedziczonym po matce Tarnowie ufundował dla siebie i swej pierwszej żony Zuzanny monumentalny [[manieryzm (sztuka)|manierystyczny]] nagrobek.