Stadler Tango NF2
.jpg) Stadler Tango NF2 na pętli tramwajowej przy dworcu głównym w Ostrawie | |
| Dane ogólne | |
| Kraj produkcji | |
|---|---|
| Producent | |
| Miejsce produkcji | |
| Premiera |
Czech Raildays 2018 |
| Lata produkcji |
2018– |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów |
2 |
| Długość |
24 900 mm |
| Szerokość |
2500 mm |
| Wysokość |
3600 mm |
| Rozstaw wózków |
1435 mm |
| Układ osi |
2'Bo’Bo’ |
| Napięcie zasilania |
600 V |
| Prędkość maksymalna |
80 km/h |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
61 |
| Liczba miejsc ogółem |
188 |
| Niskopodłogowość |
100% |
Stadler Tango NF2 – typ dwuczłonowego, w pełni niskopodłogowego wagonu tramwajowego, wytwarzanego w zakładach Stadler Rail. Jest to model z rodziny Stadler Tango, a także pierwszy po II wojnie światowej zagraniczny tramwaj, który sprowadzono do Czech. Montaż końcowy wagonów przebiega w polskim oddziale Stadler Polska w Siedlcach, 40% części dostarczają czeskie firmy. Tramwaje NF2 powstały na zamówienie ostrawskiego przewoźnika Dopravní podnik Ostrava.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
NF2 powstał specjalnie na zamówienie Dopravnego podniku Ostrava i konstrukcyjnie wywodzi się od tramwaju Stadler Metelica przeznaczonego na rynek wschodni. Projekt wagonu wykonało praskie studio Stadler Praha. Cechą charakterystyczną tramwaju jest konstrukcja strefy zgniotu, przejęta z rodziny tramwajów Stadler Tango.
Oznaczenie używane przez producenta składa się ze skrótu niemieckiego przymiotnika niederflur (niskopodłogowy), tj. NF, oraz z cyfry 2 odnoszącej się do liczby członów. Nadwozie wyposażono w czworo dwupłatowych drzwi o szerokości 1300 mm. Pierwszy człon opiera się na dwóch wózkach, natomiast drugi na jednym (układ podobny jak w rosyjskim tramwaju LWS-2005). Pierwszy wózek jest toczny, pozostałe dwa są napędowe. Nietypowym wymogiem przewoźnika było dostosowanie tramwaju do rozwijania prędkości maksymalnej równej 80 km/h. Przedział pasażerski i kabinę motorniczego wyposażono w klimatyzację produkcji Vossloh-Kiepe. Wyposażenie elektryczne dostarczyło szwajcarskie przedsiębiorstwo ABB, silniki trakcyjne austriacka firma TSA, a hamulce dostarczyła firma Knorr-Bremse[1].
Autorem projektu wyglądu zewnętrznego i wewnętrznego tramwaju jest niemiecki architekt Harald Moll, który współpracował już z zakładem Stadler Rail przy innych projektach[2].
Produkcja[edytuj | edytuj kod]
W produkcji tramwajów uczestniczyło kilka oddziałów firmy Stadler. Stalowe nadwozia powstały w fabryce w Mińsku, rama podwozia w Walencji. Montaż końcowy wykonała fabryka w Siedlcach. Czeskie przedsiębiorstwa dostarczyły m.in. sprzęgi, osie, przewody do wózków, siedzenia, drzwi, boczne okna czy system ogrzewania[1].
Dostawy[edytuj | edytuj kod]
| Państwo | Miasto | Lata dostaw | Liczba | Numery taborowe | |
|---|---|---|---|---|---|
 Czechy
|
Ostrawa | 2018–2019 | 40 | 1701–1740 | [3] |
| Łączna liczba: | 40 | ||||
Eksploatacja[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
W grudniu 2016 r. Dopravní podnik Ostrava (DPO) zamówił łącznie 30 tramwajów typu Stadler Tango NF2[4]. Nietypowym kryterium przetargu była maksymalna dopuszczalna prędkość, a mówiąc prościej, producent oferujący tramwaj z większą maksymalną prędkością zyskiwał dodatkowe punkty. Stadler zaoferował tramwaj z maksymalną prędkością 80 km/h (Pragoimex natomiast proponował tramwaj z maksymalną prędkością 70 km/h)[5]. W 2017 roku w Internecie pojawiły się różne wizualizacje wyglądu tramwaju. Pierwsza wizualizacja została oparta na tramwaju Stadler Metelitsa[4]. Drugi pomysł projektowy lepiej oddawał ostateczną formę tramwaju, ale sam Stadler określił go jako pomysł na ostateczne rozwiązanie, które będzie inne[6]. Ostateczne rozwiązanie projektowe stało się wówczas podstawą internetowego głosowania Dopravnego podniku Ostrava, w którym wyłoniono malowanie tramwaju i jego nazwę. Spośród dwóch tysięcy propozycji nazwy tramwaju zarząd DPO wybrał nazwę nOVA, która ma symbolizować Ostrawę, szybkość, zwinność i nowoczesność[7]. Spośród trzech wariantów malowania, na które można było głosować w Internecie, nie wybrano ostatecznie ani jednego[8]. Postanowiono, że tramwaj otrzyma barwy zbliżone do wariantu, na który oddano najwięcej głosów. Uwzględniając schemat malowania tramwajów NF2, Dopravní podnik Ostrava zmienił malowanie zakładowe z niebiesko-biało-złotego na turkusowe.
Pierwszy tramwaj Stadler Tango NF2 został przywieziony do Ostrawy w niedzielę 22 kwietnia 2018 r., a następnego dnia został ustawiony na torach w obecności mediów w Centralnych Warsztatach DPO[9]. Pierwsze jazdy próbne przeprowadzono z udziałem holowanego wagonu nr 1701 w celu sprawdzenia, czy w ostrawskim systemie tramwajowym nie ma miejsc, w których infrastruktura kolidowałaby z ruchem tramwaju. Takie miejsca znaleziono na przystankach Dům energetiky i Stodolní i oba zostały w krótkim czasie usunięte[5]. Jazda próbna bez pasażerów pierwszego tramwaju o numerze 1701 rozpoczęła się 30 maja 2018 r. problemem, gdyż zdaniem Urzędu Kolejowego tramwaj włączono do ruchu przed spełnieniem wszystkich warunków dopuszczających do jazdy próbnej[10].
Nie było możliwości przetestowania tramwaju Stadler Tango NF2 pod kątem jazdy z prędkością 80 km/h w Ostrawie, ponieważ maksymalna dozwolona prędkość w systemie DPO wynosiła 60 km/h. Dlatego rozważano możliwość wykonania testów przy wyższych prędkościach w Brnie, Koszycach lub na torze kolejowym. Ostatecznie ze względu na problematyczne negocjacje i koszty wybrano inny wariant testów, który skutkował przystosowaniem odcinka ostrawskiego systemu tramwajowego do prędkości 80 km/h. Był to odcinek między przystankami Teplotechna i Osada Míru, na którym przebudowano około 800 metrów torów, aby zwiększyć dopuszczalną prędkość z 60 km/h do 80 km/h. Modyfikacje te polegały na podbiciu torowiska i wprowadzeniu zmian w konstrukcji sieci zasilającej. Od 31 lipca do 5 sierpnia 2018 r. przeprowadzono testy tramwaju nr 1702 rozpędzając go do 80 km/h.[5]
13 sierpnia 2018 r. do próbnej eksploatacji z pasażerami linii nr 4 wyruszył tramwaj Stadler Tango NF2 o numerze taborowym 1701. Razem z nim do ruchu włączono tramwaj o numerze 1704, który producent wcześniej zaprezentował na targach Czech Raildays 2018[2]. NF2 to pierwszy tramwaj w Ostrawie wyposażony w klimatyzację przedziału pasażerskiego. W porównaniu z pozostałymi dostarczonymi tramwajami prototyp posiadał inne amortyzatory, więc początkom jego eksploatacji towarzyszyła hałaśliwa jazda[11].
W październiku 2018 roku typ Stadler Tango NF2 uzyskał homologację Urzędu Kolejowego i został dopuszczony do eksploatacji liniowej[12]. Dzięki temu możliwe stało się wycofanie z ruchu ostatnich dwóch Tatr K2R.P[13]. Nastąpiło to 3 listopada 2018 r., kiedy to o godzinie 11.00 doszło do symbolicznego przekazania sztafety między tramwajem K2R.P nr 802 a Stadlerem Tango NF2 nr 1702.[14] Pierwsze tygodnie eksploatacji tramwaju Stadler Tango NF2 nie obyły się bez kilku awarii[15].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jaromír Pernička. První nOVA před dokončením. „Železniční magazín”. 3, s. 37, 2018.
- ↑ a b STADLER Tango NF 2. Mhd-ostrava.cz. [dostęp 2018-08-19].
- ↑ DP Ostrava: tramvaje Stadler Tango NF2. Seznam-autobusu.cz. [dostęp 2019-10-28].
- ↑ a b Stadler ukázal vizualizaci tramvaje pro Ostravu. „Czechyslovenský dopravák”, 2017-01-18. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ a b c Jaromír Pernička. Tramvaje Tango NF2 pro DPO. „Železniční magazín”. 7, s. 42–51, 2018.
- ↑ Nový vzhled tramvaje od Stadleru pro Ostravu. „Czechyslovenský dopravák”, 2017-02-09. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Jaroslav Baďura: Ostravané rozhodli: Švýcarská tramvaj se jmenuje nOVA a má vykřičníky. 2017-06-06. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Tango pro Ostravu změnilo design. O barevném řešení můžete hlasovat. „Czechyslovenský dopravák”, 2017-05-23. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Nová tramvaj Stadler Tango NF2 dorazila do Ostravy. „Czechyslovenský dopravák”, 2018-04-22. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Ostravské Tango vyjelo do ulic neoprávněně. „Czechyslovenský dopravák”, 2018-05-30. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Ostravská tramvaj Stadler zahájila provoz s cestujícími. „BUSportál”, 2018-08-15. [dostęp 2018-08-18].
- ↑ Jan Šindelář: Drážní úřad schválil ostravské tramvaje Stadler nOVA k běžnému provozu. Zdopravy.cz, 2018-10-26. [dostęp 2018-10-29].
- ↑ Tramvaje K2 v Ostravě končí, do provozu míří „Stadlery”. „Czechyslovenský Dopravák”, 2018-10-31. [dostęp 2018-11-18].
- ↑ K2. MHD Ostrava. [dostęp 2018-11-18].
- ↑ Nové tramvaje v Ostravě zlobí, část řidičů s nimi odmítá jezdit. „iDNES.cz”, 2018-11-14. [dostęp 2018-11-18].