Stanisław Trojan

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Trojan
Ilustracja
kpt. Stanisław Trojan
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1894
Rozbórz

Data i miejsce śmierci

9 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1915–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

14 pułk piechoty
Korpus Ochrony Pogranicza
(kompania graniczna KOP „Olkowicze”)
PKU Jarocin
PKU Siedlce

Stanowiska

dowódca kompanii strzeleckiej
dowódca kompanii granicznej
kierownik referatu poborowego w PKU
komendant PKU

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939
Odznaka Honorowa „Orlęta”
Multimedia w Wikimedia Commons
Podpis kpt. Stanisława Trojana.
Kadra oficerska 14 pułku piechoty w II połowie 1928 roku. Od prawej siedzą: kpt. Stanisław Pietrzyk, kpt. Emil Zawisza, mjr Julian Czubryt, ppłk lek. Ewaryst Wąsowski, ppłk Ignacy Misiąg, mjr Mikołaj Świderski, kpt. Stanisław Trojan, kpt. Ludwik Wlazełko i kpt. Józef Tkaczyk.
Szkoła podoficerska 14 pp w 1928 roku. W środku siedzi ppłk Ignacy Misiąg, na lewo od niego ppłk Franciszek Sudoł. Od prawej siedzą: ppor. Jan Herman, kpt. Stanisław Trojan, mjr Julian Czubryt, ks. kpt. Stanisław Murasik, mjr Mikołaj Świderski, mjr NN.
Korpus oficerski 14 pp w I kwartale 1930. W I rzędzie siedzą od lewej: kpt. Emil Zawisza, ks. kpt. Antoni Kosiba, mjr Aleksander Zabłocki, mjr Stanisław Pietrzyk, mjr Mikołaj Świderski, płk Ignacy Misiąg, ppłk Franciszek Sudoł, mjr Aleksander Fiszer, kpt. Józef Tkaczyk i kpt. Stanisław Trojan.

Stanisław Ignacy Trojan (ur. 9 lutego 1894 w Rozbórzu, zm. 9 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Ignacy Trojan urodził się w dniu 9 lutego 1894 roku w miejscowości Rozbórz w ówczesnym powiecie przeworskim, jako syn Kacpra (Kaspra) i Franciszki z domu Napierkowskiej. Od 1906 roku kształcił się w C. K. Gimnazjum w Jarosławiu. Będąc w VII klasie wystąpił ze szkoły w dniu 14 maja 1914 r. (w jego klasie naukę pobierał również Stefan Mossor)[1].

W dniu 15 czerwca 1915 roku został wcielony do batalionu zapasowego c. i k. 90 pułku piechoty. Z dniem 1 stycznia 1917 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty. Jego oddziałem macierzystym był nadal c. i k. 90 pułk piechoty[2].

Służba w 14 pułku piechoty[edytuj | edytuj kod]

Do odrodzonego Wojska Polskiego wstąpił w dniu 1 listopada 1918 roku i rozpoczął pełnienie służby w 14 pułku piechoty, a z dniem 24 grudnia 1918 r. został dowódcą 3 plutonu w 9 kompanii tegoż pułku. Dekretem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich[a], jako oficer byłej armii austro-węgierskiej, został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 1 listopada 1918 r., z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1917 r.) oraz zaliczeniem do 1 Rezerwy (z powołaniem do służby czynnej na czas aż do demobilizacji)[3]. Z tym samym dniem, rozkazem Naczelnego Dowództwa Wojsk Polskich[b], otrzymał przydział służbowy do 14 pułku piechoty w Jarosławiu[4]. W dniu 1 grudnia 1919 r. Stanisław Trojan mianowany został na stopień porucznika[5]. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. W październiku 1920 r. odnotowany został na stanowisku dowódcy 3 kompanii 14 pp. Za wykazane podczas walk męstwo odznaczony został Krzyżem Walecznych[6]. Na dzień 1 czerwca 1921 roku, pozostając nadal w randze porucznika[7], pełnił wciąż służbę w 14 pułku piechoty[8].

Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu kapitana, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1857. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. We włocławskim 14 pułku piechoty[c] służył do marca 1931 roku[10][11][12] zajmując w roku 1923 – 1712. lokatę wśród kapitanów korpusu piechoty[13]. W roku 1924 była to już 1231. lokata wśród kapitanów piechoty[14], a w 1928 roku Stanisław Trojan zajmował 723. lokatę pośród kapitanów korpusu oficerów piechoty[15].

Z dniem 1 sierpnia 1930 roku został powołany[d] na XVI 4-miesięczny kurs unitarny w rembertowskim Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia (późniejszym Centrum Wyszkolenia Piechoty)[16][e]. Na dzień 16 września 1930 r. (w trakcie odbywania szkolenia) piastował stanowisko dowódcy kompanii szkolnej i strzeleckiej 14 pp[17]. W roku 1930 zajmował już 440. lokatę na liście starszeństwa kapitanów piechoty (była to zarówno lokata łączna jak i lokata w starszeństwie)[18]. W tym samym roku odbył również 1-miesięczny kurs dowódców kompanii w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia[19].

W sporządzonym na przełomie 1926 i 1927 roku przez Szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych płk. Szt. Gen. Józefa Zamorskiego „Wykazie imiennym poruczników i kapitanów – dowódców kompanii i baonów na froncie” – zaliczono kpt. Trojanowi 13-miesięczny okres dowodzenia kompanią (czas dowodzenia oddziałami bojowymi na froncie obliczano od dnia 1 czerwca 1919 r. do dnia 1 marca 1921 r.)[20].

Służba w Korpusie Ochrony Pogranicza[f][edytuj | edytuj kod]

W marcu 1931 r. został przeniesiony[g] do Korpusu Ochrony Pogranicza, co zostało ogłoszone w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 26 marca 1931 r.[21] oraz w rozkazie dziennym 14 pułku piechoty Nr 46 z dnia 28 lutego 1931 roku[22]. Na mocy rozkazu dziennego pułku KOP „Wilejka” Nr 4/31 został wyznaczony, z dniem 9 marca 1931 roku, na stanowisko dowódcy 1 kompanii granicznej „Olkowicze”[h] (wchodzącej w skład batalionu KOP „Budsław”). Rozkazem Dowództwa KOP Nr 20 z dnia 8 maja 1931 roku potwierdzono jego przydzielenie do batalionu „Budsław”. Kompanią graniczną „Olkowicze” dowodził do dnia 9 czerwca 1931 roku. Na mocy zarządzenia B.P.L. 9388-I-31 wydanego przez Ministra Spraw Wojskowych[i] – marszałka Józefa Piłsudskiego – został następnie przeniesiony, bez prawa do należności za przesiedlenie, do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Jarocinie[23], w której, z dniem 10 czerwca 1931 roku, objął stanowisko kierownika II referatu poborowego.

Dalsza służba w Wojsku Polskim[edytuj | edytuj kod]

Na stanowisku kierownika II referatu poborowego PKU Jarocin pozostawał do połowy 1935 roku. Pełniąc służbę w PKU Jarocin[24] zajmował w roku 1932 – 320. lokatę na liście starszeństwa kapitanów piechoty[25]. Na dzień 1 lipca 1933 r. była to już 307. lokata wśród kapitanów piechoty[26], a w dniu 5 czerwca 1935 roku kapitan Trojan zajmował 262. lokatę pośród wszystkich kapitanów korpusu piechoty[27].

Zarządzeniem Kierownika Ministerstwa Spraw Wojskowych gen. bryg. Tadeusza Kasprzyckiego opublikowanym w dniu 31 sierpnia 1935 r., kapitan Stanisław Trojan został przeniesiony, w korpusie oficerów piechoty, z PKU Jarocin na stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień w Siedlcach[28], przemianowanej z dniem 17 marca 1939 r. na Komendę Rejonu Uzupełnień Siedlce[29] (podległą Dowództwu Okręgu Korpusu Nr IX).

Na stopień majora awansowany został ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów administracji[30]. Na dzień 23 marca zajmował 11. lokatę wśród majorów administracji w swoim starszeństwie[31] i nadal piastował stanowisko komendanta KRU Siedlce[29].

W kampanii wrześniowej wziął udział w szeregach siedleckiego 22 pułku piechoty. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się w Kowlu, w bliżej nieznanych okolicznościach, do sowieckiej niewoli. Więziony był następnie w obozie kozielskim i 9 kwietnia 1940 r.[j] zamordowany w Katyniu[32].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Trojan był żonaty z Anielą Gawłowską (ślub wzięli 17 marca 1934 r. w kościele garnizonowym w Kaliszu), z którą miał córki Halinę i Wandę oraz syna Henryka[5][33].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Minister Obrony Narodowej decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 r. awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[38]. Awans został ogłoszony w dniu 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W dniu 10 kwietnia 2010 roku przed Biblioteką Główną Akademii Podlaskiej w Siedlcach został zasadzony przez władze miasta katyński Dąb Pamięci honorujący ppłk. Stanisława Trojana[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dekret Nr 838 z dnia 19 lutego 1919 r.
  2. ↑ Rozkaz Nr 841 z 19 lutego 1919 r.
  3. ↑ Po zakończeniu działań wojennych 14 pułk piechoty został dyslokowany do Włocławka, do którego to miasta przybył w maju 1921 roku.
  4. ↑ Powołanie nastąpiło na podstawie zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych, sygnatura: B.P.L. 16397-I-Piech. L. 9380-30.
  5. ↑ Był to kurs dowódców kompanii.
  6. ↑ Dane dotyczące służby kpt. Stanisława Trojana w Korpusie Ochrony Pogranicza pochodzą ze zbiorów Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie.
  7. ↑ Przeniesienie nastąpiło na podstawie zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych, sygnatura: B.P.L. 3913-I-Piech. L. 5000-31.
  8. ↑ Kompania ta ochraniała odcinek granicy polsko-radzieckiej o długości 29,033 km, znajdujący się na terenie gminy Ilia.
  9. ↑ Zarządzenie to zostało następnie podane w rozkazie Dowództwa KOP Nr 23 z dnia 1 czerwca 1931 roku.
  10. ↑ Według części źródeł został wywieziony z obozu kozielskiego w dniu 7 kwietnia 1940 roku i zamordowany następnego dnia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1914 ↓, s. 58.
  2. ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 334, 764.
  3. ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych ↓, Nr 26 z 8 III 1919, s. 645.
  4. ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych ↓, Nr 26 z 8 III 1919, s. 652.
  5. ↑ a b c Tygodnik Siedlecki ↓.
  6. ↑ Jednodniówka 14 Pułku Piechoty 1934 ↓, s. 43.
  7. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 922.
  8. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 63.
  9. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 69.
  10. ↑ Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 164.
  11. ↑ Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 156.
  12. ↑ a b Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 30.
  13. ↑ Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 421.
  14. ↑ Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 364.
  15. ↑ Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 199.
  16. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 12 z 28 VI 1930, s. 262.
  17. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 108, 277.
  18. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1930 ↓, s. 126.
  19. ↑ Dymek 2015 ↓, s. 37.
  20. ↑ Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Wykazy imienne kapitanów – dowódców kompanii i baonów na froncie – 1926/27 – część I ↓, s. 356.
  21. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 III 1931, s. 121.
  22. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 115.
  23. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 VIII 1931, s. 245.
  24. ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 514.
  25. ↑ a b Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 46.
  26. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 42.
  27. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 41, 194.
  28. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 VIII 1935, s. 110.
  29. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 857.
  30. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 385.
  31. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 287.
  32. ↑ Kryska-Karski 1996 ↓, s. 445.
  33. ↑ Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej ↓.
  34. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  35. ↑ a b c Na podstawie https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Kpt._14_pp_Stanis%C5%82aw_Trojan.jpg
  36. ↑ Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej ↓, Nr 2 poz. 7 z 10 IV 1986, s. 30.
  37. ↑ Wąsik 2021 ↓, s. 180.
  38. ↑ Decyzja Nr 439/MON ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Trojan&oldid=71041008”