Szczepankowo (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szczepankowo
gmina wiejska
1919–54 i 1973–76[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: białostockie
1939: warszawskie
1945: warszawskie
1945–54: białostockie
1973–75: białostockie
1975–76: łomżyńskie

Powiat

łomżyński (do 1975)

Siedziba

Szczepankowo

Populacja (1974)
• liczba ludności


4113[2]

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

32

brak współrzędnych

Szczepankowo – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku oraz w latach 1973–1976[3] w woj. białostockim (przejściowo w woj. warszawskim), a następnie w woj. łomżyńskim (dzisiejsze woj. podlaskie). Siedzibą gminy było Szczepankowo.

Przez większą część okresu międzywojennego gmina Szczepankowo należała do powiatu łomżyńskiego w woj. białostockim. 1 kwietnia 1939 roku gminę Szczepankowo wraz z całym powiatem łomżyńskim przyłączono do woj. warszawskiego[4].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 5103 osoby, 348 było wyznania rzymskokatolickiego, 9 prawosławnego, 18 ewangelickiego a 119 mojżeszowego. Jednocześnie 5019 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 8 białoruską, 75 żydowską a 1 rosyjską. Było tu 753 budynków mieszkalnych[5].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 gmina znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy[6].

Przez krótki okres po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną, lecz już z dniem 18 sierpnia 1945 roku została wraz z powiatem łomżyńskim wyłączona z woj. warszawskiego i przyłączona z powrotem do woj. białostockiego[7]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 32 gromady[8]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Gminę Szczepankowo reaktywowano 1 stycznia 1973 roku w tymże powiecie i województwie[10]. 1 czerwca 1975 roku gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. łomżyńskiego[11].

2 lipca 1976 roku gmina została zniesiona, a jej tereny włączone do gmin[12]:

  • Łomża (obszary sołectw: Andrzejki, Boguszyce, Czaplice, Grzymały Szczepankowskie, Kisiołki, Mikołajki, Młode Chojny i Stare Chojny),
  • Miastkowo (obszary sołectw: Chojny-Naruszczki, Kraska, Leopoldowo, Podosie i Sulki),
  • Śniadowo (obszary sołectw: Dębowo, Młynik, Osobne, Stare Konopki, Szczepankowo, Uśnik, Uśnik-Dwór, Uśnik-Kolonia, Wierzbowo, Wszerzecz, Wszerzecz-Kolonia, Zagroby, Żebry i Żebry-Kolonia).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Liczba ludności z publikacji "Rocznik Demograficzny Polski", GUS 1975-1995
  3. Do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 1 lipca 1976
  4. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 52.
  6. Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 - Städte und Amtsbezirke [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-19].
  7. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  12. Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143