Viola pedatifida

Viola pedatifida
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	fiołkowate
Rodzaj	fiołek
Gatunek	Viola pedatifida
	Nazwa systematyczna
	Viola pedatifida G.Don; Gen. Hist. 1: 320 (1831)
Synonimy
	Viola delphinifolia Nutt.; Viola fallacissima Greene; Viola indivisa Greene; Viola palmata var. pedatifida (G.Don) Cronquist; Viola pedatifida var. indivisa Greene; Viola viarum f. pilifera E.J.Palmer & Steyerm.;
	Viola delphinifolia Nutt.; Viola fallacissima Greene; Viola indivisa Greene; Viola palmata var. pedatifida (G.Don) Cronquist; Viola pedatifida var. indivisa Greene; Viola viarum f. pilifera E.J.Palmer & Steyerm.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Viola pedatifida G.Don – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie w Kanadzie (w prowincjach Alberta, Manitoba, Ontario i Saskatchewan) oraz Stanach Zjednoczonych (w Arizonie, Arkansas, Kolorado, Illinois, Indianie, Iowa, Kansas, Michigan, Minnesocie, Missouri, Montanie, Nebrasce, Nowym Meksyku, Dakocie Północnej, Ohio, Oklahomie, Dakocie Południowej, Wirginii, Wisconsin i Wyoming)^[3]^[4]. Jest gatunkiem najmniejszej troski, choć lokalnie jest krytycznie zagrożony^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Bylina dorastająca do 5–30 cm wysokości, tworzy kłącza^[4].
Liście: Blaszka liściowa jest pierzasto-dzielna, złożona z 5–9 klapek o lancetowatym, łyżeczkowatym lub równowąskim kształcie. Mierzy 1–7 cm długości oraz 2–8 cm szerokości, jest całobrzega, ma ściętą nasadę i ostry lub tępy wierzchołek. Ogonek liściowy jest owłosiony i ma 3–16 cm długości. Przylistki są równowąsko lancetowate^[4].
Kwiaty: Pojedyncze, wyrastające z kątów pędów, nie mają wyczuwalnego zapachu. Mają zielone działki kielicha o owalnym lub lancetowatym kształcie i dorastające do 8 mm długości. Płatki mają niebieskofioletową lub jasnoniebieskofioletową barwę, dwa górne płatki są mniej więcej zaokrąglone, ale czasami są nieco podługowate, dwa płatki boczne są biało owłosione w gardle kwiatu, dolny płatek jest odwrotnie jajowaty, mierzy 10-25 mm długości, posiada obłą ostrogę o długości 2-3 mm, u jego podstawy znajduje się biała plama z cienkimi fioletowymi żyłkami^[4]^[6].
Owoce: Torebki mierzące 10-15 mm długości, o elipsoidalnym kształcie^[4].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w zaroślach, na łąkach, skarpach i terenach skalistych. Występuje na wysokości od 500 do 1000 m n.p.m.^[4] Kwitnie zwykle od połowy do późnej wiosny, ale w sprzyjających warunkach może również kwitnąć jesienią. Sporadyczne pożary są prawdopodobnie korzystnym zjawiskiem, ponieważ usuwają one większość zarośli i martwych szczątków, które mogą zadusić te małe rośliny^[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Lista gatunków z rodzaju fiołek

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Viola pedatifida G.Don. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola pedatifida. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-07]. (fr.).
↑ Viola pedatifida / Prairie Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
↑ ^a ^b Prairie Violet (Viola pedatifida). Illinois Wildflowers. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).

[pow-3] Viola pedatifida G.Don. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).

[peb-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola pedatifida. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-07]. (fr.).

[ns-5] Viola pedatifida / Prairie Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).

[illinoiswildflowers-6] Prairie Violet (Viola pedatifida). Illinois Wildflowers. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]