Włókna (Rudziczka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Włókna
część wsi
Ilustracja
Kaplica z końca XVIII w. we Włóknach
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Prudnik

Część miejscowości

Rudziczka

Wysokość

250–290[2] m n.p.m.

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0502718

Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Włókna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Włókna”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Włókna”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Włókna”
Ziemia50°22′10″N 17°32′21″E/50,369444 17,539167[1]

Włókna (również Włókno, niem. Siebenhuben[4]) – dawna wieś, obecnie część wsi Rudziczka w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[5][6]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

W latach 1975–1998 część wsi położona była w województwie opolskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pieczęć Włókien (1722)

Pierwsza wzmianka o Włóknach pochodzi z 1534[7]. Została założona w formie łańcuchówki[8]. Królewna polska Izabela Jagiellonka, pani księstwa opolskiego, na mocy dokumentu wystawionego 28 sierpnia 1554 w Warszawie, zatwierdziła zastępcy prudnickiego starosty Hansowi Brendelowi von Tilsenstein posiadanie działki rolnej we Włóknach[9]. W 1562 Rada Miejska Prudnika wzięła Włókna w zastaw, a w 1597 nabyłe je na własność[10]. Jednakże już rok później – 13 marca 1598 – ze względu na zadłużenie była zmuszona do sprzedaży Włókna, Mieszkowic i Rudziczki Joachimowi Mettichowi, panu na zamku w Łące Prudnickiej[11].

Pieczęć Włókien (1822)

Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała pług skierowany w prawo (na odcisku z 1722 w lewo), a nad nim dzwon[12][13][14]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego prudnickiego w Monarchii Habsburgów[15]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[16]. Początkowo Włókna należały do obszaru parafialnego kościoła ewangelickiego w Szybowicach[17]. W 1902 szybowicka parafia uległa podziałowi, w związku z czym Włókna weszły w skład parafii w Mieszkowicach[18]. Na początku XX wieku we Włóknach mieszkało 80 luteranów[19]. Od 1896 miejscowi katolicy należeli do parafii św. Anny w Niemysłowicach[20].

Pod koniec XVIII wieku, miejscowa rodzina Thienel wzniosła we Włóknach kapliczkę jako wotum dziękczynne za narodzenie dziecka mimo późnego wieku rodziców[21].

Włókna na mapie z 1930

Podczas I wojny światowej zginęło 6 mieszkańców wsi. Ich nazwiska zostały uwzględnione na pomniku wojennym w pobliskiej Rudziczce[22]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 240 mieszkańców Włókien wszyscy posługiwali się językiem niemieckim[23]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Włókna znalazły się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[24]. W 1933 były zamieszkiwane przez 252 osoby. Miejscowość została włączona do Rudziczki 1 kwietnia 1939[25].

Po II wojnie światowej, od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[26]. Wówczas we Włóknach została osiedlona część polskich repatriantów z Kresów Wschodnich. Niemieckojęzyczna ludność została wysiedlona na zachód. 1 czerwca 1948 ustalono polską nazwę miejscowości – Włókna[27].

Jako integralna część Rudziczki, w latach 1945–1950 Włókna należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 należały do gminy Rudziczka, a w latach 1954–1972 do gromady Rudziczka[28].

W czerwcu 2005 wyremontowana została dzwonnica we Włóknach. Uroczystość poświęcenia obiektu odbyła się 19 czerwca 2005. Uczestniczyli w niej dawni, niemieccy mieszkańcy Włókien i Rudziczki[29].

Liczba mieszkańców wsi[edytuj | edytuj kod]

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[32]:

  • kapliczka, z XVIII w.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Przez Włókna przebiega droga krajowa

Włókna posiadają połączenia autobusowe z Mieszkowicami, Nysą, Piorunkowicami, Prudnikiem, Przydrożem Małym, Ścinawą Małą. W miejscowości znajdują się dwa przystanki autobusowe – „Włókno 01”, „Włókno 02”[33].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 189956
  2. Marta Stelmach-Orzechowska, Mariusz Orzechowski, Paweł Żyła, Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla gminy Prudnik [online], bip.prudnik.pl, sierpień 2018, s. 40.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1099 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Andrzej Dereń, Rudziczka – dzieje i współczesność, „Tygodnik Prudnicki”, 43 (673), Prudnik: Spółka Wydawnicza ANEKS, 22 października 2003, s. 11, ISSN 1231-904X.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. Dokumente: Dorfkarte Riegersdorf [online], www.kracke.org [dostęp 2022-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-23].
  8. Halina Zofia Szulc: Typy wsi Śląska Opolskiego na początku XIX wieku i ich geneza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968, s. 54.
  9. Kasza 2020 ↓, s. 792.
  10. Kasza 2020 ↓, s. 13.
  11. Kasza 2020 ↓, s. 919.
  12. 1032 Siebenhuben (Włókna / Włókno) I [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
  13. 1033 Siebenhuben (Włókna / Włókno) II [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
  14. 1034 Siebenhuben (Włókna / Włókno) III [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
  15. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  16. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  17. Kasza 2020 ↓, s. 882.
  18. Kasza 2020 ↓, s. 883.
  19. Kasza 2020 ↓, s. 920.
  20. Kasza 2020 ↓, s. 845.
  21. Joanna Banik, kapliczka I [online], zabytek.pl, 4 sierpnia 2015 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
  22. Riegersdorf (poln. Rudziczka) Kreis Neustadt, Oberschlesien [online], www.denkmalprojekt.org [dostęp 2022-02-14] (niem.).
  23. Praca zbiorowa: Gemeindelexicon für die Regierungsbezirke Allenstein, Danzig, Marienwerder, Posen, Bromberg und Opplen Auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 1. Dezember 1910, Heft VI. Negierungsbezirk Oppeln. Berlin: Königlich preußischen Statistifchen Landesamte, 1912, s. 52.
  24. Aplikacja do analizy wyników plebiscytu [online], silesia-plebiscite.netlify.app [dostęp 2023-02-02].
  25. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2022-02-14].
  26. Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  27. M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363, s. 18.
  28. Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 13.
  29. Dzwonnica poświęcona, „Tygodnik Prudnicki”, 25 (760), 22 czerwca 2005, s. 9.
  30. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2022-02-14] (niem.).
  31. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2022-02-14] (niem.).
  32. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 114. [dostęp 2022-02-14].
  33. Rozkład jazdy PKS na przystanku Włókno 01, gm. Prudnik [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.