Wybory parlamentarne w Niemczech w 2017 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wybory parlamentarne w Niemczech odbyły się 24 września 2017 roku[1].

Wybory wygrała rządząca CDU-CSU, uzyskując jednak (zwłaszcza CSU) mniejsze poparcie niż w 2013 (33% głosów, 246 mandatów). Przy frekwencji ok. 75% do Bundestagu weszły ponadto:

  • SPD (20,5% głosów, 153 mandaty),
  • AfD (12,5% głosów, 94 mandaty),
  • FDP (10,7% głosów, 80 mandatów),
  • Die Linke (9,2% głosów, 69 mandatów)
  • Zieloni (8,9% głosów, 67 mandatów)[2].

Zwycięska Merkel zapowiedziała w nadchodzącej kadencji odbijanie AfD wyborców przez rozwiązywanie ich problemów, rozwiewanie obaw, ale przede wszystkim przez doskonałą politykę: zadbanie o dobrobyt, budowę silnej UE, zwalczanie nielegalnej imigracji i poprawę bezpieczeństwa w kraju. Wobec porażki SPD, która uzyskała najgorszy wynik wyborczy w dziejach RFN (podobnie jak CSU, która zanotowała spadek poparcia w Bawarii z 49,3% do 38,8%), partia ta zapowiedziała przejście do opozycji, natomiast współzałożyciel AfD Alexander Gauland wynik wyborów skomentował słowami „Weszliśmy do Bundestagu i zmienimy ten kraj”[3]. Antyimigrancka AfD najwyższe poparcie uzyskała w dawnej NRD, zwłaszcza przy granicy z Polską (ponad 32% poparcia w Görlitz i Budziszynie). Zgodnie z Ustawą Zasadniczą RFN nowy parlament musi się zebrać w ciągu 30 dni po wyborach, czyli do 24 października 2017.

Wobec deklaracji SPD o zerwaniu koalicji z CDU-CSU spodziewane było zawarcie koalicji rządzącej CDU/CSU-FDP-Zieloni, tzw. koalicji jamajskiej, jednak w listopadzie rozmowy o koalicji zostały zakończone niepowodzeniem. CDU/CSU podjęło wówczas od grudnia negocjacje z SPD[4]. Porozumienie koalicyjne CDU, CSU i SPD zawarto jednak dopiero 12 marca 2018[5], a 14 marca 2018 Bundestag zatwierdził powołanie Angeli Merkel na urząd kanclerza. Następnie dokonano zaprzysiężenia członków jej czwartego rządu[6].

Kampania wyborcza[edytuj | edytuj kod]

Kanclerz Merkel ubiegała się o czwartą kadencję, jej głównym przeciwnikiem był kandydat SPD Martin Schulz. Na czele mniejszych ugrupowań stali Christian Lindner (FDP), Cem Özdemir i Katrin Göring-Eckardt (Zieloni), Sahra Wagenknecht i Dietmar Bartsch (Die Linke) oraz Alice Weidel i Alexander Gauland (AfD).

Dla potrzeb wyborów RFN zostało podzielone na 299 okręgów wyborczych. Podział ten ustanowiono ustawą z 3 maja 2016, dokonując zmiany 34 okręgów wyborczych[7]. Bierne prawo wyborcze przysługuje ok. 61,5 mln obywateli (31,7 mln kobiet i 29,8 mln mężczyzn), z czego ok. 3 mln będzie mogło głosować po raz pierwszy[8].

Każdemu z obywateli przysługiwały dwa głosy: jeden na kandydata w jednym z 299 jednomandatowych okręgów wyborczych w głosowaniu większościowym oraz drugi, na listę krajową (landową) danej partii. Jeżeli partia zdobyła więcej mandatów dzięki głosom w jednomandatowych okręgach niż dzięki głosom na listy krajowe, liczba tych mandatów uległa wyrównaniu. W Bundestagu kadencji 2013-2017 powstałych w ten sposób mandatów nadwyżkowych było 32[9], a w kadencji 2017-2021 – 110 (liczba deputowanych do Bundestagu wzrosła z 631 do 709).

Partie uczestniczące w wyborach[edytuj | edytuj kod]

7 czerwca 2017 federalna komisja wyborcza oświadczyła, że do udziału w wyborach dopuszczonych zostało 48 partii[10], jednakże na skutek niezłożenia wymaganych list poparcia przez partie niereprezentowane w Bundestagu lub landtagach ostatecznie do wysuwania list wyborczych na szczeblu landów dopuszczono 34 ugrupowania. Z przywileju braku konieczności dokumentowania poparcia skorzystały reprezentowane w dotychczasowym Bundestagu CDU, SPD, Die Linke, Grüne i CSU oraz reprezentowane w landtagach FDP, AfD i Freie Wähler.

Zwycięskie partie w poszczególnych okręgach (kolor czarny – CDU/CSU, czerwony – SPD, niebieski – AfD)
Karta wyborcza w okręgu 220 Monachium-Zachód/Centrum

Lista 34 partii dopuszczonych do głosowania:

Poza członkami ww. partii (komitetów wyborczych) jako kandydujący w pojedynczych okręgach wyborczych w wyborach uczestniczyli jeszcze członkowie 8 poniższych partii (stowarzyszeń):

Sześć partii deklarujących wstępnie udział w wyborach (Deutsche Konservative – DEUTSCHE KONSERVATIVE, ZENTRUM – Deutsche Zentrumspartei – najstarsza partia Niemiec założona w 1870, DGP – Die GERADE Partei, REP – DIE REPUBLIKANER, JED – Jugend- und Entwicklungspartei Deutschlands, TPD – Transhumane Partei Deutschland) nie zarejestrowało ostatecznie ani list wyborczych w landach, ani własnych kandydatów w okręgach wyborczych.

Głosowanie, frekwencja i wyniki wyborów[edytuj | edytuj kod]

Partia[11] Jednomandatowe okręgi wyborcze Listy partyjne Suma
Głosy Mandaty Głosy Liczba +/− %
Liczba % +/− Liczba +/− Liczba % +/−
Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna 14 030 751 30,25 6,97 185 6 12 447 656 26,76 7,36 200 Zejście 55 28,21
Socjaldemokratyczna Partia Niemiec 11 429 231 24,64 4,80 59 Wejście 1 9 539 381 20,51 5,22 153 Zejście 40 21,58
Alternatywa dla Niemiec 5 317 499 11,46 Wejście 9,60 3 Wejście 3 5 878 115 12,64 Wejście 7,93 94 Wejście 94 13,26
Wolna Partia Demokratyczna 3 249 238 7,00 Wejście 4,65 4 999 449 10,75 Wejście 5,98 80 Wejście 80 11,28
Lewica 3 966 637 8,55 Wejście 0,33 5 Wejście 1 4 297 270 9,24 Wejście 0,65 69 Wejście 5 9,73
Sojusz 90/Zieloni 3 717 922 8,01 Wejście 0,72 1 4 158 400 8,94 Wejście 0,49 67 Wejście 4 9,45
Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii 3 255 487 7,02 1,11 46 Wejście 1 2 869 688 6,17 1,25 46 Zejście 10 6,49
Wolni Wyborcy 589 056 1,27 Wejście 0,28 463 292 1,00 Wejście 0,03
Partia na rzecz Pracy, Praworządności, Ochrony Zwierząt, Promocji Elit i Inicjatyw Oddolnej Demokracji 245 659 0,53 Wejście 0,44 454 349 0,98 Wejście 0,80
Partia Dobrostanu Zwierząt i Środowiska Ludzkiego 22 917 0,05 Wejście 0,04 374 179 0,80 Wejście 0,48
Ogółem 46 389 615 100,00 299 46 515 492 100,00 709 78 100,00
Głosy nieważne 586 726 1,25 0,30 460 849 0,98 0,33
Frekwencja 46 976 341 76,15 4,62 46 976 341 76,15 4,62

Podział mandatów i rozkład procentowy poparcia w wyniku wyborów z uwzględnieniem podziału na późniejszą większość rządzącą w kolejności: ugrupowanie rządowe, opozycja parlamentarna i pozaparlamentarna (partie, które nie przekroczyły 1% poparcia w skali kraju, potraktowano zbiorczo):

200 46 153 94 80 69 67
CDU CSU SPD AfD FDP Linke Grüne
CDU CSU SPD AfD FDP Linke Grüne
CDU CSU SPD AfD FDP Linke Grüne

Wyniki głosowania w skali krajów związkowych[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie dane wyrażono w procentach

Kraj związkowy Inni Frekwencja
CDU SPD AfD FDP Linke Grüne CSU FREIE WÄHLER
1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
Badenia-Wirtembergia  39,28 34,40 19,50 16,39 11,53 12,19 8,65 12,72 5,43 6,35 13,40 13,47 0,56 0,70 1,64 3,78 78,29
Bawaria  18,13 15,30 10,49 12,39 6,48 10,16 5,21 6,10 8,97 9,77 44,16 38,82 3,39 2,69 3,15 4,77 78,14
Berlin  24,67 22,70 21,00 17,88 11,38 12,05 5,63 8,94 20,24 18,79 12,38 12,57 0,31 0,29 4,39 6,78 75,59
Brandenburgia  29,03 26,69 20,48 17,56 19,43 20,20 5,09 7,08 17,23 17,15 4,52 5,03 1,92 1,19 2,29 5,11 73,71
Brema  24,55 25,10 31,75 26,76 9,34 10,00 9,20 9,35 11,90 13,43 10,09 11,05 0,28 0,36 2,88 3,95 70,85
Dolna Saksonia  38,35 34,94 33,59 27,44 7,97 9,09 5,71 9,28 5,89 6,95 7,22 8,71 0,51 0,41 0,75 3,18 76,44
Hamburg  31,97 23,50 28,46 27,23 7,33 7,82 7,09 10,80 10,79 12,17 11,73 13,94 0,56 0,35 2,08 4,18 75,96
Hesja  35,44 30,85 29,15 23,54 11,23 11,91 7,13 11,55 6,58 8,10 8,08 9,67 1,44 0,85 0,95 3,54 77,01
Meklemburgia-Pomorze Przednie  34,17 33,13 17,42 15,06 18,18 18,59 4,74 6,24 18,46 17,83 3,64 4,26 1,49 0,81 1,91 4,08 70,86
Nadrenia Północna-Westfalia  38,28 32,62 31,32 25,96 8,15 9,42 8,02 13,12 6,38 7,48 6,54 7,56 0,27 0,28 1,04 3,56 75,44
Nadrenia-Palatynat  39,64 35,89 28,76 24,15 9,51 11,25 6,87 10,38 5,67 6,81 5,99 7,59 2,31 1,37 1,25 2,57 77,65
Saara  36,19 32,39 31,52 27,15 9,32 10,07 4,72 7,60 11,23 12,89 4,46 6,00 1,19 0,82 1,37 3,08 76,60
Saksonia  30,62 26,85 11,71 10,53 25,43 27,02 6,70 8,21 17,52 16,08 4,55 4,58 0,56 1,11 2,92 5,62 75,38
Saksonia-Anhalt  32,36 30,31 17,17 15,18 16,94 19,63 6,55 7,76 19,19 17,74 3,14 3,71 2,27 1,16 2,38 4,51 68,12
Szlezwik-Holsztyn  39,83 33,99 28,80 23,29 7,51 8,18 7,69 12,64 5,29 7,27 9,55 11,98 0,93 0,65 0,41 2,01 76,31
Turyngia  31,60 28,76 14,61 13,21 22,55 22,72 5,54 7,81 17,58 16,86 3,63 4,12 2,61 1,63 1,89 4,89 74,25
Niemcy 30,25 26,76 24,64 20,51 11,46 12,64 7,00 10,75 8,55 9,24 8,01 8,94 7,02 6,17 1,27 1,00 1,80 4,00 76,15

Podział mandatów w skali krajów związkowych[edytuj | edytuj kod]

Kraj związkowy Łącznie
CDU SPD AfD FDP Linke Grüne CSU
Badenia-Wirtembergia  38 16 11 12 6 13 96
Bawaria  18 14 12 7 11 46 108
Berlin  6 5 4 3 6 4 28
Brandenburgia  9 4 5 2 4 1 25
Brema  1 2 1 1 1 6
Dolna Saksonia  21 20 7 7 5 6 66
Hamburg  4 5 1 2 2 2 16
Hesja  17 12 6 6 4 5 50
Meklemburgia-Pomorze Przednie  6 2 3 1 3 1 16
Nadrenia Północna-Westfalia  42 41 15 20 12 12 142
Nadrenia-Palatynat  14 9 4 4 3 3 37
Saara  3 3 1 1 1 1 10
Saksonia  12 4 11 3 6 2 38
Saksonia-Anhalt  9 3 4 2 4 1 23
Szlezwik-Holsztyn  10 6 2 3 2 3 26
Turyngia  8 3 5 2 3 1 22
Niemcy 200 153 94 80 69 67 46 709

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]