Zygmunt Kusiak
podporucznik rezerwy taboru | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914-1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
2 Pułk Ułanów Grochowskich |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Późniejsza praca |
nauczyciel, kierownik szkoły |
Odznaczenia | |
Zygmunt Kusiak (ur. 9 kwietnia 1897 we Lwowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pedagog, podporucznik rezerwy taborów Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się jako syn Franciszka i Julii z domu Maksuś. Ukończył gimnazjum w rodzinnym Lwowie. Został absolwentem kursów metodyczno-pedagogicznych w Chełmie oraz Wyższego Kursu Nauczycielskiego w Poznaniu.
Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów i służył w II Brygadzie. Ukończył kurs jazdy kawalerii w ramach legionowego 2 Pułku Ułanów w 1917 w Mińsku Mazowieckim. Uczestniczył w bitwa pod Rarańczą, po czym został aresztowany i internowany na terenie Węgier. Następnie wcielony do c. i k. armii i skierowany na front włoski. U kresu wojny urlopowany wrócił do rodzinnego miasta i pod koniec 1918 brał udział w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w wojny polsko-bolszewickiej w szeregach 2 Pułku Ułanów Grochowskich oraz w kolumnach taborowych. Został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy w Korpusie Oficerów Taborowych ze starszeństwem z 1 lipca 1925. Później był na ćwiczeniach w 10 Dywizjonie Taborów, stacjonującym w Przemyślu w 1932 oraz w 2 Dywizjonie Taborów, stacjonującym w Lublinie (później w Tomaszowie Lubelskim) w 1934.
W latach 30. pełnił funkcję kierownika siedmioklasowej szkoły powszechnej w Birczy.
Po wybuchu II wojny światowej, w okresie kampanii wrześniowej był zmobilizowany do macierzystego 10 Dywizjonu Taborów w Radymnie. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został zatrzymany przez Sowietów w okolicach Ihrowicy koło Tarnopola. Następnie przeszedł pieszo w kolumnie jenieckiej do punktu zbiórki jeńców na stacji w Wołoczyskach, po czym został przewieziony do obozu rozdzielczego w Kozielsku lub w Putywlu, a stamtąd do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na otwartym wówczas Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Upamiętnienie
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia porucznika[1]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[2].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, 26 kwietnia 2009 został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Zygmunta Kusiaka przy Publicznym Gimnazjum im. ks. prałata Tadeusza Dłubacza w Birczy[3].
Odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (20 czerwca 1933)
- Krzyż Walecznych
- Medal Niepodległości
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Krzyż Obrony Lwowa
Przypisy
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ Katyń… ocalić od zapomnienia. gimnazjumwbirczy.com. [dostęp 2015-03-01].
Bibliografia
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 281. [dostęp 2015-03-03].
- Zygmunt Kusiak. ko.rzeszow.pl/. [dostęp 2015-03-03].
- Monika Bodnar. Zygmunt Kusiak. „Carpe Diem”, s. 15, Nr 14 z czerwca 2014.
- Ryszard Tłuczek: Przemyska Lista Katyńska (2). niedziela.pl. [dostęp 2015-03-03].
- Zygmunt Kusiak. katyn-pamietam.pl/. [dostęp 2015-03-03].
- Nauczyciele II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Obrony Lwowa
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Podporucznicy taborów II Rzeczypospolitej
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Ludzie związani z Birczą
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1940
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich