Święty Roch (Poznań)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Święty Roch
Część Poznania
Ilustracja
Zabudowa ulicy Weteranów na Świętym Rochu, w głębi apartamentowiec Tarasy Warty (2016)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miasto

Poznań

Dzielnica

Osiedle Rataje

Strefa numeracyjna

(+48) 61

Tablice rejestracyjne

PO

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Święty Roch”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Święty Roch”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Święty Roch”
52°23′53,8800″N 16°56′53,8800″E/52,398300 16,948300

Święty Roch (inne nazwy historyczne: Łacina, Stanisławowo, Miasteczko; nazwa potoczna: Poligród[1]) – część Poznania, na osiedlu administracyjnym Rataje. Granice wyznaczają ulice: Kórnicka, Pleszewska, Krzywoustego i tereny nadwarciańskie. Nazwy dzielnicy poświadczone są w ulicach: Łacina, Na Miasteczku, Św. Rocha, Łucznicza, Serafitek.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Stanisławowo wywodziła się od starosty i hetmana, Stanisława Górki, fundatora miasta[2].

Widok na dzielnicę Święty Roch od strony Ronda Rataje, na pierwszym planie dworzec autobusowy Rataje, w tle od lewej: stacja benzynowa BP, apartamentowiec Tarasy Warty i jeden z akademików studenckich.
Widok na dzielnicę Święty Roch od strony Ronda Rataje, na pierwszym planie dworzec autobusowy Rataje, w tle od lewej: stacja benzynowa BP, apartamentowiec Tarasy Warty i jeden z akademików studenckich.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt III Waza potwierdza i transumuje wydaną przez magistrat Poznania ordynację dla dawnego miasteczka Stanisławowo i zamienia je na przedmieście Łacina (1601 r.) – ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu

W 1562 roku wojewoda poznański Stanisław Górka ulokował na omawianym terenie miasto Stanisławowo, które jednak już w 1599 roku utraciło prawa miejskie. W 1611 dekretem Zygmunta III zostało włączone do Poznania. Mieszkało tam wówczas kilkaset rodzin, trudniących się głównie rzemiosłem. Zabudowa była w całości drewniana i koncentrowała się wokół rynku i kilku ulic. 13 czerwca 1661, w wyniku pożaru, który wybuchł w domu Stanisława Sadkowskiego, spaleniu uległo 28 domów mieszkalnych i liczne zabudowania gospodarcze. Łacina uległa prawie całkowitej zagładzie w okresie potopu szwedzkiego[3]. W 1736 urodził się tutaj Karol Boromeusz Świerzowski, aktor czasów stanisławowskich[4] . 17 stycznia 1778 dokonano w tym rejonie prawosławnego obrzędu poświęcenia rzeki Warty przez popa, w asyście wojska rosyjskiego i salw armatnich[5]. W XIX wieku znajdowała się tutaj strzelnica bractwa kurkowego, zastąpiona w 1938 przez Park Karola Kurpińskiego[6].

Od XVII wieku istniał drewniany kościół św. Rocha, od połowy XVIII wieku kościół z muru pruskiego, spalony w czasie II wojny światowej. Jednocześnie od roku 1938 powstawał budynek nowego kościoła, dokończony i odbudowany po wojnie[7].

W dniu 22 lipca 1979 roku oddano do użytku dworzec autobusowy Rataje położony w pobliżu ronda o tej samej nazwie, w miejscu działającego wcześniej, bo od roku 1953[8] postoju autobusów[9].

Od roku 1990 działa w tym rejonie rozgłośnia studenckiego Radia Afera mieszcząca się w Domu Studenckim nr 5 przy ulicy Św. Rocha 11a[10], zaś od 2003 roku funkcjonuje przy ulicy Serafitek 8 poznański ośrodek Telewizji Polskiej[11], przeniesiony tutaj ze swej wcześniejszej siedziby na Alei Niepodległości 30 w centrum miasta.

W latach 1954–1990 Święty Roch należał do dzielnicy Nowe Miasto, a w latach 1996–2010 do osiedla Rataje nad Wartą[12].

Cztery pięciokondygnacyjne budynki mieszkalne przy ulicy św. Rocha 2a-c, 4a-c, 6a-c, 26a-c przypisane są do administracji osiedla Piastowskiego[13].

W 2022 roku utworzono w tym rejonie Poznania, w pobliżu mostu św. Rocha i Politechniki Poznańskiej skwer Obrońców Ukrainy 2022[14].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. osiedlemlodych.pl: zmiany na Poligrodzie. [dostęp 2023-11-26]. (pol.).
  2. Red. Jerzy Topolski, Dzieje Poznania, tom 1, PWN, Warszawa-Poznań, 1988, s. 30, ISBN 83-01-08194-5.
  3. Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s.153-154,175.
  4. Red. Jerzy Topolski, Dzieje Poznania, tom 1, PWN, Warszawa-Poznań, 1988, s. 681, ISBN 83-01-08194-5.
  5. Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s. 214.
  6. Helena Szafran, Miasto Poznań i okolica, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań, 1959, s. 120–121.
  7. Zofia Kurzawa, Andrzej Kusztelski, Historyczne kościoły Poznania. Przewodnik, Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha, 2006, s. 231–234, ISBN 83-7015-841-2.
  8. Czarnecka A.: Komunikacja miejska w poznańskich dokumentach archiwalnych, w: Kronika Miasta Poznania 3-4/1992, s. 221; on-line: [1].
  9. Sprawozdania, w: Kronika Miasta Poznania 1/1973 s. 136; on-line: [2].
  10. Radio Afera 98.6MHz [online], www.afera.com.pl [dostęp 2017-11-28] (pol.).
  11. TVP3 Poznań – Telewizja Polska S.A [online], poznan.tvp.pl [dostęp 2017-11-28].
  12. Uchwała Nr XLVI/312/II/96 Rady Miasta Poznania z dnia 17 września 1996 r. w sprawie powołania Osiedla Rataje nad Wartą w Poznaniu.
  13. Plan Osiedla – Spółdzielnia Mieszkaniowa Osiedle Młodych [online], osiedlemlodych.pl [dostęp 2020-02-01] (pol.).
  14. W Poznaniu ustanowiono skwer Obrońców Ukrainy 2022 [online], rmf24.pl [dostęp 2022-04-24] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]