Przejdź do zawartości

25 Dywizja Pancerna (III Rzesza)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
25 Dywizja Pancerna
25. Panzer-Division
Ilustracja
Znak taktyczny
Historia
Państwo

 III Rzesza

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1945

Dowódcy
Pierwszy

gen. por. Johann Haarde

Ostatni

gen. mjr Oskar Audörsch

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Formacja

Wehrmacht

Rodzaj wojsk

wojska pancerne

Podległość

XXXX Korpus Pancerny

Skład

patrz tekst

25 Dywizja Pancerna (niem. 25. Panzer-Division) – niemiecka dywizja pancerna z okresu II wojny światowej

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dywizja została sformowana zgodnie z rozkazem z dnia 25 lutego 1942 roku na terenie Norwegii z oddziałów zmotoryzowanych Schützen-Verband Oslo wchodzących w skład Armii „Norwegen”. Dywizją pancerną była w zasadzie tylko z nazwy, gdyż nie posiadała czołgów. Na terenie Norwegii stacjonowała do lipca 1943 roku, a następnie została wtedy przerzucona do Francji. Na terenie Francji otrzymała też sprzęt pancerny, lecz były to tylko zdobyczne czołgi francuskie: Renault R-35, Hotchkiss H-39, Somua S-35 i B 1.

Na terenie Francji dywizja stacjonowała do końca października 1943 roku, a następnie zostaje przerzucona na front wschodni. Pomimo sprzeciwu Generalnego Inspektora Wojsk Pancernych gen. Guderiana, który uważał, że nie jest przygotowana do walki, skierowano ją na front w rejonie Żytomierza w składzie 4 Armii Pancernej. W trakcie walk w grudniu i styczniu 1944 roku utraciła ona prawie cały sprzęt, a jej resztki wycofały się w rejon Kamieńca Podolskiego, gdzie walczyły do kwietnia 1944 roku. Dywizję rozwiązano, jednak rozkazem z dnia 10 maja 1944 roku sformowano ją powtórnie na terenie Francji i w czerwcu 1944 roku przerzucono do Danii, gdzie otrzymała sprzęt i rozpoczęła szkolenie.

We wrześniu 1944 roku utworzona z jej składu grupa bojowa skierowana została do Polski. Wzięła ona udział w walkach w Warszawie przeciwko powstańcom w rejonie Marymontu (gdzie jej żołnierze dopuścili się licznych zbrodni wobec ludności cywilnej) i Żoliborza[1]. Po zakończeniu walk w Warszawie została przerzucona na linię rzeki Narew, gdzie znajdowała się w odwodzie Grupy Armii Środek. W grudniu 1944 roku przerzucona została w rejon Radomia, gdzie pozostawała do stycznia 1945 roku.

Po rozpoczęciu ofensywy styczniowej przez Armię Czerwoną, wchodziła w skład XXXX Korpusu Pancernego[2] i została zmuszona do odwrotu nad Odrę a następnie w kwietniu 1945 roku do Austrii, gdzie ostatecznie skapitulowała w maju 1945 roku.

Oficerowie dowództwa dywizji

[edytuj | edytuj kod]
Dowódcy dywizji[3]
  • gen. por. Johann Haarde (1942)
  • gen. por. Adolf von Schell (1943)
  • gen. wojsk panc. Georg Jauer (1943)
  • gen. por. Hans Tröger (1943 – 1944)
odtworzona
  • gen. mjr Oswin Grolig (1944)
  • gen. mjr Oskar Audörsch (1944 – 1945)

Skład

[edytuj | edytuj kod]
1942 (Norwegia)
  • 146 pułk strzelców (Schützen-Regiment 146)
  • 214 wzmocniony batalion pancerny (verst. Panzer-Abteilung 214)
  • 514 kompania niszczycieli czołgów (Panzerjäger-Kompanie 514)
  • 91 zmotoryzowana bateria dział kal. 100 mm (Batterie 10-cm Kanonen (mot) 91)
1943 (Front wschodni)
  • 9 pułk pancerny (Panzer-Regiment 9)
  • 146 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 146)
  • 147 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 147)
  • 87 batalion motocyklowy (Kradschützen-Bataillon 87)
  • 87 polowy batalion zapasowy (Feldersatz-Bataillon 87)
  • 91 pułk artylerii pancernej (Panzer-Artillerie-Regiment 91)
  • 279 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres-Flak-Artillerie-Abteilung 279)
  • 87 dywizjon niszczycieli czołgów (Panzerjäger-Abteilung 87)
  • 87 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 87)
  • 87 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 87)
1945
  • 9 pułk pancerny (Panzer-Regiment 9)
  • 146 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 146)
  • 147 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 147)
  • 91 pułk artylerii (Artillerie Regiment 91)
  • 284 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres-Flak-Artillerie-Abteilung 284)
  • 25 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer Aufklarung Abteilung 25)
  • 87 dywizjon niszczycieli czołgów (Panzerjäger-Abteilung 87)
  • 87 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 87)
  • 87 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 87)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Marek Getter: Straty Ludzkie i materialne w Powstaniu Warszawskim, BIULETYN Instytutu Pamięci Narodowej NR 8-9/2004
  2. Podsiadło 2014 ↓, s. 342.
  3. Rosado i Bishop 2012 ↓, s. 180.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.
  • Rafał Podsiadło: Niemieckie fortyfikacje Stellung a2 i ich przełamanie w styczniu 1945 r. Na linii Raby, Szreniawy i Pilicy. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-7339-136-9.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]