Acesulfam K

Acesulfam
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	6-metylo-2,2-dioksooksatiazyn-4-olan potasu
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	łac. acesulfamum kalicum
inne	acesulfam potasowy
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C4H4KNO4S
Masa molowa	201,24 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub bezbarwne kryształy
	Identyfikacja
Numer CAS	55589-62-3
PubChem	23683747
SMILES
	CC1=CC(=NS(=O)(=O)O1)[O-].[K+]
InChI
	InChI=1S/C4H5NO4S.K/c1-3-2-4(6)5-10(7,8)9-3;/h2H,1H3,(H,5,6);/q;+1/p-1
	InChIKey
	WBZFUFAFFUEMEI-UHFFFAOYSA-M
Właściwości
	Gęstość
	1,86 g/cm³ (20 °C); ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	237 g/l (20 °C)
	w innych rozpuszczalnikach
	bardzo trudno w acetonie i etanolu
Temperatura rozkładu	ok. 210 °C
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2021-07-07]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów GHS.
Temperatura samozapłonu	powyżej 210 °C
Numer RTECS	RP4489165
Dawka śmiertelna	LD50 7,4 g/kg (szczur, doustnie)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Acesulfam K, acesulfam potasowy (łac. acesulfamum kalicum), E950 – heterocykliczny związek chemiczny stosowany jako słodzik (około 150 razy słodszy od sacharozy). Wzmacnia też smak i zapach. Jest wydalany w postaci niezmienionej^[5].

W temperaturze pokojowej związek ten występuje w postaci białych kryształów, rozpuszczalnych w wodzie. Odporny na temperaturę sterylizacji oraz pieczenia chleba. Szybko wywołuje krótkotrwałe odczucie słodkości. Działa synergistycznie z innymi syntetycznymi substancjami słodzącymi. Z poliolami daje słodycz zbliżoną do cukru. Nie stwarza zagrożeń, szybko ulega biodegradacji^{[potrzebny przypis]}.

Na temat szkodliwości jego spożycia istnieją kontrowersje. Po przeprowadzeniu testów na toksyczność i rakotwórczość acesulfam został zarejestrowany przez Komisję Europejską i amerykańską Agencją Żywności i Leków, a więc dopuszczony do obrotu na terenie Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych (przy czym jego obecność w produkcie żywnościowym musi być wyraźnie zaznaczona na etykiecie)^[6]. Niektórzy naukowcy twierdzą jednak, że testy bezpieczeństwa użycia tego związku nie zostały przeprowadzone prawidłowo i acesulfam wymaga dalszych badań^[7]. W 2014 roku potwierdzono, że może dojść do alergii na ten związek oraz inne zawierające siarkę na +VI stopniu utlenienia, w tym taurynę i disulfiram. Alergie te występują równolegle^[8]. W dużych ilościach może pogorszyć pamięć, hamować glikolizę, a to ostatnie prowadzi do wyczerpania zasobów ATP, zatem i niedoborów energetycznych^[9]. Aktywowany przez acesulfam K szlak metaboliczny prowadzi do wzrostu stężenia glukozy we krwi, jednak tylko w chwili, gdy było ono już w niej wysokie (w przeciwnym wypadku stężenie glukozy się nie zmienia)^[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

aspartam

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6 .
↑ ^a ^b ^c 6-Methyl-1,2,3-oxathiazin-4(3H)-one 2,2-dioxide, potassium salt, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 146162 [dostęp 2015-03-17] (niem. • ang.).
↑ ^a ^b Acesulfame K (nr 04054) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2021-07-07]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ POCH S.A: Karta charakterystyki substancji. 2008-06-01. [dostęp 2013-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
↑ Podręczny słownik chemiczny, RomualdR. Hassa (red.), JanuszJ. Mrzigod (red.), JanuszJ. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 13, ISBN 83-7183-240-0 .
↑ Oficjalny dokument FDA legalizujący Acesulfam w USA.
↑ Sample quotes from cancer experts’ letters on acesulfame testing, na stronie cspinet.org.
↑ Sidney J.S.J. Stohs Sidney J.S.J., Mark J.S.M.J.S. Miller Mark J.S.M.J.S., A case study involving allergic reactions to sulfur-containing compounds including, sulfite, taurine, acesulfame potassium and sulfonamides, „Food and Chemical Toxicology”, 63, 2014, s. 240–243, DOI: 10.1016/j.fct.2013.11.008, PMID: 24262485 (ang.).
↑ Wei-naW. Cong Wei-naW. i inni, Long-Term Artificial Sweetener Acesulfame Potassium Treatment Alters Neurometabolic Functions in C57BL/6J Mice, „PLOS One”, 8 (8), 2013, e70257, DOI: 10.1371/journal.pone.0070257, PMID: 23950916, PMCID: PMC3737213 (ang.).
↑ YeY. Zheng YeY., Michael G.M.G. Sarr Michael G.M.G., Effect of the Artificial Sweetener, Acesulfame Potassium, a Sweet Taste Receptor Agonist, on Glucose Uptake in Small Intestinal Cell Lines, „Journal of Gastrointestinal Surgery”, 17 (1), 2012, s. 153–158, DOI: 10.1007/s11605-012-1998-z, PMID: 22948835, PMCID: PMC3516624 (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[FP9-1] Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6 .

[GESTIS-2] 6-Methyl-1,2,3-oxathiazin-4(3H)-one 2,2-dioxide, potassium salt, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 146162 [dostęp 2015-03-17] (niem. • ang.).

[msdssa-3] Acesulfame K (nr 04054) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2021-07-07]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[msdspoch-4] POCH S.A: Karta charakterystyki substancji. 2008-06-01. [dostęp 2013-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].

[PSChem-5] Podręczny słownik chemiczny, RomualdR. Hassa (red.), JanuszJ. Mrzigod (red.), JanuszJ. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 13, ISBN 83-7183-240-0 .

[edocket-6] Oficjalny dokument FDA legalizujący Acesulfam w USA.

[cspinet-7] Sample quotes from cancer experts’ letters on acesulfame testing, na stronie cspinet.org.

[8] Sidney J.S.J. Stohs Sidney J.S.J., Mark J.S.M.J.S. Miller Mark J.S.M.J.S., A case study involving allergic reactions to sulfur-containing compounds including, sulfite, taurine, acesulfame potassium and sulfonamides, „Food and Chemical Toxicology”, 63, 2014, s. 240–243, DOI: 10.1016/j.fct.2013.11.008, PMID: 24262485 (ang.).

[9] Wei-naW. Cong Wei-naW. i inni, Long-Term Artificial Sweetener Acesulfame Potassium Treatment Alters Neurometabolic Functions in C57BL/6J Mice, „PLOS One”, 8 (8), 2013, e70257, DOI: 10.1371/journal.pone.0070257, PMID: 23950916, PMCID: PMC3737213 (ang.).

[10] YeY. Zheng YeY., Michael G.M.G. Sarr Michael G.M.G., Effect of the Artificial Sweetener, Acesulfame Potassium, a Sweet Taste Receptor Agonist, on Glucose Uptake in Small Intestinal Cell Lines, „Journal of Gastrointestinal Surgery”, 17 (1), 2012, s. 153–158, DOI: 10.1007/s11605-012-1998-z, PMID: 22948835, PMCID: PMC3516624 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]