Agostino Steffani
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki |
Biskup | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Wikariusz apostolski Hanoweru | |
Okres sprawowania |
1709–1723, 1726–1728 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
1680 |
Sakra biskupia |
2 stycznia 1707[1] |
Agostino Steffani (ur. 25 lipca 1654 w Castelfranco Veneto, zm. 12 lutego 1728 we Frankfurcie) – włoski kompozytor, kapłan katolicki i biskup, dyplomata.
Steffani był muzykiem barokowym z pokolenia poprzedzającego pokolenie wielkich mistrzów dojrzałego baroku (Antonio Vivaldi, Georg Philipp Telemann, Georg Friedrich Händel, Johann Sebastian Bach etc.); współczesnymi Steffaniemu byli m.in. Arcangelo Corelli, Johann Pachelbel, Henry Purcell i Alessandro Scarlatti. Steffani stworzył formę włoskiego duetu kameralnego (kantaty kameralnej), zajmującą miejsce pośrednie pomiędzy ścisłą polifonią pochodzącą od Giovanni Palestriny i rozwijaną przez kompozytorów barokowych, a nowym stylem harmonicznym z basso continuo[2][3]. Salonowe duety odznaczały się techniką kontrapunktyczną i wyrafinowanym warsztatem wokalnym[2]. Pod wpływem muzyki Steffaniego tworzyli wszyscy kompozytorzy włoskiego i niemieckiego baroku[2].
Agostino Steffani od wczesnej młodości żył i działał w Niemczech, gdzie był uczniem Johanna Kaspara Kerlla[4]. Steffani napisał 18 oper w stylu wywodzącym się od przedstawicieli opery weneckiej (Giovanni Legrenzi i Carlo Pallavicino), który rozwinął muzycznie i tematycznie[3]; w Paryżu zapoznał się też z operami Jean-Baptiste Lully[4]. Oprócz tematyki antycznej Steffani posługiwał się historycznymi tradycjami germańskimi, a w sferze muzycznej dokonał syntezy osiągnięć włoskich, francuskich i niemieckich[3]. Przykładami oper są Marco Aurelio (1681), Alarico il Baltha (1687), Niobe (1688), Henrico Leone (1689), La superbia d’Alessandro (1690), Orlando generoso (1696), Arminio (1707), Amor vien dal destino i Tassilone (1709)[3][4]. W operach Steffaniego, zgodnie z włoską tradycją, eksponowana jest liryczna melodyka, a w technicznie karkołomnych popisowych ariach wokalista konkuruje nieraz z solistami instrumentalnymi[4]. Steffani był głównym w Niemczech kompozytorem oper; w szeregu przypadków libretta były współcześnie tłumaczone na język niemiecki i opery były lokalnie wystawiane w tym języku[4]. Concerto grosso jest jedną z form instrumentalnych stosowanych przez tego kompozytora[5]. W latach 1681–1688 Steffani był zatrudniony jako kapelmistrz na dworze bawarskim w Monachium, gdzie skomponował pięć oper, wśród nich Servio Tullio (1686) na okazję ślubu Maksymiliana II Emanuela i Marii Antoniny[6]. Wiele istotnych dzieł, w tym osiem oper (libretta napisał Ortensio Mauro) powstało, kiedy Steffani pełnił funkcję kapelmistrza na dworze elektora w Hanowerze (1688–1703), gdzie książę Ernest August założył stałą operę włoską[6][7]. W tym czasie Steffani również sfinalizował formę duetu kameralnego i tworzył popularne dawniej madrygały bez akompaniamentu[8]. Działalność polityczno-dyplomatyczna zawsze zakłócała pracę Steffaniego jako kompozytora; nie pisał z tego powodu oper w okresie 1696–1707[4]. Muzyczne innowacje i synteza stylów dokonane przez Steffaniego miały szczególne znaczenie jako punkt wyjściowy dla twórczości Georga Friedricha Händla, który naśladował m.in. kilkuczęściowe duety-kantaty liryczne i rozwijał technikę polifoniczną włosko-niemieckiego poprzednika[2][8][9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Agostino Steffani. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2018-11-29]. (ang.).
- ↑ a b c d Józef W. Reiss – Mała historia muzyki, s. 70, 78–79. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1965.
- ↑ a b c d Historia muzyki powszechnej, tom II, s. 184–185. Redakcja Józef M. Chomiński, rozdział Barok Elżbieta Dziębowska, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1965.
- ↑ a b c d e f Gerald Abraham, The Concise Oxford History of Music, s. 365–366. Oxford University Press, Oxford 1979, 1985; ISBN 0-19-311319-8 ISBN 0-19-284010-X pbk.
- ↑ Historia muzyki powszechnej, tom II, s. 157.
- ↑ a b The Oxford Illustrated History of Opera, redakcja Roger Parker, s. 32. Oxford University Press, Oxford 1994, ISBN 0-19-285445-3.
- ↑ Historia muzyki powszechnej, tom II, s. 212.
- ↑ a b Gerald Abraham, The Concise Oxford History of Music, s. 379, 383.
- ↑ Historia muzyki powszechnej, tom II, s. 184-185, 218.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nuty na Agostino Steffani stronie Choral Public Domain Library (ChoralWiki)
- Agostino Steffani – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- First Listen: Cecilia Bartoli, 'Mission' [online], National Public Radio, 23 września 2012 [dostęp 2012-09-29] . Nowa płyta Cecilii Bartoli z muzyką Agostino Steffani.
- ISNI: 0000000121367109
- VIAF: 64193200
- LCCN: n84105378
- GND: 118798561
- NDL: 001136837
- LIBRIS: zw9cfxfh2phd9z6
- BnF: 13900034f
- SUDOC: 080733751
- SBN: TO0V074708
- NKC: jn20040105005
- BNE: XX1769151
- NTA: 097271349
- CiNii: DA03384292
- Open Library: OL2514063A
- PLWABN: 9810704342305606
- NUKAT: n2007004627
- J9U: 987007284199705171
- CONOR: 59688547
- RISM: people/30004715