Aleja Wyzwolenia w Szczecinie
Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aleja Wyzwolenia między ulicą Malczewskiego a placem Witosa. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprzednie nazwy |
Moltkestraße / Pölitzerstraße, ul. Roosevelta / ul. Jaromira | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Szczecina | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
53°26′09,1″N 14°33′12,4″E/53,435858 14,553447 |
Aleja Wyzwolenia w Szczecinie – jedna z głównych ulic szczecińskiej dzielnicy Śródmieście.
Historia
[edit | edit source]Na obecną al. Wyzwolenia składają się dwie przedwojenne ulice: niem. Moltkestrasse oraz Politzerstrasse (w tłum. ulica Policka). Moltkestrasse zaczynała swój bieg przy pl. Żołnierza i prowadziła do obecnej kamienicy „Dany”. Tam przechodziła w Politzerstrasse, która była jej kontynuacją. Patronem Moltkestrasse był gen. Helmut Karl Bernhard von Moltke. Po likwidacji miejskich fortyfikacji w końcu XIX wieku rozpoczęto budowę kamienic. W rejonie obecnego pl. Rodła znajdował się trójkątny plac zalesiony drzewami. Politzerstrasse także została zabudowana kamienicami. Bombardowania alianckie w 1944 zburzyły niemal całą Moltkestrasse. Z całej ulicy w dość dobrym stanie zachowały się 3 kamienice przy skrzyżowaniu z obecną ul. Małopolską. Po innych budynkach zostały tylko wypalone cegły[1].
Po II wojnie światowej Moltkestrasse i Politzerstrasse nazwano ul. Jaromira. Lata 50. XX wieku przyniosły plany odbudowy ulicy w stylu socrealistycznym – miały przy niej stanąć pomniki i monumentalne gmachy. Ta koncepcja jednak nie doczekała się realizacji. Rok 1958 to rok budowy pierwszych powojennych bloków mieszkalnych, następne zostały wybudowane po roku 1970. Zostały one zbudowane o kilka metrów dalej od przedwojennego chodnika – pozostawiono przed nimi pas zieleni zarezerwowany pod poszerzenie ulicy. W 1965 zmieniono nazwę na al. Wyzwolenia. W połowie lat 70. XX wieku rozpoczęto poszerzanie ulicy na odcinku Plac Rodła – skrzyżowanie z ul. Lubomirskiego. Na odcinku alei noszącej przed wojną nazwę Politzerstrasse zachowało się kilkanaście przedwojennych kamienic – najwięcej w okolicach obecnego Ronda Giedroycia (zdjęcie), jadąc w stronę ul. Krasińskiego. Pod skrzyżowaniem alei Wyzwolenia z ulicą Rayskiego i ulicą Malczewskiego znajduje się jedyne w centrum Szczecina przejście podziemne. Jego budowa rozpoczęła się w 1979 a zakończyła w 1983[2].
Przy alei Wyzwolenia w 1992 wybudowano kompleks Pazim, a 1 października 2003 zostało otwarte Centrum Handlowo-Rozrywkowe „Galaxy”. Następnie we wrześniu 2008 rozpoczęto budowę biurowca „Oxygen” na rogu z ul. Malczewskiego (oficjalne otwarcie 4 listopada 2010). W 2010 rozpoczęto rozbiórkę odzieżowca „Dana”, która została przerwana. Wznowiono ją w 2012, rozpoczynając budowę wieżowca „Hanza Tower”. Budowę ponownie wstrzymano w 2013[3].
Komunikacja
[edit | edit source]Na al. Wyzwolenia położona jest dwutorowa trasa tramwajowa, po której przebiegają linie 2 i 12. Komunikację autobusową stanowią linie B oraz nocne 522, 523, 525, 530 i 532.
Zdjęcia
[edit | edit source]-
Aleja Wyzwolenia (1931)
-
Zniszczenia wojenne (1948)
-
Aleja Wyzwolenia (1975)
-
Aleja Wyzwolenia (1978) pochód pierwszomajowy
-
Widok z pl. Żołnierza na al. Wyzwolenia
-
Aleja Wyzwolenia (2006)
-
Kamienice przy skrzyżowaniu z ul. Małopolską
-
Dawny Szpital Miejski przy al. Wyzwolenia 52
-
Centrum Handlowo-Rozrywkowe „Galaxy”
-
Remont alei (zima 2022)
Zobacz też
[edit | edit source]- Police, do 1945 niem. Pölitz
- Obecnie ulica o nazwie Policka znajduje się na szczecińskim osiedlu Stołczyn, gdzie łączy ulicę Nehringa z ulicą Szosa Polska przebiegającą przez osiedle Bukowo.