Alfons Schulz (polski duchowny)

Alfons Schulz

Kraj działania	Cesarstwo Niemieckie Polska
Data i miejsce urodzenia	5 marca 1872 Tymawa
Data i miejsce śmierci	25 czerwca 1940 Stutthof (KL)
Senator RP
Okres sprawowania	od 1930 do 1935
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Kościół łaciński
Prezbiterat	27 marca 1898
Odznaczenia

Alfons Wacław Schulz, także Szulc (ur. 5 marca 1872 w Tymawie, zm. 25 czerwca 1940 w obozie koncentracyjnym w Stutthofie) – polski duchowny katolicki, działacz narodowy na Pomorzu, senator III kadencji w II RP.

Życiorys

Urodził się w wielodzietnej rodzinie rolnika Jakuba (ur. ok. 1836) i Marii z Binerowskich (1842–1909). Uczęszczał do progimnazjum biskupiego Collegium Marianum w Pelplinie (1880–1890), później do gimnazjum klasycznego w Starogardzie, gdzie w 1893 zdał maturę. Następnie studiował filozofię i teologię w Seminarium Duchownym w Pelplinie, po ukończeniu którego 27 marca 1898 przyjął święcenia kapłańskie. Pracował jako wikariusz w parafiach: Trójcy Świętej w Oliwie, św. Ignacego Loyoli w Starych Szkotach, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kartuzach, Świętej Trójcy w Wejherowie, św. Michała Archanioła w Lipuszu, Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach. Od lipca 1906 do 1931 był proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Konarzynach na Kaszubach.

Działał w polskich organizacjach społeczno-kulturalnych, m.in. był członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu (1897–1921) oraz Stowarzyszenia „Straż”, zajmującego się promocją publikacji polskich w środowiskach wiejskich. W Konarzynach kierował kółkiem rolniczym, był również prezesem Towarzystwa Czytelni Ludowych w powiecie człuchowskim.

W grudniu 1918 pełnił mandat delegata na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu, od grudnia t.r. przewodniczył Radzie Ludowej na powiat człuchowski z siedzibą w Konarzynach. Był więziony w Człuchowie przez dwa miesiące przez władze niemieckie; w sprawie jego zwolnienia interweniowały liczne organizacje polskie. Wszedł następnie w skład Komisji Granicznej, przyczyniając się po pozostawienia w granicach Polski kilku wiosek (m.in. Konarzyn i Ciecholew).

W 1926 powołał do życia Towarzystwo Robotników w Konarzynach, był również inicjatorem powstania lokalnego oddziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Zasiadał w Sejmiku Powiatowym w Chojnicach oraz kierował zarządem powiatowym Pomorskiego Towarzystwa Rolniczego w Tczewie. Pełnił również szereg funkcji kościelnych – był wicedziekanem, a następnie dziekanem dekanatu chojnickiego (1924–1931), wizytatorem nauki religii w dekanacie, uczestniczył w diecezjalnym synodzie w Pelplinie w grudniu 1928. We wrześniu 1931 został przeniesiony na probostwo w Subkowach k. Tczewa.

W latach 1930–1935 zasiadał w Senacie RP, wybrany z listy państwowej Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Współpracą z BBWR naraził się na krytykę pomorskiego Stronnictwa Narodowego.

Po wybuchu II wojny światowej, 9 września 1939 został aresztowany przez Niemców, przetrzymywany w obozie przejściowym w Tczewie, przewieziony do obozu przejściowego Neufahrwasser (Nowy Port), stamtąd trafił do obozu koncentracyjnego w Stutthofie, z którego został zwolniony. Kolejny raz aresztowany przez Niemców 29 lutego 1940 i przewieziony ponownie do obozu koncentracyjnego KL Stutthof (nr obozowy 1021), gdzie 25 czerwca 1940 został zamordowany (utopiony w wannie). Pochowany był początkowo na cmentarzu w Gdańsku-Zaspie, w marcu 1946 zwłoki przeniesiono na cmentarz parafialny w Subkowach.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1927)
• Srebrny Krzyż Zasługi (26 czerwca 1926)

Bibliografia

• Henryk Mross, Alfons Schulz, [w:] Polski Słownik Biograficzny, tom XXXVI, 1995.