Andrzej Uthke
Andrzej Uthke (przed 1934) | |
pułkownik dyplomowany artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
7 lutego 1894 |
---|---|
Data śmierci |
16 października 1989 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
4 Brygada Artylerii, |
Stanowiska |
dowódca baterii |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Późniejsza praca |
dyr. adm.-handl. |
Odznaczenia | |
Andrzej Juliusz Uthke (ur. 7 lutego 1894 w Sosnowcu, zm. 16 października 1989) – pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Andrzej Juliusz Uthke urodził się 7 lutego 1894 roku w Sosnowcu, w rodzinie profesora gimnazjum Cezarego Ludwika Uthke i Marii z Nadratowskich[1]. W 1911 roku ukończył Gimnazjum Realne w Warszawie przy ulicy Złotej 51 i podjął studia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego[2].
1 grudnia 1914 roku został wcielony do armii rosyjskiej[3] i skierowany do Konstantynowskiej Szkoły Artylerii w Petersburgu, w której uczył się do 15 lipca 1915 roku (podchorąży, chorąży). Po ukończeniu szkolenia, został wcielony do zapasowego dywizjonu artylerii na tzw. froncie zachodnim, a następnie do 78 Brygady Artylerii. Awansowany na podporucznika i porucznika.
W listopadzie 1917 roku wstąpił do formującego się II Korpusu Polskiego[3][4]. Od 1 listopada 1917 roku do 12 maja 1918 roku pełnił służbę w 4 Brygadzie Artylerii. 12 maja 1918 roku, po bitwie pod Kaniowem, został wzięty do niewoli, lecz zdołał zbiec[3].
Trafił do Ośrodka Wyszkolenia Artylerii w Rembertowie, gdzie kontynuował naukę do 7 stycznia 1919 roku. Od 7 stycznia 1919 roku do 15 października 1921 roku służył w 9 pułku artylerii polowej w Garwolinie, który 16 marca 1919 roku został przemianowany na 3 pułk artylerii polowej Legionów[3]. Dowodził 3 baterią, która potem zmieniła nazwę na 7 baterię. Od lutego 1919 roku wraz ze swoją baterią walczył na froncie litewsko-białoruskim[3]. Brał udział m.in. w walkach o Wilno (w rejonie Zielonego Mostu), Niemierz, Hrubieszów i Brzostowice. 1 października 1920 roku otrzymał awans na kapitana i został dowódcą dywizjonu. Od 15 października 1921 roku do 1 września 1922 roku dowodził dywizjonem w 13 pułku artylerii polowej w Równem. Następnie do 15 stycznia 1923 roku dowodził dywizjonem w 23 pułku artylerii polowej w Katowicach i Będzinie oraz do 1 sierpnia 1924 roku – dywizjonem w 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu Wołyńskim.
31 marca 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 51. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Pełnił wówczas obowiązki kwatermistrza w 27 pap. Z dniem 15 października tego roku został przydzielony do Departamentu III Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko referenta Wydziału Artylerii[5].
Z dniem 2 listopada 1926 roku, po odbyciu stażu liniowego, przydzielony został do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego. Z dniem 31 października 1928 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera sztabu Generalnego został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[6] na stanowisko dyrektora nauk Szkoły Strzelania Artylerii. Pełnił tę funkcję do 31 marca 1932 roku. 24 grudnia 1929 roku awansował do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 22. lokatą w korpusie oficerów artylerii. W tym okresie uczestniczył w kursach dla wyższych dowódców w Paryżu i Tallinnie.
Od 1 kwietnia 1932 roku do 12 listopada 1935 roku był zastępcą dowódcy 20 pułku artylerii lekkiej w Baranowiczach. 13 listopada 1935 roku został dowódcą 27 pułku artylerii lekkiej we Włodzimierzu Wołyńskim. 19 marca 1938 roku został awansowany na pułkownika i skierowany na kurs wyższych dowódców artylerii w Centrum Wyszkolenia Artylerii. 14 sierpnia 1939 roku został mianowany dowódcą artylerii dywizyjnej 27 Dywizji Piechoty. Na tym stanowisku wziął udział w kampanii wrześniowej. 22 września 1939 roku, po przegranej bitwie nad Bzurą, został pojmany w lasach Puszczy Kampinoskiej, w okolicach leśniczówki „Zamość” i wzięty do niewoli niemieckiej. Przerzucano go do kolejnych obozów jenieckich, m.in. Oflagu II B Arnswalde. Tam od października 1940 roku działał w obozowej komisji kulturalno-oświatowej. Następnie został przeniesiony Oflagu II D Gross Born.
Do Polski powrócił 13 lutego 1946 roku, ale już nie wrócił do armii. W latach 1946–1948 pełnił funkcję dyrektora administracyjno-handlowego w Myszkowskiej Fabryce Papieru. 1 grudnia 1946 roku został aresztowany, a następnie osadzony w więzieniu w Katowicach, gdzie przebywał do 1949 roku. Po odzyskaniu wolności imał się różnych prac fizycznych, aż w końcu w 1952 roku został pracownikiem technicznym Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Miejskiego. Od 1960 roku aż do przejścia na emeryturę w październiku 1967 roku, pracował w Spółdzielni Mieszkaniowej „Mokotów”.
Zmarł 16 października 1989 roku. Został pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Błoniu.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1972)
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 273 (1921)[7][1]
- Krzyż Walecznych (1920)
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[8]
- Medal Niepodległości (3 maja 1932)[9]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1928)
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1983)
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę (1938)
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (1938)
- Odznaka Pamiątkowa Wyższej Szkoły Wojennej[4]
- Odznaka Pamiątkowa 27 Pułku Artylerii Lekkiej[4]
- Odznaka Pamiątkowa 3 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów[4]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1930)
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée) (1925)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ Indeks Andrzeja Uthke numer 176.
- ↑ a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ a b c d Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [online], www.muzeumwp.pl [dostęp 2018-04-12] .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 111 z 19 października 1924 roku, s. 619.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 365.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 109, poz. 142 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Uthke Andrzej Juliusz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.69-6223 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-20].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ludzie urodzeni w Sosnowcu
- Odznaczeni Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”
- Odznaczeni Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 3 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów
- Oficerowie 13 Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie 20 Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie 27 Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie I Korpusu Polskiego w Rosji
- Oficerowie Centrum Wyszkolenia Artylerii (II RP)
- Oficerowie dowództwa 27 Dywizji Piechoty (II RP)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polscy jeńcy niemieckich obozów jenieckich
- Pułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy bitwy nad Bzurą (1939)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1989