Anteos clorinde

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Anteos clorinde
(Godart, 1824)
Ilustracja
Widok od góry
Ilustracja
Widok od spodu
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

motyle

Rodzina

bielinkowate

Podrodzina

Coliadinae

Rodzaj

Anteos

Gatunek

Anteos clorinde

Synonimy
  • Colias clorinde Godart, 1824
  • Amynthia swainsonia Swainson, 1831
  • Colias godarti Perty, 1833
  • Amynthia clorinde (Godart, 1824)
  • Rhodocera clorinde (Godart, 1824)
  • Rhodocera clorinde nivifera Fruhstorfer, 1907
  • Gonepteryx clorinde (Godart, 1824)
  • Anteos clorinde f. atromarginatus Vázquez, 1952
  • Anteos clorinde nivifera (Fruhstorfer, 1907)

Anteos clorindegatunek motyla z rodziny bielinkowatych i podrodziny Coliadinae. Szeroko rozprzestrzeniony w obu Amerykach, od południowych Stanów Zjednoczonych po Argentynę.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1824 roku przez Jean-Baptiste’a Godarta pod nazwą Colias clorinde. Jako miejsce typowe wskazał on Brazylię[1]. Historycznie gatunek ten umieszczany bywał również w rodzajach Rhodocera i Gonepteryx[2]. W 1907 roku Hans Fruhstorfer podzielił go na dwa podgatunki, A. c. cloridne i A. c. nivifera[3], jednak obecnie zwykle uznawane są za synonimy[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Imago na kwiecie

Motyl duży jak na przedstawiciela bielinkowatych, osiągający od 70 do 90 mm rozpiętości skrzydeł[4][5]. Wierzch skrzydeł jest biały z bardzo wąskim, ciemnym obrzeżeniem. W środkowej części każdego skrzydła występuje mała ciemna kropka. Przednie skrzydło u samca ma przy przednim brzegu w nasadowej połowie dużą, żółtą do pomarańczowej łatę obijającą promieniowanie ultrafioletowe. U samicy łata ta jest nieobecna lub słabiej zaznaczona, rozmyta i nie odbijająca tego promieniowania. Spód skrzydeł u obu płci jest upodobniony do liścia, jasnozielony z nabrzmiałymi, jasnymi żyłkami, czasem z brązową kropką pośrodku każdego skrzydła. Przednie ma wierzchołek sierpowato zakrzywiony z ostrym czubkiem[6][7]. Tylne ma w kącie tylno-zewnętrznym krótki, zaostrzony ogonek[4].

Jaja mają początkowo ubarwienie białe, jasnozielone lub jasnożółte, z czasem jednak pojawia się na nich barwa czerwonawa. Gąsienica ma głowę żółtawozieloną z małymi, zielonymi guzkami, ciało zaś obficie owłosione, jasnozielone z żółtym pasem wzdłuż grzbietu i leżącymi niżej zielonobiałymi pasami bocznymi oraz z ciemnymi guzkami bocznymi. Barwa poczwarki może być kremowobiaława, jasnozielona lub żółtawa z czerwonobrązowymi pasami bocznymi ciągnącymi się od wierzchołka głowy przez brzegi zawiązków skrzydeł po boki odwłoka oraz czerwonobrązowym paskiem przez środek grzbietu odwłoka[6].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla głównie zakrzewienia i otwarte zadrzewienia strefy subtropikalnej. Wybiera stanowiska nasłonecznione[6][5]. Osobniki dorosłe są dobrymi i szybkimi lotnikami, zalatują daleko od miejsc rozrodu[5]. Ogólnie okres ich lotu rozciąga się od marca do stycznia[7]. Żerują na nektarze kwiatów o czerwonym i fioletowym kolorze, w tym na bugenwillach, ketmiach i lantanach. Samice składają jaja pojedynczo na brzegach liści roślin żywicielskich gąsienic[5], którymi są Senna spectabilis, Senna bicapsularis i Pithecellobium[2].

Motyl szeroko rozprzestrzeniony w obu Amerykach. Zasięgiem obejmuje południowe krańce krainy nearktycznej i większą część krainy neotropikalnej. W Stanach Zjednoczonych występuje głównie w Teksasie, ale pojawia się w Nowym Meksyku, Arizonie, Oklahomie, Nevadzie, Utah, Kansas, Kolorado, a nawet Nebrasce[5]. Dalej na południe występuje przez Meksyk, Kubę, Belize, Gwatemalę, Salwador, Honduras, Nikaraguę, Kostarykę, Panamę, Kolumbię, Wenezuelę, Brazylię, Boliwię i Paragwaj po Argentynę[2][5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jean-Baptiste Godart. Encyclopédie Méthodique. Histoire naturelle Entomologie, ou histoire naturelle des crustacés, des arachnides et des insectes. „Encyclopédie Méthodique”. 9 (2), 1824. 
  2. a b c d Markku Savela: Anteos Hübner, [1819]. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2022-05-02].
  3. Hans Fruhstorfer. Verzeichniss der von Herrn Dr. Theodor Koch-Grünberg am oberen Waupes 1903-1905 gesammelten Rhopaloceren mit Besprechung verwandter Arten. „Stettin ent. Ztg”. 68 (2), s. 294, 1907. 
  4. a b David Carter: Motyle. Warszawa: Wiedza i Życie, 1993, s. 71. ISBN 83-85231-90-0.
  5. a b c d e f White Angled-Sulphur Anteos clorinde (Godart, [1824)]. [w:] Butterflies and Moths of North America [on-line]. [dostęp 2022-05-02].
  6. a b c J.A. Scott: The butterflies of North America, a natural history and field guide. Stanford Univertity Press, 1986, s. 202.
  7. a b Roland H. Wauer: Butterflies of the Lower Rio Grande Valley. Boulder, Colorado: Johnson Books, Spring Creek Press, 2004, s. 49.