Beetlejuice Beetlejuice

Beetlejuice Beetlejuice

Gatunek	komedia grozy, fantasy
Rok produkcji	2024
Data premiery	28 sierpnia 2024 Polska: 6 września 2024
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	104 min
Reżyseria	Tim Burton
Scenariusz	Alfred Gough Miles Millar
Muzyka	Danny Elfman
Zdjęcia	Haris Zambarloukos
Scenografia	Mark Scruton
Kostiumy	Colleen Atwood
Montaż	Jay Prychidny
Produkcja	Plan B Entertainment Tim Burton Productions
Dystrybucja	Warner Bros.
Poprzednik	Sok z żuka (1988)

{{Film infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | nagrody =

Beetlejuice Beetlejuice – oczekująca na premierę amerykańska filmowa komedia grozy fantasy, wyreżyserowana przez Tima Burtona do scenariusza Alfreda Gough i Milesa Millara, który napisali na podstawie historii Setha Grahame’a-Smitha. Kontynuacja Soku z żuka (1988), w której do aktorów z oryginału – Michaela Keatona, Winony Ryder i Catherine O’Hary – dołączyli m.in. Jenna Ortega, Monica Bellucci, Willem Dafoe i Justin Theroux. Światowa premiera filmu odbędzie się 28 sierpnia 2024 podczas 81. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, a do dystrybucji kinowej trafi 4 września 2024.

Fabuła

Trzydzieści sześć lat po wydarzeniach z pierwszej części Deetzowie wracają do domu w Winter River po nagłej śmierci Charlesa. Córka Lydii, Astrid, odkrywa na strychu makietę miasta i portal do zaświatów, który nieumyślnie otwiera, uwalniając Betelgeuse’a.

Obsada

• Michael Keaton jako Betelgeuse
• Winona Ryder jako Lydia Deetz
• Catherine O’Hara jako Delia Deetz
• Jenna Ortega jako Astrid Deetz, córka Lydii i Rory’ego
• Justin Theroux jako Rory
• Monica Bellucci jako Delores – była żona Betelgeuse’a, mająca z nim niedokończone sprawy
• Willem Dafoe jako Wolf Jackson – duch z zaświatów, za życia gwiazda filmów klasy B
• Burn Gorman jako pastor

W filmie zagrali także Danny DeVito, Arthur Conti i Filipe Cates w nieujawnionych jeszcze rolach. W marcu 2023 potwierdzono, że do roli Charlesa Deetza nie powróci Jeffrey Jones, który wycofał się z życia publicznego po skazaniu w 2003 roku za posiadanie i tworzenie dziecięcej pornografii. W kwietniu Geena Davis poinformowała, że ze względu na wiek nie wcieli się ponownie w Barbarę Maitland, która jako duch nie starzeje się.

Produkcja

Rozwój projektu

Po sukcesie Soku z żuka (1988) odpowiedzialna za film wytwórnia The Geffen Film Company zleciła jego kontynuację, do której napisano dwa scenariusze. Pierwszy, ukończony w 1990 i zatytułowany Beetlejuice in Love, napisał Warren Skaaren, odpowiedzialny za przepisanie skryptu do oryginału. Betelgeuse spotykał w nim Leo, który spadł z wieży Eiffla oświadczając się swojej dziewczynie, Julii. Kiedy mężczyzna trafia do zaświatów, Betelgeuse przedostaje się do świata żywych i nęka Julię. Skaaren zmarł niedługo po przekazaniu scenariusza wytwórni. W tym samym roku Tim Burton zatrudnił Jonathana Gemsa do napisania kontynuacji, którą chciał zatytułować Beetlejuice Goes Hawaiian. Według Gemesa Burton uznał za zabawne połączenie plażowego filmu o surferach z niemieckim ekspresjonizmem, ponieważ elementy te w żaden sposób do siebie nie pasują. Scenariusz zakładał, że Deetzowie przeprowadzili się na Hawaje, gdzie Charles miał nadzorować budowę kurortu wypoczynkowego. Niedługo później okazywało się, że powstaje on na cmentarzu starożytnych kahunów, co sprowadziło z zaświatów rozgniewane duchy. W filmie miała znajdować się także scena, w której Betelgeuse wygrywa zawody suferskie dzięki użyciu magii. Michael Keaton i Winona Ryder zgodzili się wystąpić w filmie pod warunkiem, że wyreżyseruje go Burton, jednak zarówno reżyser, jak i Keaton pracowali wówczas nad Powrotem Batmana (1992).

Burton był zainteresowany realizacją kontynuacji jeszcze na początku 1991 roku. Będąc pod wrażeniem scenariusza Daniela Watersa do Śmiertelnego zauroczenia (1989), w którym także wystąpiła Ryder, poprosił go o przepisania scenariusza Beetlejuice Goes Hawaiian, ostatecznie jednak powierzył mu napisanie Powrotu Batmana. W sierpniu 1993 producent David Geffen zatrudnił do przepisania scenariusza Pamelę Norris. W 1996 Warner Bros. zwróciło się z prośbą o naniesienie kolejnych poprawek do Kevina Smitha, ten jednak odrzucił ją na rzecz niezrealizowanego ostatecznie projektu Superman Lives. W późniejszym czasie stwierdził, że pierwszy film wyczerpał temat, a przenoszenie akcji do tropików nie ma sensu. W marcu 1997 Games przyznał, że prawa do scenariusza do Beetlejuice Goes Hawaiian nadal należą do The Geffen Company, która prawdopodobnie nigdy go nie zrealizuje. Dodał też, że Ryder – mająca wówczas 25 lat – nie może ponownie wcielić się w nastolatkę, więc rolę Lydii należałoby obsadzić na nowo. W 2024 Burton przyznał, że w międzyczasie rozważano kilka innych pomysłów na kontynuację: „Rozmawialiśmy o różnych możliwościach. Beetlejuice and the Haunted Mansion, Beetlejuice Goes West i temu podobne, pomysłów było sporo”.

We wrześniu 2011 Warner Bros. zatrudniło do napisania i wyreżyserowania kontynuacji Soku z żuka Setha Grahame’a-Smitha, z którym wytwórnia współpracowała przy Mrocznych cieniach (2012) i Abrahamie Lincolnie: Łowcy wampirów (2012). Grahame-Smith przyjął propozycję z zamiarem zrobienia kontynuacji godnej pierwowzoru, a nie „tylko po to, żeby odbębnić jakiś remake czy reboot”. Wyraził też nadzieję, że Keaton powróci do roli Betelgeuse’a, a Warner Bros. nie wymusi obsadzenia roli na nowo. Burton i Keaton nie wykluczyli jednak swojego udziału, jeżeli scenariusz okaże się dostatecznie dobry. Grahame-Smith w lutym 2012 spotkał się z Keatonem, który miał stwierdzić, że czeka na możliwość ponownego zagrania swojej postaci, starając się zainteresować kontynuacją każdego, kto zechce go wysłuchać.

W listopadzie 2013 Ryder zasugerowała, że może powrócić w kontynuacji: „Minęło 27 lat, ale uwielbiam Lydię Deetz, która jest cząstką mnie. Chciałabym zobaczyć, co porabia 27 lat później”. Dodała jednak, że zagrałaby w kontynuacji tylko pod warunkiem, że zaangażowani będą w nią Burton i Keaton. W grudniu 2014 Burton stwierdził, że brakuje mu współpracy z Keatonem, a w przygotowaniu jest scenariusz, który tym razem prawdopodobnie uda się zrealizować. W styczniu 2015 Grahame-Smith oświadczył, że scenariusz do Soku z żuka 2 został ukończony i wyraził nadzieję, że wraz z Burtonem do końca roku rozpoczną zdjęcia; dodał także, że Keaton i Ryder ponownie wcielą się w postacie z oryginału. Ryder potwierdziła swój udział w kontynuacji w sierpniu 2015. W maju 2016 Burton zapewnił, że chce zrealizować kontynuację Soku z żuka, ale „nie jest to film, który desperacko potrzebuje sequelu” i nie chce się spieszyć, a na tę chwilę nie wyklarowano jeszcze wszystkich szczegółów. W październiku 2017 do przepisania scenariusza zatrudniono Mike’a Vukadinovicha. W kwietniu 2019 Warner Bros. poinformowało, że zawiesiło plany realizacji filmu.

Przedprodukcja

W lutym 2022 temat kontynuacji powrócił, a zaangażowało się w nią należące do Brada Pitta studio Plan B Entertainment. W październiku Burton oświadczył, że nie jest zaangażowany w projekt, a kilka dni później dodał, że „nic nie jest wykluczone”. Ostatecznie Burton powrócił jako reżyser; jak stwierdził, ponad wszystko ceni sobie pracę z „dobrymi ludźmi, aktorami i kukiełkami”, a projekt ten pomógł mu przypomnieć sobie, dlaczego lubi robić filmy. Burton i Keaton postanowili do minimum ograniczyć wykorzystanie efektów komputerowych, stawiając na efekty praktyczne, żeby film sprawiał wrażenie „kręconego w domu”.

W marcu 2023 poinformowano, że Jenna Ortega – współpracująca wcześniej z Burtonem przy serialu Netfliksa Wednesday – negocjuje angaż do roli Astrid, córki Lydii, a Burton prawdopodobnie wyreżyseruje film. W maju doniesiono, że muzykę ponownie napisze Danny Elfman, a scenariusz napiszą twórcy Wednesday – Alfred Gough i Miles Millar; potwierdzono także angaż Ortegi. W następnych miesiącach doniesiono o obsadzeniu Justina Theroux, Burna Gormana, Arthura Contiego, Filipe’a Catesa i Willema Dafoe w nieokreślonych rolach. W wywiadzie dla „Variety” Dafoe sprecyzował, że zagra detektywa z zaświatów, za życia aktora filmów klasy B, który zginął w wypadku. Do obsady dołączyły także Catherine O’Hara, ponownie wcielająca się w Delię Deetz, oraz Monica Bellucci jako była żona Betelgeuse’a.

Kostiumografką została Colleen Atwood, wieloletnia współpracowniczka Burtona. Atwood poinformowała, że chociaż Keaton nalegał na burgundowy smoking, Betelgeuse ponownie będzie nosił pasiasty garnitur, ponieważ jest on jego wizytówką w takim stopniu, jak niebieska sukienka Alice Lidell z Alicji w Krainie Czarów. O’Hara przyznała, że w filmie pojawi się piosenka „Day-O (The Banana Boat Song)” Harry’ego Belafonte, wykorzystana także w części pierwszej.

Okres zdjęciowy

Początkowo zdjęcia rozpocząć miały się w połowie 2022. Przeniesiono je na 10 maja 2023 do Londynu, przy założeniu, że nie zostaną ponownie opóźnione przez strajk scenarzystów. Zdjęcia oficjalnie rozpoczęto w maju 2023; operatorem kamery został Haris Zambarloukos, a montażystą Jay Prychidny. 18 maja kręcono w okolicach Princess Helena College w Preston. W połowie 2023 ekipa przeniosła się do wschodniego Corinth, gdzie w oryginale nagrywano sceny rozgrywające się na zewnątrz domu Deetzów. W lipcu zdjęcia zostały wstrzymane przez strajk aktorów. Jak stwierdził Burton, w tym momencie nakręcono już 99% filmu, a do końca pozostały dwa dni. Zdjęcia wznowiono 16 listopada w Melrose, a zakończono 30 listopada w Vermoncie.

Postprodukcja

W marcu 2024 aktorom zaprezentowano surową wersję zmontowanego filmu. Za efekty specjalne w postprodukcji odpowiadali Angus Bickerton i Alex Bicknell, współpracujący z firmami Framestore, One of Us i BUF.

Dystrybucja

W lutym 2024 ujawniono oficjalny tytuł filmu i datę premiery. Beetlejuice Beetlejuice wybrano na film otwarcia 81. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, gdzie 28 sierpnia 2024 odbędzie się jego światowa premiera, nie będzie jednak brał udziału w konkursie głównym. Kinową premierę w Stanach Zjednoczonych i Polsce zaplanowano na 6 września; dystrybutorem filmu na tych rynkach będzie Warner Bros. Pictures. Film wyświetlany będzie zarówno w kinach tradycyjnych, jak i w Imaksach. W części krajów film trafi do kin 4 września 2024.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona filmu
• Beetlejuice Beetlejuice w bazie IMDb (ang.)
• Beetlejuice Beetlejuice w bazie Filmweb