Bitwa pod Niewieszem
| powstanie styczniowe | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)  | |||
 51°56′07,6″N 18°51′37,4″E/51,935444 18,860389
| |||
Bitwa pod Niewieszem – bitwa stoczona 23 maja 1863 roku podczas powstania styczniowego.
Bitwa[edytuj | edytuj kod]
20 maja powstańcy zajęli Tomaszów Mazowiecki, następnie wyruszyli do Pabianic, po których opuszczeniu wyruszyli do Poddębic[1]. Doszło wówczas do zgrupowania oddziałów Kajetana Słupskiego, Kazimierza Oborskiego, Karola Włodka i Stanisława Szumlańskiego, którymi dowodził Oborski[2]. 23 maja powstańcy na wieść o zbliżaniu się wojsk rosyjskich od strony Łęczycy zdecydowali się na podjęcie walki. Opuścili Poddębice docierając do wsi Niewiesz, gdzie dokonali zasadzki. O godzinie 7:00 oddziały Oborskiego dokonały ostrzału wroga[3]. Rosjanie dowodzeni przez ppłk. Broemsena[1][3] ze względu na brak przewagi rozpoczęli wycofywanie się by ostatecznie uciec przed ostrzałem oraz szturmem prowadzonym przez Włodka[3]. Rosjanie wycofali się na teren zabudowań wiejskich i zabarykadowali się w murowanej karczmie oraz wozowni, których polskie oddziały nie zdobyły[1]. Walki bezowocnie trwały do około 22:00. Po stronie polskiej było 29[4]-30[3] zabitych i około 50 rannych, straty po stronie rosyjskiej były znaczne[3].
W bitwie pod Niewieszem brał udział Józef Szumski - ojciec Marii Dąbrowskiej[5].
Po bitwie[edytuj | edytuj kod]
Po walce oddział Oborskiego powrócił do Poddębic, gdzie pozostawił rannych. Poważnie ranni Oborski i Włodek zostali przetransportowani do miejscowości Góry, należącej do naczelnika powstańczego powiatu Koninskiego - Juliana Wieniawskiego, który pomógł przedostać im się do Wielkiego Księstwa Poznańskiego, gdzie w Trzemesznie został poddany dalszemu leczeniu[1]. W związku ze stanem zdrowia Oborskiego powołano nowego naczelnika wojskowego województwa mazowieckiego, został nim Edmund Callier[1], zaś dowództwo nad powstańczym oddziałem po Oborskim przejął Słupski[6].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Na cmentarzu parafialnym w Niewieszu znajduje się mogiła powstańcza - grób 29 powstańców poległych pod Niewieszem[7][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Epizody z 1863 roku - Wyłowione z "sieci" - www.um.pabianice.pl - Oficjalny portal [online], um.pabianice.pl [dostęp 2021-11-11].
- ↑ Zdzisław Janeczek, „KAŻDEMU MARZY SIĘ WOLNOŚĆ” W 150 ROCZNICĘ POWSTANIA STYCZNIOWEGO. ŚLĄSKIE ECHA PRASOWE WYDARZEŃ NA POGRANICZU CZĘSTOCHOWSKO-KALISKIM W LATACH 1863–1864, „Siemianowicki Rocznik Muzealny”, 12, 2013.
- ↑ a b c d e Niewiesz - Katalog bitew Powstania Styczniowego [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2021-11-11].
- ↑ Jan. Milczarek, Powstanie styczniowe w Sieradzkiem, Polskie Tow. Turystyczno-Krajoznawcze, 1983, OCLC 62555861 [dostęp 2021-11-11].
- ↑ Andrzej Ruszkowski, Uwagi do książki T. Swata „Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 na ziemiach polskich”, „Na sieradzkich szlakach”, 4/80/2005/XX, 2005.
- ↑ Adam Buława, KADRA DOWÓDCZA ODDZIAŁÓW ZBROJNYCH W POWSTAŃCZYM WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), [w:] Zdzisław Janeczek (red.), POWSTANIE STYCZNIOWE W REGIONIE CZĘSTOCHOWSKIM I W WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), 2014.
- ↑ Mogiła powstańców w Niewieszu - Odwiedź Łódzkie! [online], www.visitlodzkie.pl [dostęp 2021-11-11].
- ↑ Mogiła powstańców w Niewieszu - Regionalny Katalog Zabytków Województwa Łódzkiego [online], www.kultura.lodz.pl [dostęp 2021-11-11].