Chlewice (województwo świętokrzyskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chlewice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jakuba w Chlewicach
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

włoszczowski

Gmina

Moskorzew

Liczba ludności (2021)

582[2]

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

29-130[3]

Tablice rejestracyjne

TLW

SIMC

0138320[4]

Położenie na mapie gminy Moskorzew
Mapa konturowa gminy Moskorzew, po prawej znajduje się punkt z opisem „Chlewice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Chlewice”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chlewice”
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego
Mapa konturowa powiatu włoszczowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Chlewice”
Ziemia50°39′15″N 20°00′08″E/50,654167 20,002222[1]
Strona internetowa
Plan Chlewic

Chlewicewieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Moskorzew[4][5].

Wieś jest podzielona drogą krajową 78 (czyli ulica 16 Stycznia), na dwa sołectwa Chlewice Wieś i Chlewice Kolonia[6]. Do 2004 sołectwo na północ od DK 78 nosiło nazwę Kolonia Chlewska.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Chlewice leżą 6 km na wschód od Moskorzewa, 26 km na południe od Włoszczowy, 61 km na południowy zachód od Kielc, na obszarze Płaskowyżu Jędrzejowskiego.

Na terenie wsi znajdują się źródła Kwilinki, dopływu Białej Nidy.

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Przez miejscowość przebiega droga krajowa 78 z Chmielnika do przejścia granicznego w Chałupkach. Na przystanku PKS zlokalizowanym przy tej drodze zatrzymują się autobusy dalekobieżne do Katowic, Ostrowca Świętokrzyskiego, Starachowic, Tarnobrzega oraz autobusy obsługujące trasy lokalne do Włoszczowy, Szczekocin, Jędrzejowa, Sędziszowa oraz innych okolicznych miejscowości.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś Odrowążów Szczekockich[7]. Notowana jako własność szlachecka spadkobierców Spycimira Leliwity – Spytka z Melsztyna od 1373 roku.

  • 1373–1374 nowo ufundowana parafia w Chlewicach, płaci świętopietrze 7 skojców ½ grosza[8]
  • 1385 królowa Jadwiga na prośbę Spytka wojewody krakowskiego nadaje prawo magdeburskie jego miastom i wsiom, między innymi Chlewicom
  • w tym samym roku 1385 wojewoda krakowski Spytek z Melsztyna występuje przeciwko Pęcławowi z Lubachowy o granice „cum Cheuischkij”
  • 1400 wyrokiem sądu ziemskiego krakowskiego mieszkańcy Chlewic mają prawo odpowiadać tylko przed sądem ukonstytuowanym na prawie niemieckim według przywilejów Władysława Jagiełły.[7]
  • 1453 powstaje kościół w Chlewicach, kolatorem był Paweł Odrowąż, kasztelan lwowski
  • 1464 – rozgraniczenie wsi Chlewice i Chlewska Wola, 1464 Jan z Moskorzowa występuje przeciwko Pawłowi z Chlewic kasztelanowi lwowskiemu o to, że ten nie wyznaczył granic i nie usypał kopców między Wolą Chlewicką Jana i Chlewic Pawła „et hereditatem ville sua Vola usurparis alias posabyasch” na szkodę 100 grz. Paweł zeznaje, że nie mógł rozgraniczyć tych dóbr, ponieważ Chlewice należą do jego dzieci po matce – żonie Pawła, a on sprawuje tylko opiekę nad nimi[7].
  • 1598 – Chlewice stanowią własność Hieronima Dembińskiego, mają niekonsekrowany kościół pod wezwaniem św. Filipa i św Jakuba Apostoła do parafii należą tylko Chlewice,
  • 1629 – konsekracja pokrytego gontem kościoła, któremu patronuje św. Jakub,
  • 1827 – wieś zamieszkuje 279 mieszkańców w 26 domach,
  • 1862 – rozbiórka skromnego drewnianego kościoła,
  • 1864 – Michał Bontoni właściciel majątków w Chlewicach i Pradle wystawia nowy, większy od poprzedniego kościół,
  • 1881 – wieś zamieszkuje 667 mieszkańców w 58 domach (w tym 5 murowanych),
  • 1921 – Według spisu powszechnego z roku 1921 miejscowość Chlewice posiadała 253 budynki (w tym 4 niezamieszkane) i 1539 mieszkańców w tym 88 wyznania mojżeszowego, z których 37 deklarowało narodowość polską[9].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chlewice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Dwór
  • Kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła, murowany w latach 1862–1864
  • Cmentarz parafialny z początku XIX wieku
  • Zespół dworski:
    • dwór murowany z XIX w., przebudowany
    • park z XVII wieku, przekomponowany na przełomie XIX/XX w.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

 Wykaz literatury uzupełniającej: Chlewice (województwo świętokrzyskie).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 15432
  2. Wieś Chlewice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-11-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 141 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  6. Jednostki pomocnicze gminy Moskorzew. Urząd Gminy Moskorzew. [dostęp 2015-04-28].
  7. a b c SHGZP ↓, s. 341.
  8. SHGZP ↓, s. 341, [w:] Rejestr świętopietrza.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. Województwo kieleckie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2015-04-28].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]