Franciszek Wysłouch

Franciszek Marian Wysłouch
	pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	24 września 1896 ; Pirkowicze
Data i miejsce śmierci	23 marca 1978 ; Londyn
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	DOK III; 12 Wołyński Batalion Strzelców
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; kampania wrześniowa; kampania włoska
	Odznaczenia

Franciszek Marian Wysłouch (ur. 24 września 1896 w Pirkowiczach na Polesiu, zm. 23 marca 1978 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, malarz i pisarz.

Życiorys

Pochodził z polsko-litewskiego rodu szlacheckiego Wysłouchów h. Odyniec. Syn Antoniego Izydora (historyka i filologa klasycznego, posła na Sejm II Rzeczypospolitej) oraz Seweryny ze Skarżyńskich.

Szkołę średnią ukończył w Warszawie, tam też rozpoczął studia malarskie. Za zaangażowanie w ruchu niepodległościowym w 1914 został zesłany przez władze carskie do Wiatki na Syberii. Po ucieczce stamtąd wstąpił do Legionów Polskich; brał również udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W wojnie tej walczyli też jego młodsi bracia – Seweryn, Stanisław i Bernard; starszy – Antoni był kapitanem w korpusie gen. Dowbor-Muśnickiego (zginął w bitwie pod Bobrujskiem).

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 2049. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 9 Pułk Piechoty Legionów^[1]. W listopadzie 1922 roku został przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kobryń na etatowe stanowisko oficera instrukcyjnego^[2].

2 kwietnia 1929 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[3]. 23 grudnia 1929 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1929–1931^[4]. Z dniem 1 września 1931 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza^[5]^[6]^[7]^[8]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku i 94. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[9].

Pracę w wojsku łączył z nieustanną pracą społeczną – harcerstwo, ochronka we własnym domu; był redaktorem miesięcznika „Nasze Okolice”, przeznaczonego dla rolników Polesia i Wileńszczyzny.

W 1939 wziął udział w kampanii wrześniowej; internowany na Łotwie skąd zbiegł do formującego się wojska we Francji. Był dowódcą konwoju statków przewożących broń do Persji, szefem sztabu Ośrodka Zapasowego Armii na Środkowym Wschodzie i kierownikiem wsparcia lotniczego II Korpusu. Uczestnik m.in. bitwy pod Monte Cassino. Od 4 grudnia 1945 do 1947 był dowódcą 12 Wołyńskiego Batalionu Strzelców^[10].

Po wojnie został na emigracji – osiadł w Wielkiej Brytanii. Utrzymywał się z pracy fizycznej. Podpisał list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)^[11]. Laureat Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1972 roku^[12].

Zmarł 23 marca 1978 w Londynie^[13], gdzie został pochowany.

Był żonaty z Barbarą z Jeżewskich.

Twórczość

Franciszek Wysłouch jest autorem trzech zbiorów opowiadań które zostały wydane w Londynie przez Polską Fundację Kulturalną. Opowiadania są barwnym i emocjonalnym wspomnieniem dla współczesnych egzotycznego już Polesia.

1968 – Opowiadania poleskie
1975 – Na ścieżkach Polesia
1979 – Echa Polesia

W latach 2012–2013 książki wznowiło wydawnictwo LTW.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5169^[14]
Krzyż Walecznych^[14]
Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)^[15]
Medal Niepodległości (4 lutego 1932)^[16]
Srebrny Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)^[17]

Przypisy

↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 107, tu podano, że urodził się 26 sierpnia 1896 roku.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922 roku, s. 827.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 106.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 376.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 323.
↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 69, 907.
↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 70.
↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 67.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 29.
↑ Kryska-Karski i Barański 1974 ↓, s. 65.
↑ Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 34.
↑ Lista laureatów – 1951–2011.
↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 34, s. 99, czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.
↑ ^a ^b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 69.
↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
↑ M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 470 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939–1945. T. 15. Londyn: 1974.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Dymitr Zagacki, Franciszek Wysłouch – piewca Polesia; Magazyn Polski, Ogólnokrajowy miesięcznik SZ „Związek Polaków na Białorusi”, 2013 nr 11 (95), s. 22–25: http://kresy24.pl/wp-content/uploads/2013/11/Magazyn_Polski_11-2013.pdf
Barbara Wysłouchowa, Wstęp; [w:] Franciszek Wysłouch, Echa Polesia.
Krzysztof Wojciechowski, W gościnie u Wysłouchów: http://www.kresy.pl/zobacz-kresy,warto-zobaczyc?zobacz/w-goscinie-u-wyslouchow#

[CITEREFLista_starszeństwa1922107,_tu_podano,_że_urodził_się_26_sierpnia_1896_roku-1] Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 107, tu podano, że urodził się 26 sierpnia 1896 roku.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_43_z_11_listopada_1922_roku,_s._827-2] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922 roku, s. 827.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_3_kwietnia_1929_roku,_s._106-3] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 106.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_20_z_23_grudnia_1929_roku,_s._376-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 376.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_7_z_23_października_1931_roku,_s._323-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 323.

[CITEREFRocznik_Oficerski193269,_907-6] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 69, 907.

[CITEREFLista_starszeństwa193370-7] Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 70.

[CITEREFLista_starszeństwa193567-8] Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 67.

[CITEREFRybkaStepan200629-9] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 29.

[CITEREFKryska-KarskiBarański197465-10] Kryska-Karski i Barański 1974 ↓, s. 65.

[11] Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 34.

[12] Lista laureatów – 1951–2011.

[13] Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 34, s. 99, czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.

[CITEREFRocznik_Oficerski193269-14] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 69.

[15] M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.

[16] M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[17] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 470 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]