Gąsawa (gmina)
52°46′N 17°45′E/52,766667 17,750000
 |
Ten artykuł od 2012-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
| gmina miejsko-wiejska | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
0419022 | ||||
| Burmistrz |
Błażej Łabędzki (2014) | ||||
| Powierzchnia |
135,7 km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
38,5 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
52 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
CZN | ||||
Adres urzędu: ul. Żnińska 888-410 Gąsawa | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
| 52°46′N 17°45′E/52,766667 17,750000
| |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
_location_map.png)
Gąsawa – gmina miejsko-wiejska w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim. Siedziba miasta i gminy to Gąsawa.
W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bydgoskim. 15 stycznia 1976 do gminy Gąsawa włączono sołectwa Gogółkowo i Annowo-Wiktorowo z gminy Żnin[2].
Według danych z 30 czerwca 2004[3] gminę zamieszkiwało 5209 osób.
Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]
Według danych z roku 2002[4] gmina Gąsawa ma obszar 135,7 km², w tym:
- użytki rolne: 65%
- użytki leśne: 24%
Gmina stanowi 13,78% powierzchni powiatu.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Dane z 30 czerwca 2004[3]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 5261 | 100 | 2657 | 50,5 | 2604 | 49,5 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
38,4 | 19,3 | 19 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Gąsawa w 2014 roku[1].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy[5]:
- zespół dworski z trzeciego ćwierćwiecza XIX w. w Chomiąży Szlacheckiej, obejmujący: dwór; stajnię; park, nr A/287/1-3 z 23.10.1991 roku
- drewniany kościół parafii pod wezwaniem św. Mikołaja z 1674 roku w Gąsawie, nr 280 z 14.03.1933 roku
- dwór z początku XX w. w Gogółkowie, nr A/426/1 z 21.10.1994 roku
- cegielnia, obecnie drewniany tartak z końca XIX w. w Gogółkowie, nr A/459/1 z 25.10.1995 roku
- dwór z 1926 roku w Łysininie, nr A/250 z 10.12.1990 roku
- zespół dworski z końca XIX w. w Marcinkowie Dolnym, obejmujący: dwór; park; chlewnię z 1927; rządcówkę z 1904; dom ogrodnika z 1927; metalowy wiatrak do pompowania wody z 1934, nr 148/A z 15.06.1985 roku
- zespół dworski z początku XIX w. w Marcinkowie Górnym, obejmujący: dwór; park; dwie oficyny; oficyna, tzw. domek, zz połowy XIX w., nr A/226/1-4 z 10.06.1987 roku
- zespół pałacowy z połowy XIX w. w miejscowości Obudno, obejmujący: pałac; park, nr 147/A z 15.06.1983 roku
- zespół kościelny parafii pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Ryszewku, obejmujący: drewniany kościół z drugiej połowy XVIII w.; drewnianą dzwonnicę, nr AK I-11a/282/33 z 14.03.1933 roku
- Rezerwat archeologiczny w Biskupinie.
Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
- Żninska kolejka wąskotorowa
- Pomnik księcia Leszka Białego w Marcinkowie Górnym
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Przez gminę Gąsawa, wzdłuż jej najatrakcyjniejszych terenów, biegną cztery szlaki turystyczne:
- Szlak Piastowski – szlak kołowy, na terenie gminy na trasie szlaku leżą takie miejscowości jak Biskupin, Gąsawa i Marcinkowo Górne,
- Szlak czerwony (zwany również „Piastowskim”) – szlak pieszy, biegnący w gminie od Biskupina przez Marcinkowo Dolne w kierunku Rogowa,
- Szlak niebieski „Pałucki” – szlak pieszy, wzdłuż którego leżą takie miejscowości jak Gąsawa, Oćwieka, Chomiąża Szlachecka, Pniewy i Wiktorowo
- Szlak żółty „Leszka Białego” – szlak pieszy, którego trasa biegnie od Biskupina przez Marcinkowo Górne, Szelejewo, Oćwiekę i miejscowość Bełki a dalej w kierunku Mogilna.
Zasoby przyrodnicze[edytuj | edytuj kod]
Zasoby przyrodnicze związane są głównie z Obszarem Chronionego Krajobrazu Jezior Żnińskich. Zajmuje on 28% powierzchni gminy, na której występuje bogactwo krajobrazów, które tworzą:
- dwa ciągi, atrakcyjnych dla celów rekreacyjnych, jezior rynnowych rynny żnińskiej i foluskiej;
- zbiorowiska leśne mają duże znaczenie rekreacyjne, gdyż towarzyszą najatrakcyjniejszym w gminie jeziorom;
- urozmaicona rzeźba polodowcowa – rynny jezior, dolinki małych cieków, sandry;
- rezerwat przyrody Źródła Gąsawki
- pomniki przyrody w postaci rzadkich okazów drzew.
W 2012 roku ustanowiono pomnikiem przyrody aleję przydrożną pomiędzy Marcinkowem Górnym a Biskupinem. W jej skład wchodzą 53 sztuki lip drobnolistnych o obwodach od 126 do 252 cm[6].
Miasto[edytuj | edytuj kod]
Sołectwa[edytuj | edytuj kod]
Szelejewo, Ryszewko, Głowy, Oćwieka, Drewno, Obudno, Chomiąża Szlachecka, Komratowo, Łysinin, Godawy, Biskupin, Gogółkowo, Nowawieś Pałucka, Marcinkowo Górne (osada), Marcinkowo Dolne, Laski Wielkie, Laski Małe, Annowo, Wiktorowo, Piastowo, Rozalinowo, Pniewy, Ostrówce.
Pozostałe miejscowości[edytuj | edytuj kod]
Folusz, Łysinin (leśniczówka), Oćwieka (leśniczówka), Pniewy (gajówka).
Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]
Dąbrowa, Mogilno, Rogowo, Żnin.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Gmina Gąsawa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
- ↑ a b Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 116-17. [dostęp 2012-03-15].
- ↑ Uchwała nr XI/77/2012 Rady Gminy Gąsawa z dnia 25 kwietnia 2012 roku (DZ. URZ. WOJ. KUJ-POM. 2012.1045). [dostęp 2012-06-14].
