
Barcin
| |||||
| |||||
![]() Rynek w Barcinie | |||||
| |||||
Państwo | ![]() | ||||
Województwo | ![]() | ||||
Powiat | żniński | ||||
Gmina | Barcin | ||||
Data założenia | XIII wiek | ||||
Prawa miejskie | 12 czerwca 1541 | ||||
Burmistrz | Michał Feliks Pęziak | ||||
Powierzchnia | 3,70 km² | ||||
Wysokość | 78 m n.p.m. | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
7609[1] 2056,5 os./km² | ||||
Strefa numeracyjna | +48 52 | ||||
Kod pocztowy | 88-190, 88-193 | ||||
Tablice rejestracyjne | CZN | ||||
![]() | |||||
TERC (TERYT) | 0419014 | ||||
SIMC | 0928825 | ||||
Urząd miejski ul. Artylerzystów 988-190 Barcin | |||||
Strona internetowa | |||||
BIP |
Barcin (niem. Bartschin) – miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barcin, nad Notecią, 35 km od Bydgoszczy.
Barcin uzyskał lokację miejską przed 1479 rokiem[2]. Prywatne miasto szlacheckie, położone było w pierwszej połowie XVII wieku w powiecie kcyńskim województwa kaliskiego[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa bydgoskiego.
Spis treści
Dane ogólne[edytuj | edytuj kod]
Lokalny ośrodek usługowy. Przemysł materiałów budowlanych (zakład "Lafarge", "Mapei" cegielnia, bogate kamieniołomy wapienia, z których minerał ten wydobywany jest od XIX w.). Miasto leży przy linii kolejowej, zbudowanej w 1889 r. Inowrocław – Wągrowiec.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Barcin położony jest w południowej części woj. kujawsko-pomorskiego w powiecie żnińskim. Leży na skrzyżowaniu tras nr 254 relacji Brzoza – Wylatowo, nr 251 Kaliska – Inowrocław, oraz tras lokalnych do Dąbrówki Barcińskiej i Mamlicza. Przez Barcin przepływa rzeka Noteć. Miasto zamieszkuje ok. 8000 osób[1]. Odległości do najważniejszych ośrodków:
Honorowi obywatele Barcina[edytuj | edytuj kod]
- Alojzy Rybczyński
- Jerzy Krzyś
- Henryk Hałas
- Dobromira Czajkowska
- Jakub Wojciechowski
- Stanisław Krzyś
- Czesław Michalski
- Józef Lemiesz-Wawrzynkiewicz
- Czesław Cieślak
- Henryk Napieralski
- Leonard Palka
Historia[edytuj | edytuj kod]
Barcin powstał w XII w. jako osada. W 1390 r. pierwsza wzmianka o Barcinie, a w 1472 miasto uzyskało przywilej targowo-jarmarkowy. Po raz pierwszy miasto o nazwie Barcino zaznaczono na mapie Polski w 1526 r. Do tego czasu Barcin był osada wiejską. Nie są jasne okoliczności nadania praw miejskich, musiało to jednak nastąpić przed 1472 r. Miasto stanowiło własność rodziny Krotoskich posiadającej w okolicy jeszcze miasto Pakość z rozległymi przyległościami[4]. W 1560 roku miasto było ośrodkiem Braci Czeskich. W 1635 r. Władysław IV Waza potwierdził nadany wcześniej przywilej targowy. Michał Korybut Wiśniowiecki 24 stycznia 1671 odnowił przywileje miasta. 1772 – Barcin w państwie pruskim. Niewiele później w pobliskich Bielawach odkryto złoże kamienia wapiennego i rozpoczęto jego wydobywanie w 1860 r. W 1919 r. w wyniku powstania wielkopolskiego Barcin powrócił do Polski. Lata 1939–1945 to okres prześladowań i represji wobec miejscowej ludności.
Lata powojenne to przede wszystkim utworzenie Kombinatu Cementowo-Wapienniczego w Bielawach w 1969 r., który w znaczący sposób przyczynił się do rozbudowy i rozwoju miasta. Powstało wiele nowych budynków użyteczności publicznej, do miasta napływali nowi mieszkańcy, miasto się dynamicznie rozwijało, powstały osiedla mieszkaniowe. W 1995 r. właścicielem KCW Kujawy został francuski koncern cementowy Lafarge. W 2008 r. w Gminie Barcin powstała Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Barcin to teren rolniczo-przemysłowy. Istotny wpływ na jej gospodarkę ma producent cementu i wapna – Lafarge Polska S.A. (dawny KCW Kujawy). Zatrudnia on wielu mieszkańców miasta i gminy Barcin. Oprócz Lafarge w gminie zarejestrowanych jest ok. 750 podmiotów gospodarczych.
20 maja 2008 roku Rada Ministrów podjęła decyzję o poszerzeniu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej o tereny o powierzchni 100,55 ha położone w gminie Barcin[5]. Zgodnie z rządowymi założeniami powstanie strefy pod Barcinem pozwoli na utworzenie 1300 nowych miejsc pracy, wpłynie na aktywizację gospodarczą i społeczną regionu oraz wygeneruje dodatkowe wpływy do budżetu państwa i samorządu lokalnego.
Sport[edytuj | edytuj kod]
W Barcinie ma siedzibę kilka klubów sportowych m.in. Klub Żeglarski „Neptun”, Ludowy Klub Sportowy „Dąb” (A klasa), Szkolny Związek Sportowy oraz Barcińsko-Piechcińskie Stowarzyszenie Koszykówki (3 liga). Barcin ma także miejsce dla ludzi lubiących sporty ekstremalne, a mianowicie skatepark (znajduje się on przy ul. Ludowego Wojska Polskiego). W Barcinie są trzy boiska „Orlik 2012”, które znajdują się: przy Gimnazjum nr 1, przy Szkole Podstawowej nr 1 i obok Szkoły Podstawowej nr 2, gdzie została wybudowana również kryta pływalnia.
Do bardziej znanych sportowców należą: Tomasz Kluczyński – lekkoatleta, sprinter, Kacper Białkowski – wioślarz, Krystian Kowalczyk – wioślarz, Joanna Olszanowska i Klaudia Nawrocka – zawodniczki Uczniowskiego Związku Tenisa Stołowego.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
W mieście działa Miejski Dom Kultury przy którym działają sekcje:
- Wokalna
- Teatr Absurd
- Cyrkowa
- Fotograficzna
- Plastyczna
- sekcja haftu
- Teatr Dorosłego Aktora
- Młodzieżowa Orkiestra Dęta
W hali widowiskowo-sportowej mieści się też siłownia. W starszej części miasta znajduje się sala imprez, w której do niedawna odbywały się wszystkie imprezy.
Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]
- Kościół rzymskokatolicki:
- Świadkowie Jehowy:
- zbór Barcin (Sala Królestwa ul. Kościelna 17)[6]
Demografia[edytuj | edytuj kod]
- Piramida wieku mieszkańców Barcina w 2014 roku[1].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- kościół pw. św. Jakuba z 1901 r zbudowany według projektu arch. Przyłuskiego z Inowrocławia. Neoromański z cennymi 17-głosowymi organami firmy Józef Bach – Rychtal pow. Kępno Wlkp. (1926 r.) Orientowany. Murowany. Jednonawowy, z wydzielonym prezbiterium i wieżą od zachodu. Parafia założona w XII w.
- zachowany klasycystyczny dwór z XIX w.
- góra św. Wojciecha
- zabytkowe kapliczki cmentarne z XIX w.
- cmentarz żydowski przy ul. Podgórnej
- pozostałości przedwojennego cmentarza ewangelickiego przy ul. Żnińskiej
- budynek synagogi (bożnicy) przy ul. 4 stycznia (obecnie Przedszkole Miejskie)
- Szkoła Podstawowa nr 1 w Barcinie
- domy z 1928 przy ul. Żninskiej nr 13, 15, 17
Oświata[edytuj | edytuj kod]
- Przedszkole nr 1
- Przedszkole nr 2
- Przedszkole nr 3
- Niepubliczne przedszkole
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. dr. Stanisława Krzysia
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jana Brzechwy
- Gimnazjum
- Społeczne Liceum Ogólnokształcące
Media[edytuj | edytuj kod]
W Barcinie działa Telewizja Miejska, wydawana jest gazeta "Pogłos Barcina", docierają tutaj także ogólnopolskie stacje, a także stacje z większych ośrodków woj. kujawsko-pomorskiego, np. z Bydgoszczy czy Inowrocławia.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Barcin polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 18-19.
- ↑ Paweł Klint, Szlachecki obrót ziemią w powiecie kcyńskim w latach 1626-1655, Wrocław 2012, s. 21, 27.
- ↑ Włodzimierz Dworzaczek, Teki; Księgi grodzkie nakielskie, rok 1548, str. 131.; Dokument opisujący cesję Andrzeja Krotoskiego, kasztelana inowrocławskiego na rzecz syna Jana Krotoskiego, kasztelana rogozińskiego, której przedmiotem był cały szereg dóbr ziemskich położonych w powiatach: nakielskim, gnieźnieńskim, kcyńskim, inowrocławskim i bydgoskim, w tym miasta: Łobżenica, Barcin oraz część Pakości.
- ↑ Dz.U. z 2008 r. nr 96, poz. 610
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-24] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Barcin. Bydgoszcz: Bis-Medium, 2002. ISBN 83-88639-45-5.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Międzynarodowy Wolontariat Restitue działający na prawach wolontariatu
- Historia Żydów w Barcinie na portalu Wirtualny Sztetl
- Synagoga w Barcinie
- Barcin (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.
|
|
|
|