Rąbień (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Gmina Rąbień)
Rąbień
gmina wiejska
1867–1954[a]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: łódzkie (II RP)
1945–54: łódzkie

Powiat

łódzki

Siedziba

Rąbień

Populacja (1924[1])
• liczba ludności


3120

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

10

Liczba miejscowości

25

brak współrzędnych

Rąbień – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy był Rąbień[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Za Królestwa Polskiego gmina Rąbień do powiatu łodzińskiego (łódzkiego) w guberni piotrkowskiej[3][4].

W okresie międzywojennym należała do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. 1 kwietnia 1927 do gminy Rąbień przyłączono część obszaru zniesionej gminy Rszew (Krzywiec, Niesięcin, Rszewek, Rszew i Okupniki), natomiast część obszaru gminy Rąbień (Cyganka, Dąbrowa, Huta Jagodnica-Kolonia, Leonów, Nowe Złotno i Stare Złotno) włączono do gminy Brus[5].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 13 lutego 1946 roku część obszaru gminy Rąbień (wsie Grabieniec, Mikołajew i Odzierady oraz część wsi Antoniew) przyłączono do Łodzi[b][7]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad: Antoniew, Budy Wolskie, Dąbrowa, Krzywiec, Niesięcin, Piaskowa Góra, Rąbień, Rąbień AB, Romanów i Wola Grzymkowa[8].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Rąbień nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł głównie w skład nowej gminy Aleksandrów Łódzki w tymże powiecie i województwie. Ponadto wiele miejscowości byłej gminy Rąbień wchodzi obecnie w skład Łodzi i Konstantynowa Łódzkiego oraz wyjątkowo Aleksandrowa Łódzkiego (Piaskowa Góra)[10].

Miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości gminy Rąbień w różnych okresach
Miejscowość Charakter Ludność 1921 Gromada 1933 Gmina 1921 Gmina 1933 Gmina 1952 Gmina 1973 Gmina 2022
Antoniew wieś 98 Antoniew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. / Łódź (m) gm. Aleks. Łd. / Łódź (m)
Budy Wolskie wieś 70 Budy Wolskie gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Cyganka kolonia 333 Cyganka gm. Rąbień gm. Brus Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)
Dąbrowa wieś 75 Jagodnica gm. Rąbień gm. Brus gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Konst. Łd. (m)
Grabieniec wieś 387 Grabieniec gm. Rąbień gm. Rąbień Łódź (m) gm. Aleks. Łd. Łódź (m)
Grunwald wieś 51 Izabelin gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Huta Jagodnica kolonia 63 Jagodnica gm. Rąbień gm. Brus gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Łódź (m)
Huta Jagodnica wieś 76 Niesięcin gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Łódź (m)
Izabelin wieś 47 Izabelin gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Krzywiec wieś 192 Krzywiec gm. Rszew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Leonów osada 16 Stare Złotno gm. Rąbień gm. Brus Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)
Mikołajew wieś 40 Grabieniec gm. Rąbień gm. Rąbień Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)
Niesięcin wieś 150 Niesięcin gm. Rszew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Konst. Łd. (m)
Nowy Józefów wieś 104 Nowy Józefów gm. Brus gm. Brus gm. Rąbień Konst. Łd. (m) Łódź (m)
Odzierady wieś 31 Grabieniec gm. Rąbień gm. Rąbień Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)
Okupniki kolonia 0 Rszew gm. Rszew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Konst. Łd. (m)
Piaskowa Góra wieś 85 Wola Grzymkowa gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Aleks. Łd. (m)
Placydów wieś 62 Budy Wolskie gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Rąbień folwark 26 Rąbinek gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Rąbień kolonia 60 Rąbinek gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Rąbień wieś 306 Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Rąbinek wieś 87 Rąbinek gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Romanów kolonia 74 Antoniew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Łódź (m)
Rszew folwark 100 Rszew gm. Rszew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Konst. Łd. (m)
Rszewek wieś 35 Niesięcin gm. Rszew gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. Konst. Łd. (m)
Srebrna wieś 546 Srebrna gm. Rszew gm. Brus gm. Rąbień Konst. Łd. (m) Konst. Łd. (m)
Stawki wieś 54 Krzywiec gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Wola Grzymkowa folwark 23 Wola Grzymkowa gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Wola Grzymkowa wieś 114 Wola Grzymkowa gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Rąbień gm. Aleks. Łd. gm. Aleks. Łd.
Złotno Nowe kolonia 652 Nowe Złotno gm. Rąbień gm. Brus Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)
Złotno Stare kolonia 41 Stare Złotno gm. Rąbień gm. Brus Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)
Złotno Stare wieś 249 Stare Złotno gm. Rąbień gm. Brus Łódź (m) Łódź (m) Łódź (m)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Faktycznie obszar części gminy Rąbień został już włączony w granice administracyjne Łodzi wcześniej – 7 listopada 1945 roku[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  5. Dz.U. z 1927 r. nr 17, poz. 137.
  6. Czesław Gumkowski. Wielka Łódź. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”. Nr 6, s. 4 (PDF – 3), grudzień 1945. Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi. [dostęp 2017-04-13]. Cytat: [...] W dniu 7 listopada 1945 roku nastąpiło komisyjne włączenie części gminy Rąbień do granic administracyjnych Łodzi [...]. 
  7. Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 65–66 (PDF 1–2), kol. 2, 1.
  8. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 96 (wersja cyfrowa – 178), kol. 1–2.
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.