Gogolewko (województwo pomorskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gogolewko
wieś
Ilustracja
Gogolewko w gminie Dębnica Kaszubska z drogi powiatowej nr 1177G
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Dębnica Kaszubska

Liczba ludności (2021)

139[2]

Strefa numeracyjna

59[3]

Kod pocztowy

76-248[4]

Tablice rejestracyjne

GSL[5]

SIMC

0741908[6]

Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska
Mapa konturowa gminy Dębnica Kaszubska, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gogolewko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gogolewko”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gogolewko”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Gogolewko”
Ziemia54°21′49″N 17°25′35″E/54,363611 17,426389[1]
Przykład estetyzacji wsi Gogolewko w związku z realizacją koncepcji wsi tematycznej „Słonecznikowa Wieś”

Gogolewko (kaszb. Môłé Gogòlewò, Nowé Gogòlewò lub Gògòléwkò[7][8], niem. Neu Jugelow[9]) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska[10]. Wieś jest siedzibą sołectwa, w którego skład wchodzi również miejscowość Maleniec[11].

Na 30 czerwca 2018 w osadzie zamieszkiwało 95 osób[12]. Według stanu na 30 września 2013 było to 15 osób mniej, tj. 80[13].

Przez wieś przepływa Struga Gogolewska o długości całkowitej około 6 km, będąca prawym dopływem Maleńca[14].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa miejscowości jest tzw. chrztem nazewniczym i ma charakter pseudotopograficzny-relacyjny. Powstała przez zdrobnienie nazwy miejscowej Gogolewo przy pomocy formantu -k-[15]. Niemieckie nazwy Neu Jugelow oraz starsza Klein Jugelow mają charakter topograficzny-relacyjny i powstały przez dodanie do nazwy miejscowej Jugelow „Gogolewo” wyróżników neu „nowy” i klein „mały”[16].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Gògòléwkò[17].

Polska nazwa Gogolewko została nadana dnia 1 lipca 1947 zgodnie z Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości, zastępując niemieckie Neu Jugelow[9]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego[18][19].

Cmentarz ewangelicki[edytuj | edytuj kod]

Zabezpieczone drewnianym ogrodzeniem miejsce pochówku Hildy Pommeranz na nieczynnym cmentarzu ewangelickim w Gogolewku
Drewniany krzyż na nieczynnym cmentarzu ewangelickim w Gogolewku
Żeliwne przęsło ogrodzenia nagrobka na nieczynnym cmentarzu ewangelickim w Gogolewku
Wysoki kamienny cokół nagrobny nieczynnym cmentarzu ewangelickim w Gogolewku

W Gogolewku położone są dwa nieczynne cmentarze ewangelickie. Jeden z nich zlokalizowany jest na południowy wschód od zabudowań wsi, przy drodze do Maleńca. Ma on czytelne granice, dzięki zachowanemu ogrodzeniu z kamieni polnych. Część nagrobków pochodzi z lat 50. XX wieku. Znajduje się tam również charakterystyczny kamienny nagrobek w formie wysokiego cokołu. Nie jest znana dokładna data jego posadowienia, ponieważ nie zachowała się tablica inskrypcyjna[20].

Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu południowych zabudowań Gogolewka znajduje się utworzony w 2018 rezerwat przyrody „Gogolewko” o powierzchni 37,51 ha, powołany w celu ochrony m.in. kompleksu torfowisk soligenicznych[21]. Na północ, w odległości kilkuset metrów, położony jest użytek ekologiczny „Łąki nad Ciekiem Gogolewskim”, którego zadaniem jest ochrona przepływowych torfowisk niskich – soligenicznego, na fragmentach którego wykształciła się roślinność mechowiskowa, oraz fluwiogenicznego z turzycowiskiem[22][23].

Zarówno użytek ekologiczny, przepływająca przez wieś Struga Gogolewska, jak i fragment rezerwatu przyrody oraz jego otuliny włączone są w obszar obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty (projektowanego specjalnego obszaru ochrony siedlisk) „Dolina Słupi” (PLH220052) w ramach sieci Natura 2000[24].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34275
  2. Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2023-11-24] (pol.).
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 30 października 2013 r. w sprawie planu numeracji krajowej dla publicznych sieci telekomunikacyjnych, w których świadczone są publicznie dostępne usługi telefoniczne. (Dz.U. z 2013 r. poz. 1281)
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 320 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2355)
  6. Rejestr TERYT. Przeglądanie. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2020-03-19]. (pol.).
  7. artykuly-Kaszëbsczé miestné miona – kaszubskie nazwy miejscowości : Nasze Kaszuby [online], naszekaszuby.pl [dostęp 2023-12-18].
  8. Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  9. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1947 r. nr 111, poz. 719)
  10. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  11. Rada Gminy Dębnica Kaszubska: Uchwała nr XXVIII/232/2017 Rady Gminy Dębnica Kaszubska z dnia 31 maja 2017 r. w sprawie nadania statutu sołectwu Gogolewko. Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Dębnica Kaszubska, 2017. [dostęp 2020-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-19)]. (pol.).
  12. Kinga Trubicka-Czapka (red.). Środki Funduszu Sołeckiego w poszczególnych sołectwach Gminy Dębnica Kaszubska w 2019 roku. „Wieści Gminne”. 18, s. 15, 2018. Gmina Dębnica Kaszubska. ISSN 2450-4300. [zarchiwizowane z adresu 2019-04-22]. (pol.). 
  13. Wykaz miejscowości gminy Dębnica Kaszubska wraz z liczbą mieszkańców wg stanu w dniu 2013.09.30. Urząd Gminy Dębnica Kaszubska. [dostęp 2020-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-14)]. (pol.).
  14. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2020-03-18]. (pol.).
  15. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 42.
  16. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 43.
  17. Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 205, ISBN 978-83-62137-50-3.
  18. Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91)
  19. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. (Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92)
  20. Krystyna Mazurkiewicz-Palacz: Dawne cmentarze w powiecie słupskim. Słupsk: Starostwo Powiatowe w Słupsku, 2012, s. 50. ISBN 978-83-60228-45-6. [dostęp 2021-08-08].
  21. Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 21 marca 2018 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Gogolewko”. Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego – Gdańsk, dnia 23 marca 2018 r. [dostęp 2020-03-18]. (pol.).
  22. Rozporządzenie Nr 2/2003 Wojewody Pomorskiego z dnia 9 stycznia 2003 r. w sprawie uznania niektórych obszarów za użytki ekologiczne. Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego Nr 6 – Gdańsk, dnia 9 stycznia 2003 r., poz. 56. s. 263. [dostęp 2020-03-20]. (pol.).
  23. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Szczecinku, Plan urządzenia lasu na okres od 01.01.2008 do 31.12.2017, Tom IB. Program ochrony przyrody, Szczecinek: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinku, 2008, s. 23–24 [dostęp 2020-03-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-09].
  24. Geoserwis Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2020-03-20]. (pol.).