Przejdź do zawartości

Szczawne (gromada)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Gromada Szczawne)
Szczawne
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

rzeszowskie

Powiat

1954–72: sanocki
1972: bieszczadzki

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Szczawne

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

7

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

9

brak współrzędnych

Szczawne – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Szczawne z siedzibą GRN w Szczawnem utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie sanockim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 33/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Szczawne, Kamienne, Karlików, Płonna, Przybyszów, Rzepedź i Kulaszne ze zniesionej gminy Szczawne w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 9 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

1 stycznia 1960 do gromady Szczawne włączono obszar zniesionej gromady Mokre w tymże powiecie; z gromady Szczawne wyłączono natomiast wieś Kamienne, włączając ją do gromady Bukowsko tamże[8].

31 grudnia 1961 do gromady Szczawne włączono wieś Turzańsk z gromady Komańcza w tymże powiecie; z gromady Szczawne wyłączono natomiast wsie Mokre i Morochów, włączając je do gromady Poraż tamże[9][10].

31 grudnia 1966 z gromady Szczawne wyłączono wieś Zawadka Morochowska, włączając ją do gromady Poraż w tymże powiecie[11].

1 stycznia 1969 do gromady Szczawne włączono wieś Mokre z gromady Niebieszczany w tymże powiecie[12][13].

1 listopada 1972, w związku ze zniesieniem powiatu sanockiego, gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu bieszczadzkiego w tymże województwie[14].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[15].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 33/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu sanockiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  7. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku (punkt 17) z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
  8. Uchwała Nr 10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 20 sierpnia 1959 r. w sprawie łączenia, zniesienia i tworzenia gromad oraz przeniesienia niektórych siedzib gromadzkich rad narodowych w województwie rzeszowskim w brzmieniu zatwierdzonym uchwałą Nr 451/59 Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w przedmiocie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 26 listopada 1959 r., Nr. 8, Poz. 78)
  9. Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 14 września 1961 r. w sprawie zmian w podziale administracyjnym województwa rzeszowskiego; w ramach Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 25 listopada 1961 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu tejże uchwały (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 29 listopada 1961 r., Nr. 11, Poz. 55)
  10. Gromadę Poraż włączono 31 grudnia 1961 do powiatu sanockiego z powiatu leskiego w tymże województwie (Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 245)
  11. Uchwała Nr VII/16/66 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 29 września 1966 r. w sprawie wyłączenia wsi Zawadka Morochowska z gromady Szczawne i włączenia jej do gromady Poraż w powiecie sanockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 31 października 1966 r., Nr. 11, Poz. 140)
  12. Właściwie ze zniesionej gromady Poraż, której to cały obszar włączono tego samego dnia (1 stycznia 1969) do gromady Niebieszczany.
  13. Uchwała Nr XXI/29/69 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 26 marca 1969 r. w sprawie zmiany nazwy i granic administracyjnych niektórych gromad w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 1 kwietnia 1969 r., Nr. 4, Poz. 21)
  14. Dz.U. z 1972 r. nr 43, poz. 273
  15. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.