Przejdź do zawartości

Hadasz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hachazit Hademokratit leshalom uleshivyon
החזית הדמוקרטית לשלום ולשוויון
الجبهه الدمقراطية للسلام والمساواة
Ilustracja
Państwo

 Izrael

Lider

Muhammad Baraka

Data założenia

1977

Adres siedziby

Hajfa i Nazaret

Ideologia polityczna

socjalizm, marksizm, komunizm[1], interesy mniejszości arabskiej

Poglądy gospodarcze

socjalizm

Barwy

czerwień

Obecni posłowie
4/120
Strona internetowa

Hadasz (חד"ש) – lewicowy front polityczny w Izraelu, składający się z Maki i innych mniejszych lewicowych ugrupowań, których członkami są w większości Arabowie. Hadasz to akronim hebrajskiego „Demokratyczny Front na rzecz Pokoju i Równości” (Hachazit Hademokratit leshalom uleshivyon – „החזית הדמוקרטית לשלום ולשוויון”, w języku arabskim al-dżabha al-dimukratijja lil-salam wa al-musawa – الجبهه الدمقراطية للسلام والمساواةا).

Większość wyborców Hadasz to Arabowie, stąd partia postrzegana jest jako arabska, pomimo iż jej wielokrotnym liderem był Żyd, Me’ir Wilner.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Hadasz został utworzony podczas kadencji ósmego Knesetu, kiedy to do komunistycznej partii Rakach przyłączyło się kilka pozaparlamentarnych organizacji, między innymi Czarne Pantery oraz inne lewicowe, niekomunistyczne grupy niemające swojej reprezentacji w izbie. Pomimo tego, Rakah, która zmieniła w 1989 nazwę na Maki (hebrajski skrót oznaczający Izraelską Partię Komunistyczną), zachowała samodzielność wewnątrz nowego ugrupowania.

Podczas wyborów w 1996 roku, ugrupowanie startowało ze wspólnej listy z Baladem. Razem udało im się uzyskać 5 miejsc w parlamencie, ale podczas kadencji Knesetu miał miejsce rozłam, w wyniku którego Hadasz zachował 3 deputowanych[2]. Przed wyborami w 2003 roku partia zawiązała ponownie porozumienie, tym razem z Ta’alem pod przywództwem Ahmada at-Tajjibiego. Lista zapewniła sobie 3 deputowanych[3], jednak powtórny rozłam doprowadził do tego, że Hadasz zachował tylko 2 mandaty parlamentarne.

W wyborach z 2006 Hadasz zdobył 3 miejsca w Knesecie (Muhammad Baraka, Hana Sweid, Dow Chenin)[4]. W wyniku przedterminowych wyborów parlamentarnych w lutym 2009 ugrupowanie powiększyło swój stan posiadania otrzymując 4 miejsca w Knesecie[5].

W wyborach parlamentarnych w kwietniu 2019 roku ugrupowanie wystartowało wspólnie z Arabskim Ruchem Odnowy (Ta’al) i zajęło 5 miejsce zdobywając 193 267 głosów (4,49%). Przełożyło się to na 6 mandatów w Knesecie XXI kadencji. Liderami listy byli Ajman Auda i Ahmad at-Tajjibi[6][7][8].

Ideologia i postulaty

[edytuj | edytuj kod]
Protest zorganizowany przez Hadasz przeciwko wojnie w Libanie w 2006

Partia opowiada się za likwidacją wszelkich osiedli żydowskich na terenie Autonomii Palestyńskiej, jak również zupełnym wycofaniem sił izraelskich z terenów okupowanych, zajętych w wyniku wojny sześciodniowej w 1967. Hadasz postuluje także natychmiastowe utworzenie państwa palestyńskiego. Popiera także prawo do powrotu uchodźców palestyńskich do Izraela lub też wypłatę im odszkodowania przez rząd państwa żydowskiego[9]. Ponadto partia znana jest ze swojego zaangażowania w kwestie socjalne i związane z ochroną środowiska[10].

Hadasz określa sam siebie jako partię niesyjonistyczną, propagującą marksistowski sprzeciw wobec nacjonalizmu. Wzywa także do uznania izraelskich Arabów za mniejszość narodową zamieszkującą Izrael[11].

Wyniki wyborcze

[edytuj | edytuj kod]
Wybory Liczba mandatów Miejsce Liczba głosów Procent głosów
1977[12] 5 5. 80 118 4,6%
1981[13] 4 5. 64 918 3,4%
1984[14] 4 5. 69 815 3,4%
1988[15] 4 7. 84 032 3,7%
1992[16] 3 8. 62 545 2,4%
1996[17] 5 7.* 129 455 4,4%
1999[18] 3 12. 87 022 2,6%
2003[19] 3 9.** 93 819 2,98%
2006[20] 3 11. 85 830 2,8%
2009[21] 4 9. 112 130 3,3%
2013[22] 4 10. 113 439 2,2%
2015[23] 5 3.*** 446 583 10,61%
IV 2019[24] 4 5.**** 193 442 4,49%
IX 2019[25] 5 3.*** 470 211 13%
2020[26] 5 3.*** 581 507 12,67%
2021[27] 3 10.*** 212,583 4,82%

* Wspólna lista Hadasz-Balad.
** Wspólna lista Hadasz-Ta’al.
*** W ramach koalicji Zjednoczona Lista.
Źródło danych: Oficjalna strona Knesetu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sharon Weinblum, Security and Defensive Democracy in Israel: A Critical Approach to Political Discourse, Routledge, 30 stycznia 2015, ISBN 978-1-317-58450-6 [dostęp 2021-05-16] (ang.).
  2. Hadasz-Balad. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  3. Hadasz-Ta’al. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  4. Elections in Israel March 2006. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  5. Aviad Glickman: Final election results in; no change. Jedi’ot Acharonot, 12 lutego 2009. [dostęp 2009-02-14]. (ang.).
  6. Wyniki. bechirot.gov.il. [dostęp 2019-04-12]. (hebr.).
  7. Elections. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-12]. (ang.).
  8. Final Election Results: Bennett Wiped Out; Netanyahu's Likud Gains One Seat. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-12]. (ang.).
  9. Political Parties & Platforms. [dostęp 2008-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 kwietnia 2006)]. (ang.).
  10. Zionism and Israel – Encyclopedic Dictionary. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  11. Manifest programowy Hadasz z 2006 roku. [dostęp 2008-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-09)]. (hebr.).
  12. Ninth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  13. Tenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  14. Eleventh Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  15. Twelfth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  16. Thirteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  17. Fourteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  18. Fifteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  19. Sixteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  20. Elections for the 17th Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  21. Eighteenth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  22. Nineteenth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  23. Twentieth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  24. Twenty-First Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  25. The Twenty-Second Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  26. The Twenty-Third Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  27. The Twenty-Fourth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]