Halina Winiarska

Halina Winiarska

Halina Winiarska (2015)
Imię i nazwisko	Halina Stanisława Kiszkis
Data i miejsce urodzenia	8 października 1933 Chrzanów
Data i miejsce śmierci	16 kwietnia 2022 Kowale
Zawód	aktorka, pedagog
Współmałżonek	Jerzy Kiszkis
Lata aktywności	1956–2005
Zespół artystyczny
Teatr Wybrzeże w Gdańsku (1966–2003)
Odznaczenia

Wizerunek Haliny Winiarskiej na muralu „Kobiety Wolności” w Gdańsku

Halina Winiarska, właśc. Halina Stanisława Kiszkis (ur. 8 października 1933 w Chrzanowie, zm. 16 kwietnia 2022 w Kowalach) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, pedagożka, działaczka opozycyjna.

Życiorys

Córka Władysława i Irmy. Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1957 zdała aktorski egzamin eksternistyczny. W latach 1956–1958 występowała w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, w latach 1958–1960 w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, w latach 1960–1963 w Lubuskim Teatrze im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze, w latach 1963–1966 w Teatrach Dramatycznych w Poznaniu. W latach 1966–2003 była aktorką Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Prowadziła pracę pedagogiczną w Teatrze Muzycznym w Gdyni, studium aktorskim przy Teatrze Wybrzeże oraz w Biskupim Seminarium Duchownym w Gdańsku i Liceum Jezuitów w Gdyni.

W latach 1961–1981 należała do SPATiF-ZASP, w tym w latach 1979–1981 była członkinią Zarządu Głównego.

W sierpniu 1980 z grupą trójmiejskich aktorów wsparła występami strajkujących w Stoczni Gdańskiej. We wrześniu 1980 wstąpiła do NSZZ „Solidarność”, w tym od listopada 1980 była przewodniczącą Komitetu Zakładowego. Od grudnia 1980 w Komitecie Obrony Więzionych za Przekonania.

13 grudnia 1981 została internowana i osadzona kolejno w Strzebielinku, Bydgoszczy-Fordonie i Gołdapi. Zwolniona 19 stycznia 1982. W latach 1982–1988 występowała podczas mszy za Ojczyznę w gdańskich kościołach. Współorganizowała Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. W latach 1986–1994 należała do Prymasowskiej Rady Społecznej. W sierpniu 1988 występowała dla strajkujących w Stoczni Gdańskiej i Porcie Gdańskim. W 1989 była członkinią Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Gdańsku.

Pochowana 23 kwietnia 2022 w Alei Zasłużonych gdańskiego Cmentarza Srebrzysko.

Filmografia

• 1971: Seksolatki − dyrektorka technikum hotelarskiego
• 1976: Zagrożenie − Maria Kamińska
• 1976: Blizna − żona Bednarza
• 1977: Granica − Biecka, matka Elżbiety
• 1979: Po drodze − Wanda Sierańska, kuzynka Barbary
• 1988: Jemioła − Zofia Wilkońska
• 1988: Dziewczyna z hotelu Excelsior − kierowniczka czytelni
• 1991: Odjazd − Augusta Baumler, matka Hildy
• 1993: Pora na czarownice − Witkowska, ciotka Joli
• 1995: Odjazd − Augusta Baumler, matka Hildy (odc. 2 i 3)
• 1995: Awantura o Basię − gospodyni nad morzem
• 1996: Awantura o Basię − gospodyni nad morzem (odc. 12 i 13)
• 1997: Cudze szczęście − sąsiadka
• 2001: Garderoba damska − Zofia Olszewska

Odznaczenia, nagrody, upamiętnienia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne osiągnięcia w pracy artystycznej” (1997)
• Krzyż Wolności i Solidarności (2013)
• Złoty Krzyż Zasługi (1973)
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1975)
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007)
• Order Stańczyka (1970)
• Odznaka Honorowa „Zasłużony Działacz Kultury” (1973)
• Odznaka „Za zasługi dla Ziemi Gdańskiej” (1976)
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki III stopnia za rolę Molly w spektaklu Ulisses według Jamesa Joyce’a w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1971);
• Nagroda marszałka województwa pomorskiego za całokształt twórczości aktorskiej z okazji 50-lecia pracy artystycznej (2003)
• Nagroda na I Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za role Eweliny Corelli w Człowieku z budki suflera Tadeusza Rittnera w reż. Marii Straszewskiej oraz Róży w Ocaleniu Ireny Kubickiej i Alicji Zatrybówny w reż. Marka Okopińskiego w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze (1961)
• Nagroda na II KST w Kaliszu za rolę Anżeliki w spektaklu Przedziwny kochanek Pierre’a Corneille’a w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze (1962)
• Nagroda na XI Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za rolę Damy w spektaklu Ostatnie dobranoc Armstronga Johna Ardena w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1969)
• Nagroda im. Iwo Galla (1971)
• Nagroda na XIII FTPP w Toruniu za rolę tytułową w spektaklu Maleńka Alicja Edwarda Albee w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1971)
• Nagroda na XV FTPP w Toruniu za rolę tytułową w przedstawieniu Helena Eurypidesa w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1973)
• Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za kreacje aktorskie w programach telewizyjnych (1974)
• Nagroda na XXV KST w Kaliszu za rolę Raniewskiej w spektaklu Wiśniowym sad Antona Czechowa w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1985)
• Nagroda jury na XXVIII FTPP za rolę Temidy w Prometeuszu Jerzego Andrzejewskiego w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku (1986)
• Złoty Wawrzyn Grzymały (1989)
• Nagroda aktorska I stopnia i Bursztynowy Pierścień Wikenhausera na XXIX OPTMF w Szczecinie za rolę Pastora w spektaklu Godzina kota Pera O. Enquista w reż. Krzysztofa Babickiego w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1994)
• Nagroda na V Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa teatry” w Sopocie za rolę Wandy w słuchowisku Ulica sieroca Mieczysława Abramowicza (2005)
• Pomorska Nagroda Artystyczna za wybitne zasługi dla pomorskiej kultury (2010)
• 2012 – Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”.
• 2003, 2007, 2013 – Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury
• 14 września 2020 – tytuł Honorowego obywatela Gdańska (wraz z mężem)
• W 2019 jej wizerunek znalazł się na muralu „Kobiety Wolności” na stacji PKM Strzyża w Gdańsku.

Bibliografia

• Halina Winiarska w bazie filmpolski.pl
• Halina Winiarska w bazie Filmweb
• Halina Winiarska-Kiszkis, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-10] .
• Halina Winiarska na culture.pl
• Encyklopedia Solidarności

Linki zewnętrzne

• Halina Winiarska w bazie IMDb (ang.)
• Halina Winiarska w bazie Filmweb
• Halina Winiarska w bazie filmpolski.pl
• Halina Winiarska-Kiszkis, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
• Halina Winiarska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”