Hioscyjamina
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C17H23NO3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
289,37 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży |
kategoria C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hioscyjamina, L-atropina – organiczny związek chemiczny, alkaloid tropanowy, enancjomer atropiny o konfiguracji S przy atomie 2 grupy fenylopropanianowej. Stosowany w medycynie w postaci chlorowodorku lub siarczanu, jednak o wiele rzadziej od racemicznej atropiny (od której ma silniejsze działanie).
Występowanie i działanie
[edytuj | edytuj kod]Hioscyjamina występuje w pokrzyku wilczej jagodzie, bieluniu dziędzierzawie i lulku czarnym, z których jest otrzymywana. Łatwo racemizuje do atropiny podczas suszenia części roślin. Jest antagonistą acetylocholiny w obrębie receptora M. Wykazuje następujące działania na organizm człowieka
- znosi wpływ nerwu błędnego na serce
- hamuje gruczoły wydzielnicze w przewodzie pokarmowym oraz gruczoły potowe i ślinowe
- rozszerza naczynia krwionośne skóry (uwalnianie histaminy)
- rozszerza źrenicę i podnosi ciśnienie śródgałkowe na długi okres, blokując receptory muskarynowe (dlatego nie może być stosowana w przypadkach jaskry)
- powoduje problemy z oddawaniem moczu.
W dawkach wyższych od terapeutycznych działa porażająco na obwodowy układ nerwowy oraz powoduje początkowo pobudzenie psychoruchowe, potem zmęczenie, zaczerwienienie skóry, tachykardię, przyspieszenie oddechu, dezorientację, niepokój, realistyczne omamy wzrokowe i słuchowe, stany delirium, śpiączkę. Jako odtrutkę podaje się pilokarpinę pobudzającą przywspółczulny układ nerwowy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Hyoscyamine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00424 (ang.).
- ↑ Botttomley, W, Mortimer, PI. The partition separation of tropane alkaloids. „Australian Journal of Chemistry”. 7 (2), s. 189–196, 1954. DOI: 10.1071/CH9540189.
- ↑ a b Hyoscyamine, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-12-08] (ang.).
- ↑ Hioscyjamina. [martwy link] The Chemical Database. Wydział Chemii Uniwersytetu w Akronie. [dostęp 2012-12-08]. (ang.).[niewiarygodne źródło?]
- ↑ S-Hiyosiyamin (nr 37021) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ a b Hioscyjamina, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).