Jan Hyc

Jan Hyc
	pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	30 marca 1895 ; Zakopane
Data i miejsce śmierci	12 maja 1976 ; Warszawa
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1945
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier ; Wojsko Polskie
Jednostki	Wyższa Szkoła Wojenna, 60 Pułk Piechoty; Sztab Główny; 51 Pułk Piechoty; DOK Nr I; Armia „Warszawa”
Stanowiska	dowódca batalionu; zastępca dowódcy pułku; szef wydziału; dowódca pułku piechoty; szef oddziału; kwatermistrz okręgu korpusu; kwatermistrz armii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa: kampania wrześniowa;
	Odznaczenia

Jan Hyc (ur. 30 marca 1895 w Zakopanem, zm. 12 maja 1976 w Warszawie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

3 września 1906 został uczniem cesarskiego i królewskiego Gimnazjum w Nowym Targu, uczelni państwowej z językiem wykładowym polskim. Przez cały okres nauki w gimnazjum był uczniem „chlubnie uzdolnionym”. W roku szkolnym 1910/1911 był skarbnikiem czytelni. W roku szkolnym 1911/1912 był przewodniczącym i skarbnikiem kółka ochrony zwierząt oraz przewodniczącym zarządu czytelni, a także przewodniczącym sekcji literatury staropolskiej kółka literackiego. 1 czerwca 1913 miało miejsce uroczyste ślubowanie nowotarskiej drużyny skautowej imienia Kazimierza Pułaskiego, której był drużynowym w stopniu harcmistrza. W tym samym gimnazjum zatrudniony był do 26 sierpnia 1913 na stanowisku zastępcy nauczyciela Ferdynand Zarzycki, przyszły generał brygady Wojska Polskiego. W roku szkolnym 1913/1914 był przewodniczącym kółka literackiego klasy VIII i autorem referatu „Komedia XIX w.” oraz przewodniczącym samorządu klasowego – „wójtem gminy klasy VIII”. W tym samym okresie kierowana przez niego drużyna skautowa liczyła czterdziestu jeden członków w pięciu zastępach. W dniach 8–10 czerwca 1914 złożył ustny egzamin maturalny. Gimnazjum ukończył z odznaczeniem. 25 sierpnia na czele nowotarskiej drużyny sokolej wymaszerował do Myślenic, a następnie do Krakowa^[1].

W czasie I wojny światowej walczył Legionach Polskich. Był oficerem 3 pułku piechoty Legionów. Dowodził plutonem w 11 (5) kompanii. 25 czerwca 1915 awansował na chorążego, a 1 listopada 1916 na podporucznika^[2].

2 stycznia 1920 został powołany do Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie, w charakterze słuchacza II Kursu. W kwietniu 1920 został skierowany na front. Od stycznia 1921 kontynuował naukę na I Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej^[3]. We wrześniu 1921, po ukończeniu kursu, pozostał w szkole na stanowisku asystenta. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 461. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[4]^[5]. Pełniąc służbę w Wyższej Szkole Wojennej pozostawał oficerem nadetatowym 30 pułku strzelców Kaniowskich^[6]. 23 stycznia 1928 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 51. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

W sierpniu 1929 został przeniesiony z Wyższej Szkoły Wojennej do 60 pułku piechoty Wielkopolskiej w Ostrowie Wielkopolskim na stanowisko dowódcy batalionu^[7]. W grudniu 1929 został przesunięty na stanowisko zastępcy dowódcy 60 pp^[8]. W październiku 1931 został przeniesiony do Oddziału IV Sztabu Głównego w Warszawie na stanowisko szefa wydziału^[9]^[10]. W czerwcu 1933 został przeniesiony ze Sztabu Głównego do 51 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Brzeżanach na stanowisko dowódcy pułku^[11].

18 października 1935 został wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału IV Sztabu Głównego w Warszawie. 5 sierpnia 1939 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko kwatermistrza.

W czasie kampanii wrześniowej był kolejno: kwatermistrzem Dowództwa Obrony Warszawy, kwatermistrzem Armii „Warszawy” i dowódcą Cytadeli. Podczas obrony Warszawy organizował dostawy amunicji artyleryjskiej z magazynów w Palmirach^[12]. Od jesieni 1939 do wiosny 1945 przebywał w niemieckiej niewoli, głównie w Oflagu VII A Murnau.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)^[13]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1926)^[14]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie: po raz 2 i 3 w 1922^[15])
Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[16]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)

Zobacz też

Przypisy

↑ Sprawozdanie dyrektora (...) 1907, s. 84. Sprawozdanie dyrektora (...) 1908, s. 36. Sprawozdanie dyrektora (...) 1908/09, s. 105. Sprawozdanie dyrektora (...) 1909/10, s. 88. Sprawozdanie dyrektora (...) 1910/11, s. 67, 78. Sprawozdanie dyrektora (...) 1911/12, s. 32–33, 42, 68. Sprawozdanie dyrektora (...) 1912/13, s. 50, 75. Sprawozdanie dyrektora (...) 1912/13, s. 32–33, 55, 60, 65, 75, 101. Sprawozdanie dyrektora (...) 1913/14, s. 5–6, 9. Na 287 uczniów uczęszczających w 1914 do c.k. Gimnazjum w Nowym Targu wstąpiło do Legionów Polskich 62 (21%), w tym szesnastu abiturientów z 1914.
↑ Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich (...), s. 19. Na liście figuruje jako Jan Chyc.
↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 28, 658.
↑ Rocznik oficerski 1923, s. 212, 404, 1499.
↑ Rocznik oficerski 1924, s. 197, 347, 1362.
↑ Rocznik oficerski 1928, s. 118, 168.
↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 sierpnia 1929 r., Nr 15, s. 291.
↑ Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 6.
↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 października 1931 r., Nr 7, s. 326.
↑ Rocznik oficerski 1932, s. 22, 421.
↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 28 czerwca 1933 r., Nr 8, s. 130.
↑ Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 21.
↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
↑ M.P. z 1926 r. nr 259, poz. 729 „za zasługi na polu wychowania i wyszkolenia żołnierza”.
↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314)
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia

Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
Sprawozdania dyrektora c.k. Gimnazjum w Nowym Targu za rok szkolny (...), Nowy Targ 1907–1914.
Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
Marian Koral, Płk dypl. w st. sp. Jan Hyc, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (77), Warszawa 1976, s. 331.

[1] Sprawozdanie dyrektora (...) 1907, s. 84. Sprawozdanie dyrektora (...) 1908, s. 36. Sprawozdanie dyrektora (...) 1908/09, s. 105. Sprawozdanie dyrektora (...) 1909/10, s. 88. Sprawozdanie dyrektora (...) 1910/11, s. 67, 78. Sprawozdanie dyrektora (...) 1911/12, s. 32–33, 42, 68. Sprawozdanie dyrektora (...) 1912/13, s. 50, 75. Sprawozdanie dyrektora (...) 1912/13, s. 32–33, 55, 60, 65, 75, 101. Sprawozdanie dyrektora (...) 1913/14, s. 5–6, 9. Na 287 uczniów uczęszczających w 1914 do c.k. Gimnazjum w Nowym Targu wstąpiło do Legionów Polskich 62 (21%), w tym szesnastu abiturientów z 1914.

[2] Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich (...), s. 19. Na liście figuruje jako Jan Chyc.

[3] Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 28, 658.

[4] Rocznik oficerski 1923, s. 212, 404, 1499.

[5] Rocznik oficerski 1924, s. 197, 347, 1362.

[6] Rocznik oficerski 1928, s. 118, 168.

[7] Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 sierpnia 1929 r., Nr 15, s. 291.

[8] Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 6.

[9] Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 października 1931 r., Nr 7, s. 326.

[10] Rocznik oficerski 1932, s. 22, 421.

[11] Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 28 czerwca 1933 r., Nr 8, s. 130.

[12] Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 21.

[13] M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.

[14] M.P. z 1926 r. nr 259, poz. 729 „za zasługi na polu wychowania i wyszkolenia żołnierza”.

[15] Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314)

[16] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]