Janusz Narzyński
Biskup senior | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 marca 1928 |
Data i miejsce śmierci |
14 marca 2020 |
Biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP | |
Okres sprawowania |
1975–1991 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Ordynacja |
6 maja 1956 |
Nominacja biskupia |
23 lutego 1975 |
Sakra biskupia |
6 kwietnia 1975 |
Data konsekracji |
6 kwietnia 1975 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Warszawa | ||||
Miejsce | |||||
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
|
Janusz Wojciech Narzyński (ur. 14 marca 1928 w Warszawie, zm. 14 marca 2020 tamże[1]) – duchowny luterański, w latach 1975–1991 Biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, w latach 1983–1986 prezes Polskiej Rady Ekumenicznej, obserwator podczas obrad Okrągłego Stołu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Teofila Narzyńskiego i Elżbiety z d. Orivol.
W latach 1949–1953 studiował na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego. 6 maja 1956 został ordynowany na duchownego przez biskupa Karola Kotulę. Do 1958 był wikariuszem parafii w Mrągowie, następnie jako stypendysta Światowej Federacji Luterańskiej studiował w Getyndze. Po powrocie do kraju był katechetą Parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie, zaś od 1965 był wikariuszem Biskupa Kościoła Andrzeja Wantuły[2].
23 lutego 1975 Kolegium Wyborcze Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce został wybrany biskupem Kościoła. 6 kwietnia 1975 został konsekrowany na biskupa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce; zastąpił na tym urzędzie ks. biskupa Andrzeja Wantułę. Od 22 marca 1983 do 18 grudnia 1986 był prezesem Polskiej Rady Ekumenicznej, zaś od 1986 wiceprezesem[2]. Promował pozytywy wizerunek władz PRL w kraju i za granicami. Po powstaniu „Solidarności” chwalił dokonania rządzących z 35-letniej perspektywy. Po wprowadzeniu stanu wojennego w imieniu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, a także wraz z ks. Witoldem Benedyktowiczem w imieniu Polskiej Rady Ekumenicznej, wyraził poparcie dla władz wojskowych[3].
Był jednym z trzech (obok ks. Bronisława Dembowskiego i ks. Alojzego Orszulika) obserwatorów kościelnych Obrad Okrągłego Stołu[4]. Status obserwatora kościelnego jako jedyny duchowny otrzymał z nominacji władz, co wynikało z wieloletniej harmonijnej współpracy z Urzędem do Spraw Wyznań[3]. W 1991 roku poprosił Synod Kościoła o przeniesienie go w stan spoczynku[5][6]. Uroczyste pożegnanie odbyło się 2 maja 1991 roku[2][6]. Dzień później odbyła się konsekracja nowego Biskupa Kościoła Jana Szarka.
Bp Janusz Narzyński był uważany za jednego z najwybitniejszych znawców historii i teologii Marcina Lutra oraz Reformacji w Polsce[2]. Stał na czele Komitetu Organizacyjnego całorocznych obchodów jubileuszu 500-lecia urodzin Lutra[3]. Od 1949 r. do 1993 r. pracownik naukowy Wydziału Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, a później Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Za działalność naukową i ekumeniczną Wydział Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu w Bratysławie (Słowacja) nadał mu tytuł doktora honoris causa[6].
Był w związku małżeńskim ze zmarłą w lipcu 2019 roku[7], Barbarą Enholc, magister teologii i do 2003 r. dyrektor Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego w Warszawie[6][8]. Jego bratem był zmarły w 2014 roku, wieloletni proboszcz ewangelickiej parafii w Bydgoszczy ks. Tadeusz Narzyński[9]. Trzecim z braci był malarz prof. Juliusz Narzyński (1934–2020)[10][11].
Zmarł 14 marca 2020. Został pochowany 18 marca 2020 na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie[12] (aleja A, grób 3)[13].
Ekumenizm
[edytuj | edytuj kod]W czasach PRL-u był krytycznie usposobiony do Kościoła katolickiego, a w czasach swej prezesury w PRE blokował dialog z katolikami. Po upadku komunizmu zmienił swój stosunek do Kościoła katolickiego, papieża zaczął nazywać Ojcem Świętym. Karol Karski przemianę tę nazwał „cudowną metamorfozą”[14].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarł bp Janusz Narzyński. luteranie.pl, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
- ↑ a b c d Janusz Narzyński, biografia (www.luteranie.pl)- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ a b c Ryszard Michalak: Polityka wyznaniowa państwa polskiego wobec mniejszości religijnych w latach 1945–1989. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 2014, s. 347, 348. ISBN 978-83-7842-124-5.
- ↑ "25 lat temu rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu"- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ Portal społeczności luterańskiej w Polsce- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ a b c d Biskup-Senior Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ Była dyrektor Towarzystwa Biblijnego nie żyje. ekumenia.pl. [dostęp 2019-07-19]. (pol.).
- ↑ Towarzystwo Biblijne w Polsce- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ Centrum Informacyjne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ Juliusz Narzyński – artysta malarz- [dostęp 10.02.2015]
- ↑ Zmarł prof. Juliusz Narzyński. asp.lodz.pl. [dostęp 2020-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-16)]. (pol.).
- ↑ Janusz Narzyński. wyborcza.pl, 20 marca 2020. [dostęp 2020-03-24].
- ↑ śp. Janusz Narzyński
- ↑ Karski 2012 ↓, s. 462.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Karol Karski: Polska Rada Ekumeniczna i jej uwikłanie w system komunistyczny. W: Kościoły chrześcijańskie w systemach totalitarnych. pod red. Jarosław Kłaczkow, Waldemar Rozynkowski. Toruń: 2012, s. 443-462. ISBN 978-83-7780-333-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Historia Domu Katechetycznego i Parafii w Wiśle Jaworniku – [dostęp 10.02.2015]
- Modlitwa o jedność, Niedziela, Tygodnik Katolicki – [dostęp 10.02.2015]
- Myśl protestancka. protestantyzm.media.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-24)]. – [dostęp 10.02.2015]
- Absolwenci Wydziału Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego
- Doktorzy honoris causa uczelni na Słowacji
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie
- Biskupi Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP
- Uczestnicy Okrągłego Stołu (strona kościelna)
- Urodzeni w 1928
- Wykładowcy Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
- Wykładowcy Wydziału Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego
- Zmarli w 2020