Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Raciborzu

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

nr rej. A/573/2019 z 07.11.2019 A/1671/19/48 z dnia 20.01.1948 oraz 17.12.1997
kościół parafialny
Państwo	Polska
Miejscowość	Racibórz
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Raciborzu
Wezwanie	Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
Historia Data rozpoczęcia budowy 1205 Data zakończenia budowy XV wiek
Dane świątyni Styl gotyk Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Liczba naw 1
Położenie na mapie Raciborza Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie Polski Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie województwa śląskiego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie powiatu raciborskiego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
50°05′28″N 18°13′14″E

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Raciborzu – rzymskokatolicki kościół parafialny w Raciborzu, w województwie śląskim. Należy do dekanatu Racibórz diecezji opolskiej. Mieści się przy ulicy Adama Mickiewicza. To tzw. kościół farny – najstarszy w Raciborzu.

Historia

Nawa główna

Prezbiterium z barokowym ołtarzem głównym

Jest to jeden z najstarszych kościołów parafialnych na Górnym Śląsku, jedyny, która zachował cechy typowe dla stylu wczesnogotyckiego. Według tradycji świątynia powstała w 1205 roku za rządów księcia Mieszka I Plątonogiego. Budowniczymi świątyni byli osiedlający się w Raciborzu przybysze z terenów Niderlandów – Flamandczycy i Walonowie. Pierwotny kościół w większości spłonął w 1300 roku, lecz szybko go odbudowano. Z tego okresu pochodzi nawa główna z gwiaździstymi sklepieniami we wschodniej części oraz prezbiterium z unikalnymi cechami wczesnego śląskiego gotyku.

W 1416 roku książę Jan II Żelazny przeniósł do niej z zamku kapitułę kolegiacką, przez co na stałe osiadli tutaj kanonicy raciborscy. Do południowej ściany prezbiterium dobudowano wówczas kapitularz i skarbiec. W 1654 roku prezbiterium wyposażono w okazałe stalle kanonickie, wzorowane na kunsztownych stallach kościoła mariackiego w Krakowie. Kanonikami przy raciborskiej farze było wielu proboszczów górnośląskich parafii. W 1810 roku władze pruskie zniosły kolegiatę, przejmując jej liczne dobra ziemskie. Odtąd kościół pełni funkcje największej raciborskiej parafii. W ciągu wieków ulegał zniszczeniom w wyniku wojen i pożarów, m.in.: w 1426 r., 1546 r., 1643 r., 1774, a szczególne zniszczenie przyniósł (w 1945 roku) koniec II wojny światowej.

Architektura i wyposażenie

Świątynia zachowała swoją pierwotną bryłę, zbudowaną w stylu gotyckim. We wnętrzu znajdują się gwiaździste sklepienia. Od strony południowej do prezbiterium jest dobudowany dawny kapitularz i skarbiec. W części prezbiterialnej jest umieszczony ołtarz główny w stylu barokowym zbudowany w latach 1656–1660 przez mistrza Salomona Steinhoffa z fundacji prałata Andrzeja Scodoniusa oraz Bractwa Literackiego. Znajdują się w nim obrazy przedstawiające koronację Najświętszej Maryi Panny z połowy XVII stulecia oraz Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny z 1890 roku namalowany przez Jana Bochenka. We wnękach między kolumnami ołtarza są umieszczone rzeźby świętych: Jana Chrzciciela, Jadwigi, Jana Ewangelisty,Elżbiety, Wacława, Sebastiana, Rocha i Floriana, natomiast w zakończeniu figura św. Marcelego – patrona Raciborza. Od zachodu do nawy świątyni jest dostawiona Kaplica Polska z XV wieku, pamiątka po zatargach między raciborzanami pochodzenia polskiego i niemieckiego. W niej umieszczona jest tablica, wykonana z piaskowca, ufundowana na pamiątkę pożaru miasta z 1574 roku. W lewej nawie bocznej znajduje się nagrobek w formie tumby prałata Marcina Jerzego Korrigera z 1715 roku oraz epitafium prepozyta opolskiego i proboszcza miejscowej parafii Andrzeja Floriana Scodoniusa (zmarłego w 1660 roku) ozdobione popiersiem i krucyfiksem.

Bibliografia

• Grzegorz Wawoczny: The Best of Racibórz (PL). Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, s. 16. ISBN 978-83-89802-54-5.