Kurt Schumacher

Kurt Schumacher
Data i miejsce urodzenia	13 października 1895 Chełmno
Przewodniczący Socjaldemokratycznej Partii Niemiec
Okres	od 1946 do 1952
Poprzednik	Hans Vogel
Następca	Erich Ollenhauer

Dom w Chełmnie, w którym urodził się Kurt Schumacher

Tablica na domu urodzenia Kurta Schumachera w Chełmnie

Kurt Schumacher (ur. 13 października 1895 w Chełmnie, zm. 20 sierpnia 1952 w Bonn) – niemiecki polityk, przywódca Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (1945–1952).

Życiorys

Uczęszczał do szkoły elementarnej, a następnie do Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Chełmnie (1905–1914). Z powodu wybuchu I wojny światowej zdał przyśpieszoną maturę i od razu został wysłany na przeszkolenie artyleryjskie do Łodzi. 2 grudnia 1914 pod Łodzią został ciężko ranny; amputowano mu rękę. Po zwolnieniu z armii podjął studia prawnicze. Wykładów słuchał w Berlinie, Halle i Lipsku, praktykę podjął w Sądzie Okręgowym w Chełmnie. Po wcieleniu Chełmna do Polski w 1920 przeniósł się z rodziną do Berlina, gdzie zatrudnił się w ministerstwie pracy jako pomocniczy pracownik naukowy. W 1918 dołączył do Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD). Został redaktorem politycznym lewicowej „Schwäbische Tagwach”. Z ramienia socjaldemokracji zasiadał w landtagu Wirtembergii (1924–1931). W 1930 został wybrany do Reichstagu stając się jednym z najmłodszych posłów SPD. Po dojściu Adolfa Hitlera do władzy SPD została zdelegalizowana, a Kurt Schumacher aresztowany 6 lipca 1933. Ponad 8 lat spędził w obozach koncentracyjnych: Heuberg, Ober Kuhberg i Dachau. W marcu 1943 ze względu na zły stan zdrowia i dzięki licznym staraniom rodziny został zwolniony.

Po II wojnie światowej wznowił działalność polityczną przystępując do odbudowy struktur SPD. Na zjeździe w Hanowerze w 1946 został wybrany liderem tej partii. W 1949 startował w wyborach na prezydenta i kanclerza RFN – przegrywając te ostatnie z Konradem Adenauerem jednym głosem. W swych licznych wystąpieniach parlamentarnych poruszał kwestie bezrobocia, systemu zabezpieczeń społecznych, pomocy finansowej dla byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Uważał również, że RFN ma moralny obowiązek zadośćuczynienia wobec Żydów. Ze spraw polityki zagranicznej na czoło wysuwał zagadnienie jedności Niemiec. Zmarł 20 sierpnia 1952 w Bonn, został pochowany w Hanowerze.

Bibliografia

• Nota biograficzna na stronie berlińskiej SPD (niem.)
• Curriculum vitae na stronie Domu Historii RFN (niem.)
• Chełmno: przewodnik red. Anna Grzeszna-Kozikowska, ISBN 83-914288-6-9.