Makak krabożerny
|
||
| Macaca fascicularis[1] | ||
| (Raffles, 1821) | ||
 |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | naczelne | |
| Podrząd | wyższe naczelne | |
| Nadrodzina | koczkodanowce | |
| Rodzina | koczkodanowate | |
| Rodzaj | makak | |
| Gatunek | makak krabożerny | |
| Synonimy | ||
|
||
| Podgatunki | ||
|
||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 |
||
| Zasięg występowania | ||
 |
||
Makak krabożerny[3], makak jawajski[4] (Macaca fascicularis) – gatunek małpy wąskonosej z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Gatunek inwazyjny[5].
Spis treści
Zasięg występowania[edytuj]
Azja Południowo-Wschodnia, od Zatoki Bengalskiej do Filipin.
Charakterystyka[edytuj]
Długość ciała, w zależności od podgatunku, od 38-55 cm, ogona 40-65 cm. Masa samców 5-9 kg, a samic 3-6 kg. Grzbiet oliwkowy lub brązowozielony, spód białoszary, ręce, nogi i ogon czarne. Prowadzi nadrzewny tryb życia. Potrafi pływać i nurkować. Żywi się głównie owocami, owadami, małżami i krabami. Zjada zarówno pokarmy zwierzęce, jak i roślinne.
Makaki jawajskie są zwierzętami socjalnymi, żyją w stadach od 5 do ponad 60 osobników. Po ciąży trwającej od 167-193 dni samica rodzi jedno młode, które po urodzeniu ma czarne futro i waży ok. 350 g.
Systematyka[edytuj]
Podgatunki[edytuj]
Wyróżnia się dziesięć podgatunków M. fascicularis[6][3]:
- M. fascicularis atriceps – koczkodan ciemnoczapeczkowy
- M. fascicularis aureus – koczkodan birmański
- M. fascicularis condorensis – koczkodan morski
- M. fascicularis fascicularis – makak krabożerny
- M. fascicularis fuscus – koczkodan wyspowy
- M. fascicularis karimondjawae – koczkodan tropikalny
- M. fascicularis lasiae – koczkodan samotny
- M. fascicularis philippinensis – koczkodan filipiński
- M. fascicularis tua – koczkodan przybrzeżny
- M. fascicularis umbrosus – koczkodan nikobarski
Ciekawostki[edytuj]
Makak jawajski był wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne w doświadczeniach, które doprowadziły do odkrycia szczepionki przeciw wirusowi choroby Heinego- Medina.
Przypisy
- ↑ Macaca fascicularis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ong, P. & Richardson, M. 2008, Macaca fascicularis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-08] (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 47. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 183, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ ISSG Database: List of all species
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Macaca fascicularis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-10-08]
Bibliografia[edytuj]
- Mały słownik zoologiczny: ssaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Macaca fascicularis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2 stycznia 2009]
