Miśnia

Miśnia

Meißen

Panorama miasta
Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia
Powiat	Miśnia
Zarządzający	Olaf Raschke↗
Powierzchnia	30,90 km²
Wysokość	106 m n.p.m.
Populacja (31 grudnia 2014) • liczba ludności • gęstość	27 273 883 os./km²
Nr kierunkowy	03521
Kod pocztowy	01662, 01665
Tablice rejestracyjne	MEI
Położenie na mapie Saksonii Miśnia
Położenie na mapie Niemiec Miśnia
51°10′N 13°29′E
Strona internetowa

Miśnia (niem. Meißen; górnołuż. Mišno; łac. Misena) – miasto powiatowe w południowo-wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, siedziba powiatu Miśnia. Leży nad Łabą, ok. 26 km od Drezna.

Miśnia słynie z produkcji wina oraz porcelany miśnieńskiej.

Historia

Miejscowość założona około 929 przez króla Henryka I, jako punkt oparcia na nowo podbitym terytorium słowiańskiego plemienia Glomitów (zob. → Gana). Pierwszy raz wzmiankowana w 968, była stolicą Marchii Miśnieńskiej i biskupstwa Miśni. Na skalistym wzgórzu znajdował się stojący do dziś zamek biskupi Albrechtsburg. U jego podnóża powstało podgrodzie i osada targowa, zamieszkane po części przez ludność słowiańską. Przez parę miesięcy w 1002 Miśnia należała do Polski pod panowaniem Bolesława I Chrobrego. W trakcie wojny polsko-niemieckiej w 1015 syn Bolesława i przyszły król Polski Mieszko oblegał miasto. Oblężenie zakończyło się niepowodzeniem na skutek przyboru wody na rzece Łabie. W 1046 w zjeździe w Miśni uczestniczyli książę polski Kazimierz I Odnowiciel i książę pomorski Siemomysł. Jesienią 1071 roku w Miśni miał miejsce zjazd z udziałem króla niemieckiego Henryka IV Salickiego, księcia polskiego Bolesława II Szczodrego i księcia czeskiego Wratysława II.

Miśnia w XVII wieku

W 1332 roku Miśnia otrzymała prawa miejskie. Biskupem Miśni w latach 1392–1398 był Jan Kietlicz. W 1410 roku zakończono budowę katedry. W 1416 lub 1417 w Miśni został spalony na stosie czeski husyta Mikołaj z Drezna. Od 1423 do 1464 Miśnia była stolicą Elektoratu Saksonii. W 1534 roku w katedrze w Miśni została pochowana Barbara Jagiellonka, córka króla Polski Kazimierza Jagiellończyka.

W XVI wieku Saksonia przeszła na luteranizm, ostatni biskup diecezji miśnieńskiej złożył urząd w 1581 r.

Na mocy dekretu króla Augusta II Mocnego z 23 stycznia 1710 założono w zamku Albrechtsburg Królewsko-Polską i Elektorsko-Saską Manufakturę Porcelany (niem.: Königlich-Polnische und Kurfürstlich-Sächsische Porzellan-Manufaktur) – pierwszą manufakturę porcelany w Europie.

W czasie wojny siedmioletniej 4 grudnia 1759 w bitwie pod Miśnią wojska austriackie odniosły zwycięstwo nad Prusakami. W 1790 roku do Miśni dotarło powstanie chłopskie w Saksonii.

Powódź w Miśni w 1845 r.

W 1806 roku Miśnia została częścią Królestwa Saksonii, połączonego w latach 1807–1815 unią z Księstwem Warszawskim.

W 1834 roku firma Ferd. Thürmer otworzyła tu pierwszą w Saksonii fabrykę fortepianów. Na terenie zakładu w 1999 otwarto muzeum pokazujące historię produkcji tych instrumentów w Miśni – pierwsze takie w Niemczech. W 1863 przeniesiono manufakturę porcelany z zamku Albrechtsburg do obecnej lokalizacji na osiedlu Triebischtal.

W 1871 Miśnia znalazła się w granicach zjednoczonych Niemiec. Na skutek porażki Niemiec w II wojnie światowej w 1945 Miśnia trafiła do radzieckiej strefy okupacyjnej, z której w 1949 utworzono Niemiecką Republikę Demokratyczną. Od 1990 w granicach Wolnego Kraju Saksonii Republiki Federalnej Niemiec.

Zabytki

Wzgórze Zamkowe, od lewej: zamek biskupi, katedra św. Jana i św. Donata, zamek Albrechtsburg

Słup dystansowy poczty polsko-saskiej z 1722 r., w tle zamek Albrechtsburg

Zabytki Starego Miasta:

• Wzgórze Zamkowe:
  • Katedra św. Jana i św. Donata (Dom zu Meißen) z XIII wieku
  • Zamek Albrechtsburg z XV wieku – pierwsza siedziba Królewsko-Polskiej i Elektorsko-Saskiej Manufaktury Porcelany
  • Zamek biskupi z lat 1476–1518 (przebudowany w 1912)
• Ratusz z lat 1472–1486
• Kościół św. Piotra i Pawła
• Kościół św. Afry
• Kościół Marii Panny z lat 1460–1520
• Dom Prałata z ok. 1509 r. (późnogotycki)
• Stary Browar z XV w. (przebudowany w XVI w. w stylu renesansowym)
• Spichlerz z 1542 r. (przebudowany w 1897 na mieszkania)
• Teatr Miejski z lat 1545–1547 (renesansowy, później przebudowywany)
• Kamienice w stylach renesansowym i barokowym
• Gimnazjum św. Afry z lat 1876–1879
• Kamienica przy Placu Henryka 7 (Heinrichsplatz 7) z ok. 1900 r. przyozdobiona XVI-wiecznymi detalami: herbami Hesji, Polski i Saksonii

Zabytki w innych częściach miasta:

• polsko-saski pocztowy słup dystansowy z 1722 r.
• manufaktura porcelany miśnieńskiej
• Zamek Siebeneichen z XVII wieku
• kościół katolicki pw. św. Benona z lat 1885–1887 (neogotycki)

Klimat (1979-2013)

Średnia temperatura i opady dla Miśni

Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Rekordy maksymalnej temperatury [°C]	15.4	18.9	21.9	29.3	31.3	35.6	36.9	37.4	30.5	26.9	19.7	16.0	37,4
Średnie temperatury w dzień [°C]	2,7	3,8	8,3	13,5	18,9	21,5	23,8	23,7	19,0	13,9	7,4	4,0	13,4
Średnie dobowe temperatury [°C]	0,0	0,6	4,3	8,6	13,5	16,3	18,4	18,1	14,0	9,5	4,4	1,4	9,1
Średnie temperatury w nocy [°C]	-2,8	-2,5	0,7	3,7	8,0	11,2	13,2	13,1	9,8	5,8	1,7	-1,1	5,1
Rekordy minimalnej temperatury [°C]	-24.5	-21.5	-13.6	-6.5	-2.9	1.8	6.4	4.2	1.3	-6.2	-13.3	-21.7	−24,5
Opady [mm]	45	35	45	42	58	64	83	76	51	41	52	52	643
Średnia liczba dni z opadami	11	9	10	9	10	11	12	11	9	8	10	11	121
Źródło: Na podstawie 35-lecia 1979-2013

Współpraca

• Arita, Japonia
• Fellbach, Badenia-Wirtembergia
• Korfu, Grecja
• Litomierzyce, Czechy
• Provo, Stany Zjednoczone
• Vitry-sur-Seine, Francja
• Legnica, Polska

Galeria

• 
  Kamienica przy Placu Henryka 7
• 
  Naczynie z miśnieńskiej porcelany
• 
  Południowa pierzeja Rynku
• 
  Ratusz
• 
  Kamienice przy Małym Rynku
• 
  Kamienice przy ulicy Lipskiej
• 
  Kamienice przy Placu Teatralnym
• 
  Plac katedralny
• 
  Teatr miejski
• 
  Mosty drogowy i kolejowy na Łabie
• 
  Kościół św. Piotra i Pawła
• 
  Kościół św. Afry
• 
  Gimnazjum św. Afry
• 
  Dworzec kolejowy

Zobacz też

• Meißen