Mieczysław Biernacki (matematyk)
Data i miejsce urodzenia |
30 marca 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 listopada 1959 |
profesor nauk matematycznych | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1928 |
Profesura |
1937 |
Polska Akademia Umiejętności | |
Status |
członek krajowy czynny |
Uczelnia |
Uniwersytet Wileński |
Odznaczenia | |
Mieczysław Kwiryn Biernacki (ur. 30 marca 1891 w Lublinie, zm. 21 listopada 1959 tamże) – polski matematyk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził w rodzinie Mieczysława Józefa, lekarza, i Zofii Anny z Weysflogów. Miał brata Andrzeja Piotra, lekarza internistę, hematologa, męża Grażyny Bacewicz[1][2]. Ukończył w 1909 Szkołę Filologiczną im. Stanisława Staszica w Lublinie i podjął studia chemiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1911 został wydalony z uczelni za udział w studenckiej akcji protestacyjnej przeciwko wykładom ks. Kazimierza Zimmermanna[3]. Studia kontynuował na paryskiej Sorbonie[4]. W latach 1914–1920 walczył najpierw jako ochotnik w armii francuskiej, a następnie w szeregach armii gen. Józefa Hallera[1]. W czasie walk ranny i zatruty gazem[4].
Po wojnie powrócił do Polski. W 1923 ukończył na poziomie studiów licencjackich studia matematyczne na Sorbonie w Paryżu, gdzie w maju 1928 uzyskał stopień doktora nauk matematycznych[4] na podstawie rozprawy Sur les équations algébriques contenant des paramètres arbitraires przygotowanej pod kierunkiem prof. Pawła Montela[3].
Na uniwersytecie w Wilnie był przez rok starszym asystentem. Od listopada 1929 pracował w Poznaniu jako profesor nadzwyczajny matematyki i kierował aż do wybuchu wojny II Katedrą Matematyki. W 1937 został profesorem zwyczajnym[4].
Podczas okupacji przebywa w Lublinie i udzielał tam lekcji matematyki, a po wyzwoleniu pozostał w mieście na stałe. Uczestniczył w tworzeniu UMCS w Lublinie, w którym w grudniu 1944 objął kierownictwo Katedry Matematyki[4].
Od 1946 był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, a od 1949 pracownikiem Instytutu Matematyki PAU[4]. Należał także m.in. do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Polskiego Towarzystwa Matematycznego (1937–1938 i 1948–1951 wiceprezes).
W swych pracach zajmował się analizą matematyczną i geometrią. Opublikował 87 prac naukowych, w tym 2–tomowy podręcznik geometrii różniczkowej[4].
Zmarł w Lublinie 21 listopada 1959 i tam został pochowany[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[5]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1954)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi (22 lipca 1950)[7]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (14 stycznia 1955)[8]
- Krzyż Oficerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1936)
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda im. Stefana Banacha (1947)[9]
- Państwowa Nagroda Naukowa II stopnia w dziedzinie nauk matematyczno-przyrodniczych za całość, dotychczasowej pracy w dziedzinie matematyki, a w szczególności za dorobek powojenny (1950)[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Biernacki Andrzej Piotr, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-08-24] .
- ↑ Mieczysław Kwiryn Biernacki z Giżyc h. Poraj M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-08-24].
- ↑ a b Matematycy i Informatycy Podkarpacia | Portal wiedzy i nauki [online], mip.ur.edu.pl [dostęp 2024-08-23] .
- ↑ a b c d e f g h Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 56.
- ↑ Roman Duda: Matematycy XIX i XX wieku związani z Polską. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012, s. 77. ISBN 978-83-229-3316-9.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 85, poz. 1021 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 14 stycznia 1955 r. nr 0/126 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.
- ↑ II. Laureaci Nagrody im. Stefana Banacha Polskiego Towarzystwa Matematycznego [online], Wortal Stefana Banacha [dostęp 2021-01-03] .
- ↑ Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 2, 6 sierpnia 1950. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 2024-08-23].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 56–57. ISBN 83-01-02722-3.
- Roman Duda: Matematycy XIX i XX wieku związani z Polską. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012, s. 76-78. ISBN 978-83-229-3316-9.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Biernaccy herbu Poraj
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Matematycznego
- Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności
- Laureaci Nagrody im. Stefana Banacha
- Ludzie urodzeni w Lublinie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie
- Polacy – Oficerowie Legii Honorowej
- Polscy matematycy XX wieku
- Polscy twórcy podręczników matematyki
- Urodzeni w 1891
- Wykładowcy Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Zmarli w 1959