Nikołaj Łosski
Państwo działania |
Imperium Rosyjskie (1870—1917) |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Alma Mater | |
profesor | |
Uczelnia |
Instytut Teologii Prawosławnej św. Sergiusza z Radoneża w Paryżu |
Okres zatrudn. |
1945-1946 |
Nikołaj Onufrijewicz Łosski (ros. Николай Онуфриевич Лосский; ur. 24 listopada?/6 grudnia 1870 w Krasławie koło Dyneburga, ówczesna gubernia witebska, zm. 24 stycznia 1965 w Paryżu) – filozof rosyjski.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ojcem był zrusyfikowany Polak Onufrij Łosski, natomiast matką była Polka Adelajda Przyłęcka. Onufrij Łosski był wyznania prawosławnego, a Adelajda Przyłęcka – katolickiego. Studiował filozofię u Windelbanda i Wundta. W roku 1891 wstąpił na Uniwersytet Petersburski, który ukończył w 1898 roku. Od 1900 pracował na tejże uczelni zdobywając w 1916 tytuł profesora[1]. Od 1922 roku na emigracji, został wydalony z Rosji Radzieckiej. Na zaproszenie Tomáša Masaryka zamieszkał w Czechosłowacji. Wykładał na uniwersytetach Pragi (1922-1942), Bratysławy (1942-1945) i Brna[1]. Po ostatniej wojnie światowej przenósł się do Francji, a w roku 1946 do USA, w 1951 otrzymał obywatelstwo amerykańskie.
W latach 1947–1950 profesor rosyjskiej Akademii Teologicznej w Nowym Jorku. W filozofii łączył elementy platonizmu, monadologii Leibniza, intuicjonizmu Bergsona i mistycyzmu Władimira Sołowjowa. Łosski rozwinął koncepcję filozoficzną zwaną przez siebie intuicjonizmem.
Jego nazwisko zostało przywołane w encyklice "Fides et ratio" Jana Pawła II (1998).
Jego syn Władimir Łosski był rosyjskim teologiem prawosławia i podobnie jak ojciec filozofem.
Główne prace
[edytuj | edytuj kod]- "Obosnowanije intuitiwizma" (1906)
- "Intellectual Intuition and Ideal Being" (1934)
- "Bóg a zło świata" (1941)
- "Podstawy absolutnego dobra" (1949)
- "Dostojewski i jego chrześcijański światopogląd"
- Polskie przekłady
- Mikołaj Łosski: Historia filozofii rosyjskiej. Przełożył: Henryk Paprocki. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2000, seria: Daimonion. ISBN 83-88524-00-3.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Гайденко 2001 ↓, s. 457.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Grzegorz Przebinda, Józef Smaga, Leksykon. Kto jest kim w Rosji po 1917 roku, wyd. ZNAK, Kraków 2000, ISBN 83-7006-868-5
- Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962-1969)
- П. П. Гайденко: Интуитивизм и иерархический персонализм Н. О. Лосского. W: История русской философии. Редкол.: М.А. Маслин и др.. Москва: Республика, 2001, s. 456-470, seria: Учеб. для вузов. ISBN 5-250-01811-4.
- ISNI: 0000000108798668
- VIAF: 24696091
- LCCN: n81128531
- GND: 118729144
- LIBRIS: c9prmkbw34hw3tz
- BnF: 11333026v
- SUDOC: 068666675
- NLA: 35571250
- NKC: jz6701276
- RSL: 000081477
- BNE: XX1107223
- NTA: 070499926
- BIBSYS: 90673242
- CiNii: DA06276059
- Open Library: OL52835A
- PLWABN: 9810583841205606
- NUKAT: n96215753
- J9U: 987007271746905171
- LNB: 000055146
- NSK: 000091091
- CONOR: 71411555
- ΕΒΕ: 161638
- LIH: LNB:V*132719;=BJ