Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie
 UE EUFOR Tchad/RCA (do 2009) ONZ MINURCAT (od 2009)
| |
 Czad | |
| Historia | |
| Państwa wystawiające | |
|---|---|
| Państwa mandatowe | |
| Decyzja o użyciu |
30 stycznia 2008 |
| Rozpoczęcie misji |
30 lipca 2008 |
| Zakończenie misji |
9 grudnia 2009 |
| Liczba zmian |
3 |
| Dowódcy | |
| Pierwszej zmiany | |
| Ostatniej zmiany |
ppłk Arkadiusz Widła |
| Konflikt zbrojny | |
| Konflikt czadyjsko-sudański | |
| Organizacja | |
| Typ |
operacyjny |
| Podporządkowanie |
|
| Skład |
Kompanie: 2 manewrowe, inżynieryjna, logistyczna, NSE, Grupa Lotnicza (do 2009) |
| Liczebność |
ok. 400 żołnierzy (EUFOR) |
| Dyslokacja | |
Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie (PKW Czad) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP, przeznaczony do zapewnienia bezpieczeństwa działaniom humanitarnym na rzecz uchodźców z Darfuru w latach 2008–2009.
PKW Czad na przestrzeni lat nosił następujące oficjalne nazwy:
- 2008–2009: Polski Kontyngent Wojskowy w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Czadu i Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUFOR),
- 2009: Polski Kontyngent Wojskowy w Misji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Republice Czadu i Republice Środkowoafrykańskiej (PKW MINURCAT).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pod koniec 2007 ONZ upoważniła Unię Europejską do utworzenia w Czadzie własnej misji wojskowej, mającej wspierać MINURCAT w pomocy uchodźcom z pogrążonego w wojnie Darfuru. Misja EUFOR Tchad/RCA oficjalnie działalność rozpoczęła 15 marca 2008, z mandatem na okres jednego roku[1]. Koszty udziału swoich sił pokrywały samodzielnie państwa członkowskie[1]. Wśród zaproszonych państw do współtworzenia misji znalazła się Polska. Minister obrony narodowej podpisał decyzję nr 538/MON w sprawie przygotowania Polskiego Kontyngentu Wojskowego 23 listopada 2007 roku, po czym na wniosek Rady Ministrów, Prezydent RP podpisał 30 stycznia 2008 roku postanowienie o użyciu PKW[1]. Początkowo planowano wysłać tylko kompanię manewrową, ale po prośbach rządu francuskiego (Francja była głównym organizatorem EUFOR) zdecydowano, że w Czadzie znajdą się dwie kompanie manewrowe ze wsparciem inżynieryjnym i logistycznym, na bazie których zostanie utworzony Wielonarodowy Batalion Północ (MNB-N), stacjonujący w FOB Iribia. Wraz z PKW tworzyły go plutony: francuski łączności i chorwacki manewrowy.
Zgrywanie w Polsce całości PKW Czad rozpoczęto 18 lutego 2008 roku[1]. Inżynieryjna Grupa Przygotowawcza (IGP) w składzie 75 żołnierzy pod dowództwem ppłk. Marka Grygi wyleciała do Czadu jako pierwsza 17-22 kwietnia[2]. Po krótkim czasie wraz z Francuzami rozpoczęła budowę bazy w Iribie[2]. Stanowiło to duże wyzwanie do polskich żołnierzy, bo do tamtej pory nie spoczywała na nich tak duża odpowiedzialność za budowę i zabezpieczenie logistyczne na zajmowanym terenie. Nawiązano też dobre kontakty z miejscową ludnością oraz zlecono wykonanie ujęcia wody dla celów technicznych[1]. Reszta kontyngentu, wraz z trzema śmigłowcami Mi-17 Grupy Lotniczej przybywała od końca lipca. Do kontyngentu przydzielono też 16 transporterów opancerzonych KTO Rosomak (bez dodatkowego opancerzenia), z tego 8 w podstawowej wersji bojowej, 2 ewakuacji medycznej i 6 specjalnie zaadaptowanych logistycznych z odkrytą małą obrotnicą dla karabinu maszynowego lub granatnika automatycznego[3]. Od lipca PKW miał przejąć od żołnierzy irlandzkich zadania konwojowe i ochrony bazy[2]. IGP do kraju wróciła na początku września, wtedy też do Iriby przybyła reszta kontyngentu i rozpoczął on działania operacyjne. Polegały one na:
- kontrolowaniu terenu wokół FOB Iriba
- współpracy z ludnością cywilną i władzami lokalnymi
- zabezpieczaniu konwojów humanitarnych
- zapewnieniu bezpieczeństwa pracownikom organizacji humanitarnych oraz siłom pokojowym
Początkowe obawy, dotyczące ciężkich warunków Polaków, a nawet walk z rebeliantami[4], ostatecznie się nie sprawdziły. Pierwsze dwie zmiany PKW bardzo dobrze poradziły sobie w niesprzyjającym terenie, zaś poza incydentem z czerwca, kiedy to partyzanci dokonali długiego rajdu na północ od rozbudowywanej FOB Iriba do Sudanu[5], na terenie Czadu utrzymywał się względny spokój. 30 czerwca 2008 przygotowano bazę Iribia na przyjęcie polskiego kontyngentu, który jest częścią misji Unii Europejskiej w Czadzie[6].
Ostatecznie 15 września 2008 polski kontyngent osiągnął pełną gotowość bojową w Czadzie. Polscy żołnierze znaleźli się pod dowództwem generała Jean Philippe Ganascia, dowódcy sił EUFOR w Czadzie. Polski kontyngent liczył 400 żołnierzy i po Francji (2 tys. żołnierzy) był najliczniejszy na misji EUFOR w Czadzie[7].
15 marca 2009 EUFOR Tchad/RCA oficjalnie zakończył swoją misję i Wielonarodowy Batalion Północ jako dowództwo Sektora Północnego przeszło pod kontrolę MINURCAT. Faktycznie oznaczało to tylko zmianę nazwy i przyjęcie błękitnych zamiast lazurowych beretów. Druga, ostatnia zmiana MINURCAT (a trzecia całego PKW), mniejsza o Grupę Lotniczą, gotowość osiągnęła w maju. Podczas służby pod flagą ONZ kontynuowała dotychczasowe działania, mimo to w rejonie misji sytuacja stawała się coraz trudniejsza.
6 grudnia 2009, w związku z wycofywaniem polskich wojsk z misji oenzetowskich, PKW Czad zakończył działalność i przekazał obowiązki MONBAT-owi - batalionowi mongolskiemu[8]. Uroczystość przekazania obowiązków wojskom mongolskim odbyły się 9 grudnia w bazie North Star nieopodal miejscowości Iriba, około 1000 kilometrów od stolicy kraju, Ndżameny[9].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
| Formacja | I zmiana EUFOR 30 VII 2008 – 29 XI 2008 |
II zmiana EUFOR I zmiana MINURCAT 29 XI 2008 – 18 V 2009 |
II zmiana MINURCAT 18 V 2009 – 6 XII 2009 |
|---|---|---|---|
| Dowództwo i sztab PKW | płk Wojciech Kucharski | płk Maciej Siudak | ppłk Arkadiusz Widła |
| 1 kompania manewrowa | 10 Brygada Kawalerii Pancernej | 10 Brygada Kawalerii Pancernej | 1 Batalion Rozpoznawczy |
| 2 kompania manewrowa | OS ŻW Gliwice | OS ŻW Gliwice | OS ŻW Gliwice |
| Kompania inżynieryjna | 1 Brygada Saperów | 2 Brygada Saperów | 5 Pułk Inżynieryjny |
| Kompania logistyczna | 1 Brygada Logistyczna | 10 Brygada Logistyczna | 10 Brygada Logistyczna |
| Narodowy Element Wsparcia | 10 Brygada Logistyczna | 10 Brygada Logistyczna | 10 Brygada Logistyczna |
| Grupa Lotnicza | 25 Brygada Kawalerii Powietrznej | 25 Brygada Kawalerii Powietrznej | nie wystawiono |
| Liczebność | 400 | 400 | 330 |
Żołnierze[edytuj | edytuj kod]
Odznaczenia za udział w kontyngencie[edytuj | edytuj kod]
-
Baretka pamiątkowego odznaczenia Gwiazdy Czadu ustanowionego 12 lutego 2010 -
Baretka Medalu ESDP za misję EUFOR Tchad/RCA -
Baretka Medalu ONZ za misję MINURCAT
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Sitarski 2008 ↓, s. 59.
- ↑ a b c Sitarski 2008 ↓, s. 62.
- ↑ Andrzej Kiński. Nowe Rosomaki do Czadu i Afganistanu. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 5/2008, s. 11-12, maj 2008. Magnum-X.
- ↑ Izabela Leszczyńska, Nasi żołnierze jadą do piekła [online], dziennik.pl, 21 kwietnia 2008 [dostęp 2009-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-01] (pol.).
- ↑ Bogusław Pacek, Koniec EUFOR, początek MINURCAT [online], Altair, marzec 2009 [dostęp 2009-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-16] (pol.).
- ↑ Dariusz Materniak, Polska-Czad / Polska baza gotowa na przyjęcie żołnierzy [online], psz.pl, 30 czerwca 2008 (pol.).
- ↑ Dariusz Materniak, PKW Czad gotowy do działań [online], psz.pl, 16 września 2008 [dostęp 2008-12-16] (pol.).
- ↑ Sławomir Ratyński, Przekazanie Gueredy [online], wp.mil.pl, 2 listopada 2009 [dostęp 2010-04-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] (pol.).
- ↑ Wyjeżdżamy z Czadu. Zastąpi nas Mongolia [online], dziennik.pl, 6 grudnia 2009 [dostęp 2009-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-08] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona PKW Czad [online] [dostęp 2009-09-09] [zarchiwizowane z adresu 2008-07-11] (pol.).
- Michał Sitarski. Polacy w Czadzie. „Nowa Technika Wojskowa”. 8/2008, s. 58-62, sierpień 2008. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1230-1655.