Wojsko Polskie w operacjach pokojowych

Wojsko Polskie w operacjach pokojowych uczestniczy od 1953 roku. Przez 70 lat Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a następnie Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, zaangażowały ponad 115 tysięcy żołnierzy i pracowników wojska w około 90 operacjach obserwacyjnych, pokojowych i stabilizacyjnych w ramach sił i misji Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, Unii Europejskiej i doraźnych (ad hoc) koalicji międzynarodowych.
Zobacz też:Misje i operacje w ujęciu chronologicznym
[edytuj | edytuj kod]Legenda: – kontyngent operacyjny,
– kontyngent szkoleniowy/doradczy,
– Obserwatorzy międzynarodowi,
– Oficerowie doradczy bez kontyngentu
Stan na 12 października 2024 roku. W części przypadków liczby przybliżone[a][b].
- Ż – Żołnierze i pracownicy wojska w ramach kontyngentu wojskowego lub dowództwa danej misji lub operacji,
- O – obserwatorzy wojskowi i personel w ramach komisji międzynarodowej.
Trwające:
Czas trwania | Operacja lub misja | Stan osobowy | Polegli | Kontyngent | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Najwyższy | Obecny | |||||||||
Początek | Koniec | Organizator | Misja/operacja | Państwa | Ż | O | Ż | O | ||
1953[c] | trwa | NNSC Neutral Nations Supervisory Commission |
![]() ![]() |
300 | 3 | 3 | ||||
1991 | trwa | ![]() |
MINURSO United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara |
![]() |
5 | 1 | PKW Sahara Zachodnia | |||
1992[d] | trwa | ![]() |
UNIFIL United Nations Interim Force in Lebanon |
![]() |
630 | 200 | 7 | PKW Liban | ||
1999 | trwa | ![]() |
KFOR Kosovo Force |
![]() |
800 | 250 | 4 | PKW Kosowo | ||
1999 | trwa | ![]() |
UNMIK United Nations Interim Administration Mission in Kosovo |
![]() |
1 | 1 | ||||
2004 | trwa | ![]() |
EUFOR Althea European Union Force in Bosnia and Hercegovina |
![]() |
200 | 50 | 2 | PKW Bośnia | ||
2008 | trwa | ![]() |
EUMM Gruzja European Union Monitoring Mission in Georgia |
![]() |
15 | 5 | GO SZ RP | |||
2009 | trwa | ![]() |
EUNAVFOR Atalanta European Union Naval Force Somalia – Operation Atalanta |
![]() ![]() (Morze Arabskie) |
2 | 2 | ||||
2010 | trwa | ![]() |
MONUSCO United Nations Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo |
![]() |
3 | 2 | ||||
2016 | trwa | ![]() |
EUTM RCA European Union Training Mission in Central African Republic |
![]() |
2 | 2 | PKW Republika Środkowoafrykańska | |||
2016 | trwa | ![]() |
Inherent Resolve | ![]() ![]() ![]() |
280 | 170 | PKW Irak PKW Kuwejt | |||
2017 | trwa | ![]() |
NATO eFP NATO enhanced Forward Presence |
![]() |
170 | 170 | 1 | PKW Łotwa | ||
2017 | trwa | ![]() |
NATO tFP NATO tailored Forward Presence |
![]() |
230 | 230 | PKW Rumunia | |||
2018 | trwa | ![]() |
NMI NATO Mission in Iraq |
![]() |
100 | 100 | PKW Irak | |||
2020 | trwa | ![]() |
EUNAVFOR MED Irini European Union Naval Force Mediterranean – Operation Irini |
![]() (Morze Śródziemne) |
60 | 60 | PKW EU Irini | |||
2020 | trwa | ![]() |
UNTSO United Nations Truce Supervision Organization |
![]() ![]() ![]() |
3 | 3 | ||||
2021 | trwa | ![]() |
TAMT Tailored Assurance Measures for Turkey |
![]() (Morze Śródziemne) |
60 | 60 | PKW Turcja | |||
2022 | trwa | ![]() |
EUMAM Ukraine European Union Military Assistance Mission Ukraine |
![]() ( ![]() |
? | ? | ||||
2024 | trwa | ![]() |
Air Policing | ![]() |
10 | 10 | PKW Słowacja |
Zakończone:
Czas trwania | Operacja lub misja | Stan osobowy | Polegli | Kontyngent | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Najwyższy | ||||||||
Początek | Koniec | Organizator | Misja/operacja | Państwa | Ż | O | ||
1953 | 1956[e] | ![]() |
Szpital Polskiego Czerwonego Krzyża w Korei Północnej | ![]() |
60 | Szpital PCK | ||
1954 | 1975 | ICSC International Commission for Supervision and Control |
![]() ![]() ![]() |
214 | ||||
1968 | 1970 | OTN Observer Team in Nigeria |
![]() |
3 | ||||
1973 | 1975 | ICCS International Commission of Control and Supervision |
![]() |
187 | ||||
1973 | 1979 | ![]() |
UNEF II United Nations Emergency Force II |
![]() |
1030 | 9 | PWJS | |
1974 | 2010 | ![]() |
UNDOF United Nations Disengagement Observer Force |
![]() |
360 | 9 | PKW Syria | |
1985 | 1987 | ![]() ![]() |
Tesfa | ![]() |
26 | PLEPE | ||
1988 | 1990 | ![]() |
UNGOMAP United Nations Good Offices Mission in Afghanistan and Pakistan |
![]() ![]() |
4 | |||
1988 | 1990 | ![]() |
UNIIMOG United Nations Iran-Iraq Military Observer Group |
![]() ![]() |
15 | |||
1989 | 1990 | ![]() |
UNTAG United Nations Transition Assistance Group |
![]() |
350 | 20 | 3 | PKW Namibia |
1990 | 1991 | ![]() |
OSGAP Office of the Secretary General in Afghanistan |
![]() |
1 | |||
1990 | 1991 | ![]() |
Desert Shield→Desert Storm | ![]() |
320 | PKW Zatoka Perska | ||
1991 | 1992 | ![]() |
UNAMIC United Nations Advance Mission in Cambodia |
![]() |
2 | |||
1991 | 2003 | ![]() |
UNIKOM United Nations Iraq-Kuwait Observation Mission |
![]() |
7 | |||
1991 | 1993[f] | ![]() |
UNGCI United Nations Guards Contingent in Iraq |
![]() |
32 | |||
1991 | 1994 | OBWE[g] | CSCE special missions in former Yugoslavia | ![]() ![]() ![]() ![]() |
1 | |||
1992 | 1998 | ![]() |
UNSCOM United Nations Special Commission |
![]() |
2 | |||
1992 | 1995 | ![]() |
UNPROFOR United Nations Protection Force |
![]() ![]() ![]() |
1200 | 30 | 6 | PKW Chorwacja |
1992 | 1993 | ![]() |
UNTAC United Nations Transitional Authority in Cambodia |
![]() |
700 | 15 | 5 | PKW Kambodża |
1992 | 1993 | OBWE[g] | CSCE special mission to Nagorno-Karabakh | ![]() |
1 | |||
1992 | 2008 | OBWE[g] | OSCE Mission to Georgia | ![]() |
1 | |||
1993 | 1995 | ![]() |
UNAMIR United Nations Assistance Mission for Rwanda |
![]() |
5 | |||
1993 | 1994 | ![]() |
UNOMIL United Nations Observer Mission in Liberia |
![]() |
2 | |||
1993 | 1994 | ![]() |
UNMLT United Nations Military Leason Team |
![]() |
2 | |||
1994 | 2009 | ![]() |
UNOMIG United Nations Observer Mission in Georgia |
![]() |
5 | |||
1994 | 2000 | ![]() |
ECMM European Community Monitoring Mission |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
2 | |||
1994 | 1995 | ![]() |
Uphold Democracy | ![]() |
56[h] | PKW Haiti | ||
1995 | 1995 | ![]() |
UNCRO United Nations Confidence Restoration Operation |
![]() |
1050 | 20 | 1 | PKW Chorwacja |
1995 | 1997 | ![]() |
UNAVEM III United Nations Angola Verification Mission III |
![]() |
7 | |||
1995 | 2000 | ![]() |
UNMOT United Nations Mission of Observers in Tajikistan |
![]() |
4 | 1 | ||
1996 | 1996 | ![]() |
IFOR Implementation Force |
![]() |
670 | 1 | PKW Bośnia | |
1996 | 2002 | ![]() |
UNMIBH United Nations Mission in Bosnia and Herzegovina |
![]() |
1 | |||
1996 | 2002 | ![]() |
UNMOP United Nations Mission of Observers in Prevlaka |
![]() |
1 | |||
1996 | 1999 | ![]() |
UNPREDEP United Nations Preventive Deployment Force |
![]() |
2 | |||
1996 | 1998 | ![]() |
UNTAES United Nations Transitional Authority in Eastern Slavonia, Baranja and Western Sirmium |
![]() |
53[h] | 10 | ||
1996 | 2000 | OBWE | OSCE Mission to Croatia | ![]() |
2 | |||
1996 | 1999 | OBWE | OSCE Mission to Latvia | ![]() |
1 | |||
1996 | 2004 | ![]() |
SFOR Stabilisation Force |
![]() |
500 | 1 | PKW Bośnia | |
1997 | 1998 | ![]() |
MONUA United Nations Observer Mission in Angola |
![]() |
4 | |||
1997 | 2002 | OBWE | OSCE Spillover Monitor Mission to Skopje | ![]() |
1 | |||
1998 | 2002[i] | ![]() |
OS SACEUR (SFOR/KFOR) Odwód Strategiczny Naczelnego Dowódcy NATO w Europie |
![]() ![]() |
560 | PJW OS SACEUR | ||
1998 | 1998 | ![]() |
Desert Thunder→Desert Fox | Zatoka Perska | PKW Zatoka Perska | |||
1998 | 1999 | OBWE | OSCE Mission to Bosnia and Hercegovina | ![]() |
2 | |||
1999 | 2000 | OBWE | KVM Kosovo Verification Mission |
![]() |
6[h] | 4 | ||
1999 | 1999 | ![]() |
Eagle Eye/Allied Harbour | ![]() ( ![]() |
5[j] | |||
1999 | 1999 | ![]() |
AFOR Albania Force |
![]() |
140 | PJW Albania | ||
1999 | 2010 | ![]() |
MONUC United Nations Mission in the Democratic Republic of Congo |
![]() |
2 | |||
2000 | 2001 | ![]() ![]() |
MIF Multinational Interception Force |
Zatoka Perska | 6 | PKW Zatoka Perska | ||
2000 | 2008 | ![]() |
UNMEE United Nations Mission in Ethiopia and Eritrea |
![]() ![]() |
6 | 6 | PKW Etiopia | |
2000 | 2007 | ![]() |
EUMM European Union Monitoring Mission |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
2 | |||
2001 | 2002 | ![]() |
Amber Fox | ![]() |
25 | PKW Macedonia | ||
2002 | 2009 | ![]() |
Enduring Freedom | ![]() ![]() ![]() |
180 | PKW Afganistan | ||
2002 | 2003 | ![]() |
Allied Harmony | ![]() |
25 | 2 | PKW Macedonia | |
2003 | 2008 | ![]() |
Iraqi Freedom | ![]() ![]() ![]() |
2500 | 22 | PKW Irak | |
2003 | 2003 | ![]() |
EUFOR Concordia European Union Force Concordia |
![]() |
25 | PKW Macedonia | ||
2003 | 2003 | ![]() |
Display Deterrence | ![]() |
PKW Turcja | |||
2003 | 2007 | OBWE | OSCE Mission to Moldova | ![]() |
1 | |||
2003 | 2020 | ![]() |
UNAMA United Nations Assistance Mission in Afghanistan |
![]() |
1 | |||
2003 | 2016 | ![]() |
UNMIL United Nations Mission in Liberia |
![]() |
2 | |||
2004 | 2017 | ![]() |
UNOCI United Nations Operation in Côte d'Ivoire |
![]() |
2 | |||
2004 | 2014 | ![]() |
ISAF International Security Assistance Force |
![]() |
2500 | 44 | PKW Afganistan | |
2004 | 2004 | ![]() |
NRF: Distinguished Games NATO Response Force |
![]() |
50 | PKW Grecja | ||
2005 | 2011[k] | ![]() |
Active Endeavour | Morze Śródziemne | 220 | PKW Morze Śródziemne | ||
2005 | 2011 | ![]() |
NTM-I NATO Training Mission – Iraq |
![]() |
20 | PKW Irak | ||
2005 | 2011[l] | ![]() |
UNMIS United Nations Mission in Sudan |
![]() |
4 | 2 | PKW Sudan[1] | |
2005 | 2006 | ![]() |
NRF: Swift Relief NATO Response Force |
![]() |
140 | PKW Pakistan | ||
2006 | 2023[k] | ![]() |
Baltic Air Policing | ![]() ![]() ![]() |
140 | PKW Orlik | ||
2006 | 2006 | ![]() |
EUFOR RD Congo European Union Force in RD of Congo |
![]() |
140 | PKW DR Konga | ||
2006 | 2006 | ![]() |
NRF NATO Response Force |
![]() |
100 | PKW Łotwa | ||
2008 | 2009 | ![]() |
EUFOR Tchad/RCA European Union Force in Chad and Central African Republic |
![]() |
400 | PKW Czad | ||
2008 | 2010 | ![]() |
MINURCAT United Nations Mission In the Central African Republic and Chad |
![]() |
330 | 1 | PKW Czad | |
2009 | 2014 | ![]() |
NTM-A NATO Training Mission – Afghanistan |
![]() |
70 | PKW Afganistan | ||
2011 | 2011 | ![]() |
Unified Protector | ![]() ![]() ( ![]() |
17[m] | |||
2011 | 2022[n] | ![]() |
UNMISS United Nations Mission in South Sudan |
![]() |
2 | |||
2013 | 2014 | ![]() |
EUTM Mali European Union Training Mission in Mali |
![]() |
20 | PKW Mali | ||
2013 | 2013 | ![]() |
Ocean Shield | ![]() (Ocean Indyjski) |
1[o] | |||
2014 | 2022 | OBWE | OSCE Special Monitoring Mission to Ukraine | ![]() |
2 | |||
2014 | 2014 | ![]() |
Sangaris | ![]() ( ![]() |
30 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||
2014 | 2015 | ![]() |
EUFOR RCA European Union Force in Central African Republic |
![]() |
50 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||
2014 | 2021 | ![]() |
Resolute Support | ![]() |
350 | PKW Afganistan | ||
2015 | 2016 | ![]() |
EUMAM RCA European Union Military Advisory Mission in Central African Republic |
![]() |
2 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||
2015 | 2020 | ![]() |
EUNAVFOR MED Sophia European Union Naval Force Mediterranean – Operation Sophia |
![]() (Morze Śródziemne) |
100 | PKW EU Sophia | ||
2017 | 2018 | ![]() |
NTCB-I NATO Training Capacity Building in Iraq |
![]() |
15 | PKW Irak | ||
2021 | 2021 | ![]() |
ewakuacja polskich obywateli i współpracowników z Afganistanu | ![]() |
100 | PKW Afganistan | ||
2021 | 2021 | ![]() |
Icelandic Air Policing | ![]() |
140 | PKW Islandia | ||
2023 | 2023 | ![]() |
Operacja Neon | ![]() |
200 | PKW Izrael[2] | ||
2023 | 2023 | ![]() |
Operacja Neon-E | ![]() |
150 | PKW Egipt[3] | ||
2024 | 2024 | ![]() |
ochrona XXXIII LIO | ![]() |
20 | PKW Olimp |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Miesięczny raport UN DPKO za czerwiec 2011 r.. [dostęp 2024-10-19]. (ang.).
- ↑ Wojsko ewakuuje Polaków z Izraela. Polska Zbrojna. [dostęp 2024-10-19].
- ↑ Prezydent przedłuża użycie PKW Egipt. Defence24. [dostęp 2024-10-19].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Udział żołnierzy nie jest równoznaczny z całościowym udziałem Polski w danej misji lub operacji.
- ↑ Udział kontyngentu nie jest równoznaczny z całościowym udziałem Wojska Polskiego w danej misji lub operacji.
- ↑ Od 1996 udział doraźny, 4 razy do roku.
- ↑ Przerwa w latach 2009–2019.
- ↑ Od 1953 szpital cywilny.
- ↑ Ponadto udział Polskiego Zespołu Medycznego w latach 1993–2003 i polskiego kontyngentu policyjnego w latach 1995–1996.
- ↑ a b c Zorganizowana przed przekształceniem KBWE w OBWE w 1995.
- ↑ a b c Żołnierze jednostki specjalnej GROM, do 1999 podlegającej MSW/MSWiA.
- ↑ Jednostka na stałe stacjonowała w Polsce, czasowo dyslokowana do sił SFOR i KFOR w ramach ćwiczeń i doraźnych potrzeb.
- ↑ Załogi samolotu An-26 prowadzącego loty transportowe na rzecz wojsk NATO.
- ↑ a b Kontyngent okresowy, angażowany według harmonogramów zmian i doraźnych potrzeb.
- ↑ Polski Kontyngent Wojskowy funkcjonował przez jedną zmianę do października 2005 roku. Obserwatorzy wojskowi pozostali do czasu wygaśnięcia mandatu ONZ
- ↑ Załogi samolotów Boeing E-3 Sentry prowadzących zadania rozpoznawcze na rzecz wojsk NATO.
- ↑ Po 222 funkcjonariusze polskiego kontyngentu policyjnego.
- ↑ Personel sztabu SNMG-1 prowadzącego działania w operacji.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zbigniew Bednarski: Polacy w służbie pokoju 1953-2003. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2002. ISBN 83-7339-016-2.
- Grzegorz Ciechanowski: Operacje pokojowe ONZ w XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013. ISBN 978-83-7780-729-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990–1999. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-531-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Żołnierze polscy w misjach i operacjach pokojowych poza granicami kraju w latach 1953–1989. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009. ISBN 978-83-7611-012-7.
- Dariusz Kozerawski: Międzynarodowe operacje pokojowe i stabilizacyjne w polskiej polityce bezpieczeństwa w XX i XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, 2016. ISBN 978-83-7523-476-3.
- „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Nr 5 (238), 2011. Grzegorz Jasiński – redaktor naczelny. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281.
- Miesięczne i roczne raporty ONZ. UN DPKO. [dostęp 2020-03-31]. (ang.).
- Misje zagraniczne. wojskopolskie.pl. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).