Paweł I Grecki

Paweł I
Παύλος Α΄ της Ελλάδας
	Król Grecji
Okres	od 1947; do 1964
Poprzednik	Jerzy II Grecki
Następca	Konstantyn II Grecki
	Dane biograficzne
Dynastia	Glücksburgowie
Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1901 ; Ateny
Data i miejsce śmierci	6 marca 1964 ; w Atenach
Ojciec	Konstantyn I Grecki
Matka	Zofia Hohenzollern
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł należy dopracować:

(1) Warto byłoby w końcu porządnie uźródłowić ten artykuł, a nie tylko wykorzystanie starych kronik filmowych. Bezstronny to on teraz na pewno nie jest; (2) poprawić uwagi z dyskusji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Paweł I (właśc. gr. Παύλος Α΄ της Ελλάδας; ur. 14 grudnia 1901 w Atenach, zm. 6 marca 1964 tamże) – król Grecji w latach 1947–1964 z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów. Syn Konstantyna I i królowej Zofii Hohenzollern.

Biografia

W czasie wojny przeciw państwom osi w latach 1940–1941 służył w sztabie generalnym jako oficer armii greckiej. Następnie przebywał na emigracji. Tron objął po śmierci swojego starszego brata Jerzego II Glücksburga.

W sierpniu 1949 r. wojska królewskie ostatecznie pokonały siły komunistycznych partyzantów DSE, kładąc kres wojnie domowej^[a].

W późniejszym okresie król praktycznie nie brał udziału w życiu politycznym.

Wystawny tryb życia rodziny królewskiej, dotowany z budżetu państwa, głęboko dzielił greckie społeczeństwo, prowadząc także do masowych protestów, m.in. w 1960 roku, gdy parlament, głosami prawicy, przyjął ustawę o sfinansowaniu przez budżet państwa niezwykle wystawnego ślubu księżniczki Zofii z następcą hiszpańskiego tronu Janem Karolem, a przy tej okazji także zjazdu rodzin królewskich i arystokratycznych Europy^[1]^[b], wiążące się ze wzrostem akcyzy szeregu towarów, finansującym uroczystość. Z budżetu państwa asygnował też astronomiczną, zdaniem ówczesnych komentatorów^[2], kwotę 9 mln drachm na posag księżniczki Zofii, z jednoczesnym zwolnieniem tych środków z opodatkowania oraz ze zgodą na ich wywóz za granicę. W tym samym okresie parlament odrzucił wnioski posłów centrum i lewicy o poprawę finansowania oświaty. Okoliczności te określone zostały przez opozycję jako „wyzwanie z XVII wieku” i pogłębiły ochłodzenie pomiędzy dworem a prawicowym rządem Konastantinosa Karamanlisa. Rządowi zarzucono „niedostateczną ochronę rodziny królewskiej i pryncypiów”^[3]. W następnym roku budżet państwa obciążyło huczne świętowanie w całym kraju 60 urodzin królewskich. W taki sposób, pod rządami króla Pawła, grecka monarchia weszła w ostatnie już dziesięciolecie swego funkcjonowania.

Paweł I zmarł na raka żołądka. Pochowany jest w byłych dobrach rodziny królewskiej w Tatoi koło Aten, obecnie znacjonalizowanych i wchodzących w skład Parku Narodowego Góry Parnitha^[c].

Rodzina

Jerzy I
Glücksburg
ur. 24 XII 1845
zm. 18 III 1913

Olga
Konstantinowna^[d]
ur. 3 IX 1851
zm. 18 VI 1926

Fryderyk III
Hohenzollern
ur. 18 X 1831
zm. 15 VI 1888

Wiktoria
Koburg^[e]
ur. 21 XI 1840
zm. 5 VIII 1901

Konstantyn I
Glücksburg
ur. 2 VIII 1868
zm. 11 I 1923

Zofia
Hohenzollern
ur. 14 VI 1870
zm. 13 I 1932

	Fryderyka Hanowerska^[f] ur. 18 IV 1917 zm. 6 II 1981 OO 9 I 1938	Paweł I Glücksburg ur. 14 XII 1901 zm. 6 III 1964



Zofia Glücksburg^[g] ur. 2 XI 1938	Konstantyn II Glücksburg ur. 2 VI 1940 zm. 10 I 2023	Irena Glücksburg ur. 11 V 1942

Uwagi

↑ Utrzymane w uroczysto-patriotycznym tonie fragmenty greckich kronik filmowych, z okresu likwidacji powstania DSE ścieżka filmu – od pierwszej minuty, film informuje, że wszystkie dzieci Grecji z radością, znacznie więcej niż tylko obowiązkiem, idealiści, bieżą do boju, złożyć ofiarę, zniszczyć wroga ojczyzny. – od 2'13” kamera pokazuje królewską wizytę, z jednoczesną obecnością wojskowych amerykańskich. Komentarz podaje m.in. że Królowa serdecznie interesuje się walką o najświętszą ideę ludzkości – zapewne chodzi o utrzymanie w Grecji monarchii. ..Wojsko wyciąga płazy z ich nor... dzieci Grecji, powierzoną im przez ojczyznę bronią, usuwają ich nieczysty ślad... Źródło: Cyfrowe Archiwa greckiej telewizji publicznej ERT, program Γεγονοτα Δεκαετιας 1940 – wydarzenia dziesięciolecia 1940, film: Επιχειρησεις του Εθνικου Στρατου στο Γραμμο κατα τη διαρκεια του Εμφυλιου Πολεμου και επισκεψη των Βασιλεων Παυλου και Φρειδερικης στο μετωπο – Działania Armii Narodowej w Grammo podczas wojny domowej i wizyta króla Pawła i królowej Fryderyki na froncie. Strona zawiera informację, że film został zatwierdzony przez Narodowe Archiwum Optoakustyczne, w celach edukacyjnych.
↑ Liczbę 32 królów i 109 książąt, zaproszonych na ślub, na koszt budżetu państwa, wymienia program historyczny greckiej telewizji publicznej ERT 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια. Źródło: archiwum greckiej telewizji publicznej ERT, całość filmu dokumentalnego (gr.) 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια, odcinek 7, o ślubie księżniczki Zofii. Zawiera analizy, echa w publikacjach i oryginalne kroniki filmowe. Przykład, nie wymagający znajomości języka – szkice, satyryczne, prezentowane w 13'00 i 15'00 minucie ścieżki. Strona zawiera informację Filmoteki Telewizji (ERT), że film ma charakter informacyjny.
↑ Lista pochowanych w Tatoi członków rodziny królewskiej: [1].
↑ Córka Konstantego Romanowa, syna Mikołaja I Romanowa.
↑ Córka królowej Wiktorii.
↑ Siostra Georga Wilhelma Hanowerskiego.
↑ Żona Jana Karola I (od 1962 r.).

Przypisy

↑ Strona „Grecka Rodzina Królewska”, odsłona: „Ślub królewski Carlosa i Sofii 1962” [online], Oficjalna strona greckiej rodziny królewskiej wspomina o „przyjeździe ponad 100 gości, zaproszonych spośród rodzin królewskich”, www.greekroyalfamily.gr, 2012 [dostęp 2023-01-05] .
↑ EleftherosE. Typos EleftherosE., a, o, Ślub stulecia pomiędzy Sofią i Juanem Carlosem, 53 lata temu. [https://eleftherostypos.gr/istories/100520-o-gamos-toy-aiona-metaxy-sofias-kai-xoyan-karlos-prin-apo-53-xronia%5D, 13 września 2014 .
↑ Archiwa ERT, film dokumentalny z serii 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια”, odcinek 7, 18'50 – 19'12' ścieżki.

[1] Utrzymane w uroczysto-patriotycznym tonie fragmenty greckich kronik filmowych, z okresu likwidacji powstania DSE ścieżka filmu – od pierwszej minuty, film informuje, że wszystkie dzieci Grecji z radością, znacznie więcej niż tylko obowiązkiem, idealiści, bieżą do boju, złożyć ofiarę, zniszczyć wroga ojczyzny. – od 2'13” kamera pokazuje królewską wizytę, z jednoczesną obecnością wojskowych amerykańskich. Komentarz podaje m.in. że Królowa serdecznie interesuje się walką o najświętszą ideę ludzkości – zapewne chodzi o utrzymanie w Grecji monarchii. ..Wojsko wyciąga płazy z ich nor... dzieci Grecji, powierzoną im przez ojczyznę bronią, usuwają ich nieczysty ślad... Źródło: Cyfrowe Archiwa greckiej telewizji publicznej ERT, program Γεγονοτα Δεκαετιας 1940 – wydarzenia dziesięciolecia 1940, film: Επιχειρησεις του Εθνικου Στρατου στο Γραμμο κατα τη διαρκεια του Εμφυλιου Πολεμου και επισκεψη των Βασιλεων Παυλου και Φρειδερικης στο μετωπο – Działania Armii Narodowej w Grammo podczas wojny domowej i wizyta króla Pawła i królowej Fryderyki na froncie. Strona zawiera informację, że film został zatwierdzony przez Narodowe Archiwum Optoakustyczne, w celach edukacyjnych.

[ert-3] Liczbę 32 królów i 109 książąt, zaproszonych na ślub, na koszt budżetu państwa, wymienia program historyczny greckiej telewizji publicznej ERT 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια. Źródło: archiwum greckiej telewizji publicznej ERT, całość filmu dokumentalnego (gr.) 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια, odcinek 7, o ślubie księżniczki Zofii. Zawiera analizy, echa w publikacjach i oryginalne kroniki filmowe. Przykład, nie wymagający znajomości języka – szkice, satyryczne, prezentowane w 13'00 i 15'00 minucie ścieżki. Strona zawiera informację Filmoteki Telewizji (ERT), że film ma charakter informacyjny.

[6] Lista pochowanych w Tatoi członków rodziny królewskiej: [1].

[7] Córka Konstantego Romanowa, syna Mikołaja I Romanowa.

[8] Córka królowej Wiktorii.

[9] Siostra Georga Wilhelma Hanowerskiego.

[10] Żona Jana Karola I (od 1962 r.).

[2] Strona „Grecka Rodzina Królewska”, odsłona: „Ślub królewski Carlosa i Sofii 1962” [online], Oficjalna strona greckiej rodziny królewskiej wspomina o „przyjeździe ponad 100 gości, zaproszonych spośród rodzin królewskich”, www.greekroyalfamily.gr, 2012 [dostęp 2023-01-05] .

[4] EleftherosE. Typos EleftherosE., a, o, Ślub stulecia pomiędzy Sofią i Juanem Carlosem, 53 lata temu. [https://eleftherostypos.gr/istories/100520-o-gamos-toy-aiona-metaxy-sofias-kai-xoyan-karlos-prin-apo-53-xronia%5D, 13 września 2014 .

[5] Archiwa ERT, film dokumentalny z serii 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια”, odcinek 7, 18'50 – 19'12' ścieżki.

[a]

[1]

[b]

[2]

[3]

[c]

[d]

[e]

[f]

[g]