49°44′N 13°22′E/49,733333 13,366667Pilzno
|
|||||
 Śródmieście z katedry św. Bartłomieja |
|||||
|
|||||
| Dewiza: brak | |||||
| Państwo |  Czechy |
||||
| Kraj |  pilzneński |
||||
| Burmistrz | Martin Zrzavecký | ||||
| Powierzchnia | 137,66 km² | ||||
| Wysokość | 430 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość |
162 537 1336 os./km² |
||||
| Nr kierunkowy | 37 | ||||
| Kod pocztowy | 301 00 | ||||
| Tablice rejestracyjne | P | ||||
| Podział miasta | 4 dzielnice | ||||
|
Położenie na mapie Czech
 Pilzno
|
|||||
| 49°44′N 13°22′E/49,733333 13,366667 |
|||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Czechy |
|||||
Pilzno (czes. Plzeň, niem. Pilsen) – miasto w Czechach zachodnich, stolica kraju pilzneńskiego i okręgu terytorialnego kraj zachodnioczeski. Położone jest w kotlinie, gdzie wiele potoków zbiega się tworząc rzekę Berounkę.
Spis treści
Charakterystyka[edytuj]
Powierzchnia miasta wynosi 137,66 km², zamieszkuje je 164 180 osób (gęstość zaludnienia wynosi 1198,39 mieszkańców na 1 km²). Pilzno jest powiatem grodzkim oraz siedzibą powiatów Pilzno Północ i Pilzno Południe. Od 1 stycznia 2003 powiaty nie są już jednostką podziału administracyjnego Czech. Podział na powiaty zachowały jednak sądy, policja i niektóre inne urzędy państwowe. Został również zachowany dla celów statystycznych.
Miasto znane jest z:
- piwa typu pilzner (Pilsner Urquell)
- zakładów Škoda Transportation
- bycia miejscem urodzin słynnego bramkarza Petra Čecha
Historia miasta[edytuj]
Najstarsze ślady osiedli ludzkich na tym terenie datuje się na 5000 lat p.n.e., ale początki dzisiejszego miasta to 1295. Wacław II założył osadę, która dzięki dogodnemu położeniu szybko rozwinęła się w ośrodek handlowy.
Na przełomie XVI i XVII w. przez rok miasto pełniło rolę stolicy kraju - mieszkał tutaj cesarz Rudolf II Habsburg. Rozwój zahamowała wojna trzydziestoletnia oraz zarazy.
W XIX wieku nastąpił gwałtowny rozwój Pilzna - miasto stało się silnym ośrodkiem przemysłu żelaznego, a główną postacią tego okresu był Emil Škoda, właściciel huty żelaza. Po 1890 huta została przekształcona w zakład zbrojeniowy, a w późniejszym okresie samochodowy.
Już Wacław II nadał 260 mieszczanom przywilej warzenia piwa, a na początku XVII wieku było w mieście 26 browarów. Jakość produkcji nie zawsze była wysoka, więc w XIX rada miejska przymusiła browarników do połączenia się i w 1842 założono browar Pilsner Urquell - dzisiejszą wizytówkę Pilzna.
W okresie II wojny światowej Pilzno stało się częścią Protektoratu Czech i Moraw (granica z III Rzeszą biegła za rogatkami miasta) oraz siedzibą władz administracyjnych (Oberlandratsbezirk Pilsen). W 1945 wyzwoliły je wojska amerykańskie, co państwo komunistyczne starało się ukryć przez cały czas swego istnienia.
Struktura powierzchni[edytuj]
Według danych z 31 grudnia 2003 powiat ma obszar 137,66 km², w tym:
- użytki rolne - 45,32%, w tym 72,25% gruntów ornych
- inne - 54,68%, w tym 34,49% lasów
- liczba gospodarstw rolnych: 61
Demografia[edytuj]
Dane z 31 grudnia 2003:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni |
|---|---|---|---|
| populacja | 164 180 | 85 214 51,9% |
78 966 48,1% |
| średni wiek | 40,5 | 42,62 | 39,61 |
- gęstość zaludnienia: 1198,39 mieszk./km²
Zatrudnienie[edytuj]
| Mieszkańcy ze stałym zatrudnieniem | 66 067 |
| Średnia pensja miesięczna | 17 557 koron |
| Bezrobotni | 6 638 |
| Stopa bezrobocia | 7,65% |
Szkolnictwo[edytuj]
W Pilznie działają:
| Rodzaj szkoły | Liczba szkół |
|---|---|
| Przedszkola | 49 |
| Szkoły podstawowe | 31 |
| Gimnazja | 6 |
| Szkoły średnie techniczne | 17 |
| Szkoły średnie ogólnokształcące | 10 |
| Szkoły wyższe | 3 |
Służba zdrowia[edytuj]
| Lekarze | 1333 |
| Szpitale | 5 |
| Specjalistyczne ośrodki terapeutyczne | 2 |
| Gabinety dentystyczne | 130 |
| Apteki | 44 |
Sport[edytuj]
- HC Pilzno 1929 - klub hokejowy
- Viktoria Pilzno - klub piłkarski
Urodzeni w mieście[edytuj]
- Andrea Hlaváčková - czeska tenisistka
- Eva Hrdinová - czeska tenisistka
- Barbora Strýcová - czeska tenisistka
- Sandra Záhlavová - czeska tenisistka
Miasta partnerskie[edytuj]
Ciekawostki[edytuj]
- W herbie Pilzna znajduje się wielbłąd. Wielbłąd był podarkiem, jaki przywieźli ze sobą najemnicy czescy, którzy wzięli udział w bitwie pod Grunwaldem. Był to jeden z wielbłądów jakie Władysław II Jagiełło otrzymał od swych sojuszników: księcia Witolda i Dżalal ad-Dina[1].
Zobacz też[edytuj]
Przypisy[edytuj]
- ↑ Jadwiga Siedlecka-Siwuda: Droga wojsk Witolda, Wielkiego Księcia Litewskiego, pod Grunwald. 2010-07-12. [dostęp 2010-07-22].
Bibliografia[edytuj]
Linki zewnętrzne[edytuj]
- Strona internetowa Pilzna
- Plzeň (en)
- Opis Pilzna w książce "Z notatek turysty" autorstwa Czesława Jankowskiego, wyd. 1907
|
||||||||||
