Ptuj

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ptuj
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Słowenia

Gmina miejska

Ptuj

Prawa miejskie

977[1]

Populacja (2018)
• liczba ludności


17 793[2]

Kod pocztowy

2250

Tablice rejestracyjne

MB

Położenie na mapie gminy miejskiej Ptuj
Mapa konturowa gminy miejskiej Ptuj, na dole znajduje się punkt z opisem „Ptuj”
Położenie na mapie Słowenii
Mapa konturowa Słowenii, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ptuj”
Ziemia46°25′07″N 15°52′17″E/46,418611 15,871389
Strona internetowa

Ptuj (niem. Pettau, węg. Potoly, łac. Poetovium, Poetovio) – miasto w północno-wschodniej Słowenii położone nad Drawą, siedziba gminy miejskiej Ptuj.

W 2018 roku liczyło 17 793 mieszkańców[2].

W mieście rozwinął się przemysł metalowy, drzewny, włókienniczy oraz spożywczy[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Swe powstanie w I wieku n.e. Ptuj zawdzięcza legionom rzymskim stacjonującym w warownym obozie (castrum) nad Drawą, przy którym rozwinęła się cywilna osada (vicus) na drugim brzegu rzeki. Dla wojsk rzymskich był to ważny punkt dla kontrolowania zachodniej Panonii, zwłaszcza po zagrożeniu ze strony plemion germańskich (Kwadowie, Markomanowie). Dzięki usytuowaniu przy szlaku handlowym osada szybko awansowała do roli ośrodka wojskowo-administracyjnego i handlowego na tym obszarze. Cesarz Trajan podniósł ją do rangi kolonii pod nazwą Colonia Ulpia Traiana Poetovio, która szczyt świetności osiągnęła za panowania Septymiusza Sewera. Dalszy rozwój miasta zniweczony został najazdem Hunów w 450 r., po których w kolejnych stuleciach nastąpiło zajęcie przez Awarów i Słowian.

Wczesnośredniowieczne Poetovium znalazło się ostatecznie w granicach państwa Franków; w późniejszych wiekach (977-1555) przeszło na własność biskupów Salzburga, dbających o ponowny jego rozkwit, co w 1376 poskutkowało nadaniem praw miejskich. Konkurujące z pobliskim Mariborem miasto zaczęło podupadać w XV wieku wskutek zagrożenia ze strony osmańskich Turków, co łączyło się również z ciągłą obecnością wojsk węgierskich. Przyczyniały się do tego także pożary i epidemie. W XIX stuleciu zostało ostatecznie zmarginalizowane w następstwie uruchomienia linii kolejowej Maribor – Wiedeń[3].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie cytowanego źródła[4])

Część staromiejska z widokiem na zamek od strony Drawy
  • zamek biskupów salzburskich – z przełomu XI/XII w., przebudowywany renesansowo i barokowo;
  • kościół farny św. Jerzego – budowany w XI-XV wieku, z gotyckimi freskami i wyposażeniem oraz barokowymi wykończeniami;
  • klasztor dominikanów – fundowany w 1230, odbudowany w XV/XVI w., przebudowany barokowo, obecnie mieszczący zbiory muzeum regionalnego;
  • klasztor minorytów (franciszkanów) z kościołem św. Piotra i Pawła – fundowany 1239, przypadkowo zniszczony przez nalot aliantów w 1945, odbudowany w stylu modernistycznym;
  • Wieża Drawska – baszta obronna (z 1551) w pobliżu mostu nad rzeką;
  • wieża miejska – z drugiej poł. XIV w., odbudowana w 1556, z lapidarium rzymskich pozostałości architektonicznych;
  • stary ratusz – barokowa budowla w północno-zachodniej pierzei głównego placu (Slovenski trg), do początku XX wieku siedziba władz miejskich.

Pamiątki po rzymskim Poetovio:

  • tzw. pomnik Orfeusza – rzymski nagrobek przekształcony w średniowieczny pręgierz
  • mitrea – relikty miejscowego ośrodka związanego z wojskiem kultu boga Mitry
  • rzymskie spolia na wieży miejskiej
  • Rimska ulica
  • plac Rimska ploščad
  • Cankarjeva ulica
  • Prešernova ulica

Dzielnice miasta[edytuj | edytuj kod]

XVII-wieczny Ptuj na współczesnej rycinie (1608)
  • Center
  • Breg–Turnišče
  • Ljudski Vrt
  • Jezero
  • Panorama
  • Rogoznica
  • Grajena
  • Spuhlja[5]

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Ptuj, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-09-04].
  2. a b Prebivalci po spolu, občine in naselja, Slovenija, 1. januar 2018. Statistični urad Republike Slovenije. [dostęp 2019-04-06]. (słoweń.).
  3. Michał Jurecki: Słowenia. Praktyczny przewodnik, dz. cyt., s. 283-284.
  4. Michał Jurecki: Słowenia. Praktyczny przewodnik, dz. cyt., s. 284-287.
  5. Četrtne skupnosti. [dostęp 2020-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-16)]. (słoweń.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]