Rezerwat Północnoosetyjski
rezerwat przyrody | |
Państwo | |
---|---|
Republika | |
Położenie | |
Siedziba | |
Data utworzenia |
9 lipca 1967 roku |
Powierzchnia |
312,98 km² |
Powierzchnia otuliny |
416,35 km² |
Ochrona |
kategoria IUCN – Ia (ścisły rezerwat przyrody) |
Położenie na mapie Osetii Północnej | |
Położenie na mapie Rosji | |
42°47′00″N 44°05′00″E/42,783333 44,083333 | |
Strona internetowa |
Rezerwat Północnoosetyjski[1] (ros. Северо-Осетинский государственный природный заповедник) – ścisły rezerwat przyrody (zapowiednik) w Osetii Północnej w Rosji. Znajduje się w rejonach ałagirskim i ardońskim. Jego obszar wynosi 312,98 km², a strefa ochronna 416,35 km². Rezerwat został utworzony dekretem rządu Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z dnia 9 lipca 1967 roku. W 2008 roku został zakwalifikowany przez BirdLife International jako ostoja ptaków IBA. Dyrekcja rezerwatu znajduje się w miejscowości Ałagir. Od zachodu rezerwat graniczy z Parkiem Narodowym „Alania”[2][3][4][5].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Rezerwat znajduje się na północnym zboczu środkowej części Wielkiego Kaukazu i obejmuje część Pasma Głównego, Pasma Bocznego, Pasma Skalistego i Pasma Pastwiskowego (ros. Пастбищный хребет). Najwyżej położony punkt rezerwatu znajduje się na wysokości 4646 m n.p.m. (szczyt Uiłpata). Piętro turniowe wraz z lodowcami, których jest tutaj ponad 70, zajmuje 71% powierzchni. Rezerwat pokryty jest gęstą siecią rzek. Największą rzeką jest Ardon. Na terenie rezerwatu znajdują się jaskinie, w tym druga co do wielkości jaskinia krasowa w Osetii Północnej – Szubi-Nychasskaja[6][7][8].
Klimat jest kontynentalny. Najzimniejszym miesiącem jest luty, a najcieplejszym lipiec. W wąwozie rzeki Cejadon na wysokości 1750 metrów średnia miesięczna temperatura w lutym wynosi -9°С, w lipcu +13°С[9].
Flora
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na górski charakter obszaru roślinność ma tu układ piętrowy. Lasy w rezerwacie rosną w większości na zboczach niskich pasm: Skalistego i Pastwiskowego. Wyższe pasma: Boczne i Główne zajmują w większości łąki subalpejskie oraz piętro turniowe i lodowce[10][7].
W dolinach rośnie przeważnie olsza szara. Na północnych zboczach niskich pasm występują lasy bukowo-grabowe. Powyżej zastępują je lasy brzozowe i klonowe. Na południowych zboczach tych pasm rosną lasy dębowe, leszczynowe, sosnowe z domieszką dębu bezszypułkowego[10][7][11].
Na stromych zboczach Pasma Bocznego rośnie głównie Рinus kochiana, Betula litwinowii, a także brzoza Raddego Betula raddeana[10].
Fauna
[edytuj | edytuj kod]Fauna rezerwatu liczy 58 gatunków ssaków. Niedźwiedź brunatny, ryś euroazjatycki, wilk szary i lis rudy występują prawie we wszystkich strefach wysokościowych – od lasów po łąki subalpejskie. W lasach żyją m.in.: kuna leśna, wydra kaukaska (Lutra meridionalis), żbik kaukaski (Felis silvestris caucasica), żubr białowiesko-kaukaski (stado liczy około 50 zwierząt) i prometeuszek gruziński. Wysokogórską część rezerwatu zamieszkują m.in.: gronostaj europejski, kuna domowa, koziorożec wschodniokaukaski, kozica północna[10][9][12].
Rezerwat jest domem dla 207 gatunków ptaków. Są to m.in. orłosęp, orzeł przedni, sokół wędrowny, ścierwnik, cietrzew kaukaski, ułar kaukaski, dziwonia duża, kopciuszek rdzawobrzuchy, płochacz halny, pomurnik, wieszczek[10][9][12].
Gady są reprezentowane przez żmiję z gatunku Vipera dinniki, zaskrońca zwyczajnego, gniewosza plamistego, jaszczurkę z gatunku Darevskia caucasica, jaszczurkę zwinkę oraz padalca zwyczajnego[10][9][12].
Fauna płazów jest nieliczna. Najbardziej rozpowszechniona jest żaba z gatunku Rana macrocnemis, którą można spotkać do wysokości 2500 m n.p.m. Jeszcze wyżej – w cyrkach lodowcowych do 3000 m n.p.m. – spotyka się ropuchę zieloną. Jedyną rybą w rzekach rezerwatu jest pstrąg potokowy[10][9][12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Wydanie II zaktualizowane [online], Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG), 2019 [dostęp 2021-07-26] .
- ↑ Заповедник | [online] [dostęp 2021-12-09] (ros.).
- ↑ Северо-Осетинский | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2021-12-09] .
- ↑ ООПТ России – Северо-Осетинский заповедник [online], oopt.info [dostęp 2021-12-09] .
- ↑ BirdLife Data Zone [online], datazone.birdlife.org [dostęp 2022-12-18] .
- ↑ Природа заповедника | Заповедник [online] [dostęp 2021-12-09] (ros.).
- ↑ a b c Северо-Осетинский заповедник [online], Планета Земля [dostęp 2021-12-09] (ros.).
- ↑ Северо-Осетинский государственный природный заповедник [online], www.mnr.gov.ru [dostęp 2021-12-09] .
- ↑ a b c d e Северо-Осетинский заповедник [online], www.ecotravel.ru [dostęp 2021-12-09] .
- ↑ a b c d e f g Биоразнообразие | Заповедник [online] [dostęp 2021-12-09] (ros.).
- ↑ ООПТ России – Северо-Осетинский заповедник [online], oopt.info [dostęp 2021-12-09] .
- ↑ a b c d ООПТ России – Северо-Осетинский заповедник [online], oopt.info [dostęp 2021-12-09] .