Przejdź do zawartości

Sączów (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sączów
gmina wiejska
1941–1945[1] i 1950–1954
Państwo

 Polska

Województwo

1950: śląskie
1950-53: katowickie
1953-54: stalinogrodzkie

Powiat

będziński

Siedziba

Sączów

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

10

brak współrzędnych

Sączów (do 1949 Ożarowice; od 1973 Tąpkowice) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1941 i 1945 oraz 19501954[2] w woj. śląskim/katowickim/stalinogrodzkim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą gminy był Sączów.

Gminę Sączów (Sonczow) utworzono 15 marca 1941 za okupacji hitlerowskiej w miejsce dotychczasowej gminy Ożarowice, czyli z miejscowości (w niemieckim brzmieniu): Celiny, Myschkowitz, Niezdara, Ossy, Ozarowice, Pyrzowitz, Siemonia, Sonczow, Tompkowitz i Twardowice[3].

Po wojnie gmina przeszła pod administrację polską; jako pozostałość po niemieckiej jednostce zachowano siedzibę gminy w Sączowie, przywracając jednak nazwę Ożarowice[4][5]. Według Podziału administracyjnego województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad wydanym przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku – nazwa gminy brzmiała gmina Ożarowice w Sączowie (stan z dnia 1 stycznia 1946).

Gmina o nazwie Sączów została powołana formalnie dopiero w dniu 1 stycznia 1950 roku w woj. śląskim (od 6 lipca 1950 roku pod nazwą woj. katowickie[6] a od 9 marca 1953 jako woj. stalinogrodzkie[7]), w powiecie będzińskim, z obszaru zniesionej gminy Ożarowice; równocześnie z nowej gminy Sączów wyłączono zeksklawizowaną gromadę Wymysłów, i przyłączono ją do gminy Bobrowniki[8] (eliminując tym samym dotychczasową eksklawę gminy Sączów, oddzieloną od jej reszty obszarem gromady Dobieszowice należącej do gminy Bobrowniki[9]).

Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad: Celiny, Myszkowice, Niezdara, Osy, Ożarowice, Pyrzowice, Sączów, Siemonia, Tąpkowice i Twardowice[10]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11].

Jednostkę przywrócono 1 stycznia 1973 roku w powiecie tarnogórskim po reaktywowaniu gmin w miejsce gromad, lecz pod nazwą gmina Tąpkowice, z siedzibą w Ożarowicach[12] (w 1997 zmiana nazwy gminy na gmina Ożarowice[13]).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W czasie II wojny światowej poza administracją polską
  2. Ciąg istnienia gminy: od 1 stycznia 1950 do 28 września 1954
  3. Amtsbezirk Sonczow
  4. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  5. Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
  6. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  7. Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
  8. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  9. Powiat będziński. Mapa administracyjno-komunikacyjna (1946)
  10. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  12. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  13. Dz.U. z 1996 r. nr 155, poz. 761