Shōtoku (cesarzowa)

Kōken / Shōtoku
孝謙天皇 / 称徳天皇

Imię japońskie
Kanji 称徳天皇 Transkrypcja Hepburna Shōtoku tennō
46. cesarzowa Japonii
Okres	od 19 sierpnia 749 do 7 września 758
Poprzednik	Shōmu
Następca	Junnin
48. cesarzowa Japonii
Okres	od 6 listopada 764 do 28 sierpnia 770
Poprzednik	Junnin
Następca	Kōnin
Dane biograficzne
Dynastia	Yamato
Data urodzenia	718
Data śmierci	28 sierpnia 770
Ojciec	Shōmu
Matka	cesarzowa Kōmyō

Cesarzowa Shōtoku (jap. 称徳天皇 Shōtoku tennō) znana także jako cesarzowa Kōken (jap. 孝謙天皇 Kōken tennō) – dwukrotna cesarzowa-władczyni Japonii (46. i 48.).

Urodziła się w 718 r. jako księżniczka Abe, córka cesarza Shōmu. Po raz pierwszy tron cesarski objęła po jego abdykacji w 749 r. jako cesarzowa Kōken. Po sześciu latach abdykowała na korzyść swojego kuzyna – księcia Ōi, który przyjął imię Junnin.

Uleczona przez mnicha buddyjskiego Dōkyō z nieznanej choroby, została mniszką, nie zrezygnowała jednak z aspiracji do władzy. W 762 r. przejęła ster rządów pozostawiając Junninowi jedynie funkcje ceremonialne. W 764 r. wybuchł bunt Oshikatsu (wcześniej znanego jako Nakamaro Fujiwara), w wyniku którego Oshikatsu został zabity, Junnin zdetronizowany i zesłany na wyspę Awaji, do której nie dopłynął, bo zmarł po drodze w podejrzanych okolicznościach. Kōken ponownie objęła tron jako cesarzowa Shōtoku. Chcąc pokazać swoją pobożność zamówiła wykonanie miliona drewnianych stup (trzykondygnacyjnych o wysokości 15 cm i szerokości 12 cm) i przekazała je dziesięciu największym świątyniom buddyjskim w kraju. W każdej stupie umieszczone były sutry będące aktualnie najstarszymi zachowanymi pismami drukowanymi w Japonii.

W trakcie drugiego panowania obsypywała Dōkyō tytułami i władzą. Ich romans o charakterze skandalu zrodził bardzo silne uprzedzenia do kobiet na tronie i wpływowych politycznie mnichów. Z czasem Dōkyō zażądał dla siebie pozycji cesarza, powołując się na wieszczy sen, w którym występował bóg Hachiman, czym wywołał żywe oburzenie wśród arystokracji dworskiej. Pod naciskiem opinii arystokracji cesarzowa wysłała posła (Kiyomaro Wake) do głównego chramu Hachimana w Usa. Odpowiedź niedwuznacznie stwierdzała, że cesarzem może być jedynie potomek rodu Yamato, przez co mnich stracił twarz.

Zmarła w 770 r. na ospę. Wraz ze śmiercią cesarzowej wygasła linia założona przez cesarza Temmu.

Mnich Dōkyō został skazany na banicję. Zmarł dwa lata po Shōtoku.

Bibliografia

• Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Zakład narodowy im. Ossolińskich, 1984. ISBN 83-04-01486-6.
• R.H.P. Mason, J.G. Caiger: A History of Japan. Tokio: Charles E. Tuttle Company, 1977. ISBN 0-8048-2097-X.