50°21′59″N 20°53′13″E/50,366389 20,886944Solec-Zdrój
| wieś | |
 Łazienki w parku zdrojowym | |
| Państwo |  Polska
|
|---|---|
| Województwo |  świętokrzyskie
|
| Powiat | buski |
| Gmina | Solec-Zdrój |
| Liczba ludności (2011) | 865[1] |
| Strefa numeracyjna | 41 |
| Kod pocztowy | 28-131[2] |
| Tablice rejestracyjne | TBU |
| SIMC | 0271035 |
Położenie na mapie gminy Solec-Zdrój  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu buskiego  | |
| 50°21′59″N 20°53′13″E/50,366389 20,886944
| |
| Strona internetowa | |
Solec-Zdrój – wieś uzdrowiskowa w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój[3], na łagodnym wzniesieniu na skraju Wyżyny Małopolskiej i Kotliny Sandomierskiej nad rzeką Rzoską, 17 km na południowy wschód od Buska-Zdroju.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Miejscowość jest siedzibą gminy Solec-Zdrój.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1016300 | Cegielnia | część wsi |
| 1016316 | Janów | część wsi |
| 1016322 | Las Strażnicki | część wsi |
Historia Solca[edytuj | edytuj kod]
Nazwa wsi pochodzi od słonych źródlisk występujących dawniej na pobliskich łąkach. Istnienie wsi potwierdzone jest już od I poł. XIV w. W poł. XV w. jej właścicielem był Jan Feliks Tarnowski, a do ówczesnej parafii soleckiej należało 6 wsi. Od 1508 r. Solec wraz z sąsiednim Zborowem przeszedł we władanie rodziny Zborowskich. Od XVIII w. zaczęto z miejscowych wód warzyć sól. W 1815 r. radca górniczy Królestwa Polskiego Becker w trakcie poszukiwania soli odkrył we wsi źródła wód mineralnych. Do kąpieli zaczęto ich używać od ok. 1820 r., po poznaniu właściwości leczniczych. W 1837 r. Karol Godeffroy założył w Solcu uzdrowisko. Wybudowano wówczas budynki leczniczo-kąpielowe i mieszkaniowe oraz przyłączono do Solca przyległe 100 ha lasu iglastego.
W 1974 roku zmieniono nazwę wsi z Solec na Solec-Zdrój[6].
Solec-Zdrój dziś[edytuj | edytuj kod]
Dziś Solec-Zdrój jest niewielką miejscowością liczącą niespełna 900 mieszkańców. Jest również siedzibą gminy uzdrowiskowej. Na kuracjuszy czeka 400 miejsc. W uzdrowisku leczy się choroby narządu ruchu i reumatyczne, jak również choroby skóry i alergię. W pobliżu uzdrowiska w wyniku przeprowadzonych badań geologicznych natrafiono na solankę o zawartości siarkowodoru 8-krotnie większą niż dotychczas eksploatowane źródła. Jest to unikalne ujęcie wód mineralnych tego typu na świecie.
Solec-Zdrój jest punktem początkowym 
czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Buska-Zdroju. Przez wieś przechodzi 
zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.
Uzdrowisko[edytuj | edytuj kod]
Uzdrowisko Solec-Zdrój to niewielkie, zaciszne i bardzo spokojne uzdrowisko, oddalone od ośrodków przemysłowych i otoczone licznymi lasami. Obiekty uzdrowiska zlokalizowane są w Parku Zdrojowym, do którego przylega kompleks lasu sosnowego i miejscowy zalew wodny. Najcenniejszym bogactwem naturalnym uzdrowiska i podstawą kuracji są pozyskiwane tutaj wody lecznicze. Solecka siarka jest najsilniejszą dostępną wodą leczniczą w Polsce i jedną z najlepszych w Europie. Taką renomę zawdzięcza nie tylko stężeniu jonów siarczkowych, wynoszącym 103 mg/litr, ale także wysokiej mineralizacji. Posiada ona wysoką wartość leczniczą, szczególnie w schorzeniach narządu ruchu, schorzeniach reumatycznych oraz ortopedyczno-urazowych.
Od 1837 roku skutecznie leczone są tu: reumatoidalne zapalenia stawów, zesztywniające zapalenia stawów kręgosłupa, gościec tkanek miękkich, zapalenia korzonków nerwowych, stany pourazowe, dyskopatie, nerwobóle, choroby skóry, choroby układu krążenia i układu oddechowego, nerwice, zatrucia metalami ciężkimi oraz osteoporoza.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Cmentarz parafialny z I połowy XIX w., wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.67 z 31.08.1992)[7].
- Kościół św. Mikołaja z XIV–XV wieku, gruntownie przebudowany w 1832 roku.
- Nowy kościół św. Mikołaja z lat 1937–1939.
- Zabytkowe domy – bardzo ściśle z zabytkowym założeniem parkowo-krajobrazowym związane są zabytkowe domy: Sanatorium „Hotel” z 1918 r., willa „Jasna” z 1910 r., pawilon biura usług z 1910 r., willa „Prus” z 1918 r., willa „Irena” oraz budynek „Zdroju Soleckiego”. Zakład przyrodoleczniczy budowany w latach 1923–1925.
- W okolicach Solca-Zdroju, w stanowisku z II w. n.e. archeologowie znaleźli egipską figurkę uszebti. Wydobyto ją z popielicy, w której Słowianie chowali prochy zmarłych.
Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
- Stary park zdrojowy – występuje tu skupisko wartościowego drzewostanu z udziałem gatunków egzotycznych takich jak: sosna wejmutka, kłek kanadyjski, świerk balsamiczny, platana oraz piękne okazy starej lipy szerokolistnej, modrzewi i magnolii.
- Zalew – od strony zachodniej bezpośrednio do parku zdrojowego przylega nowo powstały zbiornik retencyjno-rekreacyjny.
- Las – bezpośrednio do parku zdrojowego przylega 120 ha kompleksu leśnego o drzewostanie mieszanym z przewagą lasu sosnowego.
Sport[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości działa klub piłki nożnej, Vitalpol, założony w 2016 roku.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wieś Solec-Zdrój w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2019-07-07] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
- ↑ M.P. z 1974 r. nr 22, poz. 130
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie. 2021-09-30. s. 4. [dostęp 2015-10-12].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
- Siedziba gminy: Solec-Zdrój
| Wsie | |
|---|---|
| Części wsi |
|
| Kolonie wsi |
|
| Osada wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
