Kartografia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
etymologia gr.
Linia 3: Linia 3:
[[Plik:Livingston-Greenwich-map.jpg|thumb|Mapa ilustrowana]]
[[Plik:Livingston-Greenwich-map.jpg|thumb|Mapa ilustrowana]]


'''Kartografia''' – dziedzina nauki o [[mapa]]ch (w tym o [[Atlas (publikacja)|atlasach]], [[globus]]ach, modelach plastycznych – [[mapa plastyczna|mapach plastycznych]] itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map<ref name="NEP PWN">Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.</ref>.
'''Kartografia''' ([[Język grecki|gr]]. χάρτης ''chartēs'', "papirus, arkusz, mapa", γράφειν ''graphein'', "pisać") – dziedzina nauki o [[mapa]]ch (w tym o [[Atlas (publikacja)|atlasach]], [[globus]]ach, modelach plastycznych – [[mapa plastyczna|mapach plastycznych]] itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map<ref name="NEP PWN">Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.</ref>.


Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej<ref name="NEP PWN" />.
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej<ref name="NEP PWN" />.

Wersja z 18:55, 21 cze 2019

Mapa Europy wykonana przez Abrahama Orteliusa w 1595
Mapa Ameryki z XVII w.
Mapa ilustrowana

Kartografia (gr. χάρτης chartēs, "papirus, arkusz, mapa", γράφειν graphein, "pisać") – dziedzina nauki o mapach (w tym o atlasach, globusach, modelach plastycznych – mapach plastycznych itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map[1].

Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej[1].

W Polsce – wraz z geodezją – stanowi jedną z dyscyplin nauk technicznych.

Kształtowała się w trzech okresach historycznych:

Działy kartografii

Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć[2]:

  • kartoznawstwo – wiedzę o mapach ich właściwościach i formułach,
  • kartografię matematyczną – zajmującą się teorią odwzorowań kartograficznych powierzchni Ziemi na mapach oraz podstawami matematycznymi wykonywania pomiarów na mapach,
  • redakcję i opracowanie map,
  • reprodukcję kartograficzną,
  • topografię,
  • kartometrię – zajmującą się zasadami i metodami pomiarów na mapach,
  • historię kartografii,
  • kartologię – uważaną za nadbudowę teoretyczną kartografii praktycznej. Kartologia korzysta z ustaleń logiki, semiotyki, prakseologii, psychologii, teorii informacji.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. a b Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.
  2. Wiesław Ostrowski, Jacek Pasławski: Przedmiot kartografii i jej powiązania z innymi naukami. W: Wprowadzenie do kartografii i topografii. Jacek Pasławski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era, 2006. ISBN 83-7409-229-7.