Stanisław Skrowaczewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Skrowaczewski
Ilustracja
Stanisław Skrowaczewski, Tokio 2011
Imię i nazwisko

Stanisław Paweł Stefan Jan Sebastian Skrowaczewski

Data i miejsce urodzenia

3 października 1923
Lwów

Data i miejsce śmierci

21 lutego 2017
St. Louis Park

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor

Aktywność

od 1946

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Strona internetowa

Stanisław Paweł Stefan Jan Sebastian Skrowaczewski[1] (ur. 3 października 1923 we Lwowie, zm. 21 lutego 2017 w St. Louis Park[2][3]) – polski dyrygent i kompozytor. Współpracował z czołowymi orkiestrami na świecie. Był jednym z najwybitniejszych dyrygentów drugiej połowy XX wieku[4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od urodzenia do 1944 mieszkał w rodzinnym Lwowie.

Pozostawił nagrania fonograficzne. Nagrywał dla firm płytowych – RCA, Philips, CBS, Denon (Japonia), EMI, Erato, Muza, Arte Nova (obecnie Oehms Classics), Vox, Mercury i in. Jego album z orkiestrą Saarländischer Rundfunk-Sinfonieorchester z wszystkimi symfoniami Brucknera (Arte Nova) został uhonorowany w Cannes nagrodą MIDEM Classical Award za najlepsze nagranie muzyki symfonicznej końca XIX wieku (2002)[7].

Był laureatem wielu nagród. W 1953 otrzymał w PRL nagrodę państwową III stopnia za Kantatę o pokoju do słów Władysława Broniewskiego[8]. Członek zagraniczny Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie[9].

W 2004 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu[10], a 17 maja 2012 – Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach[11]. Ten tytuł nadał mu również Saint Paul University, Uniwersytet Minnesoty i New England Conservatory of Music[12].

W 1955 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[13]. 1 grudnia 2014 prezydent Bronisław Komorowski udekorował go Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[14].

Skomponował szereg utworów.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Rodzicami dyrygenta byli Paweł i Zofia (z domu Karszniewicz) Skrowaczewscy[15]. Żoną była Krystyna Jarosz. Mieli córkę (Anna Skrowaczewski) i dwóch synów (Paul i Nicholas). Umierając pozostawił dwoje wnucząt[1].

Kompozycje[16][edytuj | edytuj kod]

  • Uwertura w stylu klasycznym na orkiestrę (1944)
  • Trio fortepianowe As-dur (1946)
  • Trzy pieśni na sopran i orkiestrę (1946)
  • Symfoniczne preludium, fuga i postludium na orkiestrę (1946–48)
  • Uwertura na orkiestrę (1947)
  • Mazurek na fortepian (1947)
  • Symfonia na smyczki (1947–49)
  • Muzyka nocą, wariacje symfoniczne na orkiestrę (1949)
  • Ugo i Parisina, balet (1949–50)
  • Pieśni nad pieśniami na sopran i orkiestrę kameralną (1949–51)
  • Baśń symfoniczna o Krasnoludkach i Sierotce Marysi na orkiestrę (1952)
  • Symfonia zwycięstwa (1954)
  • Koncert na rożek angielski i orkiestrę (1969)
  • Ricercari notturni na saksofon lub klarnet i orkiestrę (1977)
  • Koncert na klarnet a i orkiestrę (1980)
  • Trio na klarnet, fagot i fortepian (1982–84)
  • Fantasie per quattro na klarnet, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1984)
  • Koncert na skrzypce i orkiestrę (1985)
  • Koncert na orkiestrę (1985)
  • Fanfare na orkiestrę (1987)
  • Fantasie per sei na obój, skrzypce, altówkę, wiolonczelę, kontrabas i fortepian (1988)
  • Trio smyczkowe (1990)
  • Koncert potrójny na skrzypce, klarnet, fortepian i orkiestrę (1991)
  • Fantasie per tre na flet, obój i wiolonczelę (1992)
  • Gesualdo di Venosa: Six Madrigals na orkiestrę (1992)
  • Chamber Concerto Ritornelli poi ritornelli na orkiestrę (1993)
  • Passacaglia immaginaria na orkiestrę (1996)
  • Musica a quattro na klarnet, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1998)
  • Koncert na fortepian i orkiestrę (2002)
  • Il Piffero della notte, fantazja na flet i orkiestrę (2007)
  • Music for Winds (2009)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Richard Sandomir: Stanislaw Skrowaczewski, Conductor Who Fled Poland, Dies at 93. nytimes.com, 2017-02-26. [dostęp 2017-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-27)]. (ang.).
  2. ↑ Jenna Ross: Stanislaw Skrowaczewski, Minnesota musical giant, dead at 93. startribune.com, 2017-02-21. [dostęp 2017-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-22)]. (ang.).
  3. ↑ Stanislaw Skrowaczewski, who led Minnesota Orchestra for 19 years, dies at 93. [w:] Associated Press [on-line]. washingtonpost.com, 2017-02-21. [dostęp 2017-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-22)]. (ang.).
  4. ↑ Laudacja prof. Eugeniusza Knapika. Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, 17 maja 2012. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-14)].
  5. ↑ Koncert symfoniczny [online], www.filharmonia.pl [dostęp 2020-09-05].
  6. ↑ Legendarny Bruckner Skrowaczewskiego na jubileusz [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2020-09-05].
  7. ↑ Stanisław Skrowaczewski. filharmonia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-07)].
  8. ↑ Dziennik Polski, rok IX, nr 173 (2948), s. 7.
  9. ↑ Członkowie Wydziału VI Twórczości Artystycznej. pau.krakow.pl. [dostęp 2017-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-25)]. (pol.).
  10. ↑ Doktorzy honoris causa. amuz.wroc.pl [dostęp 2020-01-26]
  11. ↑ Doktorzy Honoris Causa. am.katowice.pl [dostęp 2020-01-26]
  12. ↑ Stanisław Skrowaczewski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21].
  13. ↑ M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298.
  14. ↑ "Dziękuję za wspaniałe ambasadorowanie polskiej kulturze". prezydent.pl, 2014-12-01. [dostęp 2017-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-21)]. (pol.).
  15. ↑ Hasło „Skrowaczewski, Stanisław” w: Who's Who in Polish America. Ed. Bolesław Wierzbiański. New York: Bicentennial Publishing Corp., 1996, str. 417.
  16. ↑ Stanisław Skrowaczewski | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-07-10] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Skrowaczewski&oldid=73221705”