Stanisława Gierek

Stanisława Gierek
	; Stanisława Gierek (1974)
Data i miejsce urodzenia	10 lutego 1918 ; Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	14 kwietnia 2007 ; Cieszyn
Miejsce spoczynku	Sosnowiec
Małżeństwo	Edward Gierek
Dzieci	Adam Gierek
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Stanisława Gierek z domu Jędrusik (ur. 10 lutego 1918 w Sosnowcu, zm. 14 kwietnia 2007 w Cieszynie) – polska magister historii, długoletnia żona Edwarda Gierka; ich małżeństwo trwało sześćdziesiąt cztery lata^[1].

Życiorys

Córka Antoniego, z górniczej rodziny. Od 10 kwietnia 1937 była żoną działacza komunistycznego Edwarda Gierka (późniejszego I sekretarza KC PZPR), z którym miała trzech synów: Adama, Zygmunta i Jerzego. Na przełomie lat 30. i 40. XX wieku mieszkali w Belgii, dokąd wyjechali „za chlebem”^[1].

Edward Gierek był jednym z pierwszych przywódców bloku wschodniego, który był fotografowany nie tylko w roli polityka, lecz także prywatnie. W związku z tym jego żona wyrosła w oczach opinii publicznej na „pierwszą damę”. Według historyka Jerzego Eislera „była to nie tylko «pierwsza dama» w peerelowskiej Polsce, lecz i w całym bloku państw komunistycznych”^[2].

W czasie, kiedy jej mąż był pierwszym sekretarzem partii krążyły liczne plotki o Stanisławie Gierek, między innymi o jej rzekomych podróżach do Paryża na zakupy lub też do fryzjera^[3]^[4]. Pracę magisterską z zakresu historii (traktującą o swojej pracy politycznej w Belgii) obroniła pod koniec lat 70. na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego^[1]. Wnuczka Stanisławy Gierek, Stanisława Gierek-Ciaciura, twierdzi jednak, że ukończyła ona tylko sześć klas szkoły podstawowej i nie znała języków obcych^[5]. Z kolei Mieczysław Rakowski pisał w swoich dziennikach, że „Wiluś [Szewczyk] zaklina się, że Stasia [Gierkowa] w październiku ubiegłego roku [1978] obroniła pracę magisterską. Napisała (to znaczy, że ktoś za nią napisał) wspomnienie o swojej pracy politycznej w Belgii. Całość opatrzono tzw. aparatem naukowym i w ten sposób Uniwersytet Śląski nadał jej tytuł magistra”^[6].

Kiedy w sierpniu 1980 po fali podwyżek w Polsce wybuchły strajki ówczesny I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek miał być jakoby naciskany przez działaczy partyjnych, aby wprowadzić między innymi totalną blokadę Gdańska. Według Adama Gierka, Stanisława Gierek była jedną z osób namawiających jej męża do prowadzenia negocjacji ze strajkującymi^[4].

Długie lata mieszkała razem z mężem w Katowicach na Brynowie, a przez ostatnie lata życia mieszkała w Ustroniu. Zmarła w Szpitalu Śląskim w Cieszynie^[7]. 19 kwietnia 2007 została pochowana na cmentarzu w Sosnowcu^[8]. Przeżyła męża o sześć lat^[1].

W kwietniu 1978 na wniosek Egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenie w imieniu Rady Państwa PRL wręczył członek Biura Politycznego KC PZPR Zdzisław Grudzień^[9]. W 1997 wraz z mężem Edwardem otrzymała Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie^[10].

Zobacz też

Pierwsza dama Polski

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Stasia. Skromna żona górnika czy “śląska księżna”?. kobieta.onet.pl, 16 lipca 2020. [dostęp 2022-03-02].
↑ Wywiad z prof. Jerzym Eislerem. nowe-panstwo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-05)]..
↑ Sylwester z Gomułką i studia na Kubie – dolce vita PRL-u – Dziennik.pl, 12 października 2007.
↑ ^a ^b „Wszystkie żony mężów stanu”.
↑ Wnuczka o Gierku: „Dziadek nie do końca wiedział, jak żyją Polacy” [WSPOMNIENIE, DUŻO ZDJĘĆ] [online], Fakt24.pl, 15 stycznia 2022 [dostęp 2022-04-19] (pol.).
↑ 6.04.1979; M.F. Rakowski, Dzienniki polityczne, 1979-1981, wyd. Iskry, Warszawa 2004, s. 51.
↑ Zmarła żona Edwarda Gierka. wp.pl. [dostęp 2007-04-15].
↑ Andrzej Mężyński „Pierwsza Dama PRL pochowana w Sosnowcu'” – Dziennik.pl, 13 października 2007.
↑ Lista odznaczonych działaczy ruchu robotniczego /w/ "Trybuna Robotnicza", nr 97, 28 kwietnia 1978, s. 1-2
↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 kwietnia 1997 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 1997 r. nr 60, poz. 580).

Bibliografia

Zmarła Stanisława Gierkowa, Głos Ziemi Cieszyńskiej nr z dn. 20 IV 2007, s. 2.

[kobieta-1] Stasia. Skromna żona górnika czy “śląska księżna”?. kobieta.onet.pl, 16 lipca 2020. [dostęp 2022-03-02].

[2] Wywiad z prof. Jerzym Eislerem. nowe-panstwo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-05)]..

[3] Sylwester z Gomułką i studia na Kubie – dolce vita PRL-u – Dziennik.pl, 12 października 2007.

[zony-4] „Wszystkie żony mężów stanu”.

[5] Wnuczka o Gierku: „Dziadek nie do końca wiedział, jak żyją Polacy” [WSPOMNIENIE, DUŻO ZDJĘĆ] [online], Fakt24.pl, 15 stycznia 2022 [dostęp 2022-04-19] (pol.).

[6] 6.04.1979; M.F. Rakowski, Dzienniki polityczne, 1979-1981, wyd. Iskry, Warszawa 2004, s. 51.

[7] Zmarła żona Edwarda Gierka. wp.pl. [dostęp 2007-04-15].

[pogrzeb-8] Andrzej Mężyński „Pierwsza Dama PRL pochowana w Sosnowcu'” – Dziennik.pl, 13 października 2007.

[9] Lista odznaczonych działaczy ruchu robotniczego /w/ "Trybuna Robotnicza", nr 97, 28 kwietnia 1978, s. 1-2

[10] Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 kwietnia 1997 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 1997 r. nr 60, poz. 580).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]