Stanisław Machowski (1894–1940)

Stanisław Machowski
	porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia	22 sierpnia 1894 ; Wyżne
Data i miejsce śmierci	1940 ; Katyń
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier, ; Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	VI batalion I Brygady,; 1 Pułk Piechoty Legionów,; 8 Pułk Piechoty Legionów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; bitwa pod Krzywopłotami; bitwa pod Kostiuchnówką; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; kampania wrześniowa
Późniejsza praca	nauczyciel
	Odznaczenia

Stanisław Machowski (ur. 22 sierpnia 1894 w m. Wyżne, pow. rzeszowski, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jędrzeja i Marii z d. Banaś. Absolwent gimnazjum w Rzeszowie. W latach 1912–1914 należał do Związku Strzeleckiego. Od sierpnia 1914 w VI batalionie I Brygady. Przeszedł cały szlak wojenny 1 pułku piechoty Legionów, m.in. walczył pod Krzywopłotami i Kostiuchnówką. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym, został wcielony do armii austriackiej i wysłany na front włoski, gdzie został ranny.

W grudniu 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do 1 pułku piechoty Ziemi Rzeszowskiej, który później został przemianowany na 17 pułk piechoty. 15 lipca 1919, jako podoficer byłego 1 pp LP został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem w piechocie^[1]. Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej, na własną prośbę w 1921 przeszedł do rezerwy. W 1922 posiadał przydział w rezerwie do 17 pułku piechoty^[2]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem 1 czerwca 1919 i 2740. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 35 pułku piechoty w Łukowie^[3].

W okresie międzywojennym pracował jako nauczyciel szkół powszechnych, ostatnio w Lublinie^[4]. Wg Banaszka był kierownikiem szkoły w m. Jabłoń w pow. Międzyrzecz Podlaski^[5].

W sierpniu 1939 został zmobilizowany do 8 pułku piechoty Legionów^[4]^[6]^[a].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany. Od 28 lipca 2000 roku spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

Stanisław Machowski był żonaty, miał dwoje dzieci^[4].

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana^[8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7154^[6]
Krzyż Niepodległości – 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[9]^[6]

Zobacz też

Uwagi

↑ Autorzy pracy „Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich” podali, że Stanisław Machowski jako kapitan rezerwy był w składzie Ośrodka Zapasowego Saperów w Przemyślu^[5]. Oficerem tym mógł być por. sap. rez. Stanisław Machowski (ur. 26 lutego 1901)^[7].

Przypisy

↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 80 z 26 lipca 1919 roku, s. 1832.
↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 170.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 228, 512.
↑ ^a ^b ^c Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 368.
↑ ^a ^b Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 185.
↑ ^a ^b ^c Polak (red.) 1993 ↓, s. 125.
↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 739.
↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.

Bibliografia

Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.

Linki zewnętrzne

Stanisław Machowski – publikacje w bibliotece Polona

[8] Autorzy pracy „Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich” podali, że Stanisław Machowski jako kapitan rezerwy był w składzie Ośrodka Zapasowego Saperów w Przemyślu^[5]. Oficerem tym mógł być por. sap. rez. Stanisław Machowski (ur. 26 lutego 1901)^[7].

[1] Dz. Rozk. Wojsk. Nr 80 z 26 lipca 1919 roku, s. 1832.

[CITEREFSpis_oficerów_rezerwy1922170-2] Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 170.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923228,_512-3] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 228, 512.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Katynia2000368-4] Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 368.

[CITEREFBanaszekRomanSawicki2000185-5] Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 185.

[CITEREFPolak_(red.)1993125-6] Polak (red.) 1993 ↓, s. 125.

[CITEREFRybkaStepan2021739-7] Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 739.

[9] Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.

[10] M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[8]

[9]

[7]